Երէկ Աթէնքի Ռազմական թանգարանին մէջ հելլէն պետական ու քաղաքական ներկայացուցիչները իրենց զօրակցութիւնը վերահաստատեցին ի նպաստ Հայ Դատի եւ Հայաստանի
Յունահայութիւնը գիտակից ու պահանջատէր՝ իր ազգային իրաւունքներու հատուցման մէջ
Ատտիկէի մարզպետարանի հովանաւորութեամբ եւ Հ.Յ.Դ. Յունաստանի Հայ Դատի Յանձնախումբին կազմակերպութեամբ երէկ Կիրակի 14 Ապրիլ 2019ին, Աթէնքի Ռազմական թանգարանին մէջ, իրականացաւ Ապրիլեան ոգեկոչման քաղաքական ձեռնարկը, յոյն քաղաքական անձնաւորութիւններու եւ հոծ բազմութեան ներկայութեամբ:
Ապրիլ 24ի այս տարուան քաղաքական կեդրոնական ձեռնարկին յատկանշական էր Աթէնքի եւ համայն Յունաստանի արքեպիսկոպոս Իէրոնիմոս Սրբազանի ներկայութիւնը եւ տպաւորիչ էր մասնակցութիւնը հելլէն պետական եւ քաղաքական պաշտօնատար անձնաւորութիւններու, նոյնպէս եւ Յունաստանի մօտ հաւատարմագրուած դեսպանութեանց քաղաքական եւ զինուորական ներկայացուցիչներուն։
Հանդիսասրահի մուտքին պատուոյ ընդունելութեան կարգ կը պահէին Հ.Մ.Ը.Մ.ի սկաուտները, իսկ պաշտօնական հիւրերուն կը դիմաւորէին Հ.Յ.Դ. Յունաստանի Հայ Դատի Յանձնախումբին անդամները։ Խօսքերով հանդէս եկան օրուան նախագահ ընկ. Ալիս Ֆարաճեան, Յունաստանի կառավարութեան կողմէ արտաքին գործոց փոխ նախարար Թերենս Նիքոլաոս Քուիք, հելլէն խորհրդարանի նախագահի ներկայացուցիչ եւ Յունաստան-Հայաստան խորհրդարանական բարեկամութեան խումբի նախագահ Էլէնի Սթամաթաքի, Ատտիկէի փոխ մարզպետ Խրիսթոս Քափաթայիս, Յունաստանի մօտ Հայաստանի Հանրապետութեան դեսպան Ֆադէյ Չարչօղլեան եւ Հ.Յ.Դ. Երիտասարդական Միութեան ներկայացուցիչ ընկ. Արման Գրիգորեան: Օրուան բանախօսն էր յունական մամլոյ հեղինակաւոր ներկայացուցիչներէն «Ռէալ Նիուզ» թերթի հրատարակիչ, ծանօթ լրագրող Նիքոս Խածինիքոլաու, որ խօսեցաւ Թուրքիոյ ժխտողական քաղաքականութեան մասին եւ անոր բանեցուցած ճնշումներուն՝ այն երկիրներուն վրայ, որոնք Ցեղասպանութիւնը ճանչնալու ճանապարհին վրայ են՝ սպառնալիքներով եւ վախի մթնոլորտի տարածումով: Ան մանրամասն անդրադարձաւ Հայոց Ցեղասպանութենէն ետք հայ վրիժառու բազուկներու հասցուցած հարուածներուն եւ հայ ազգի դիմադրական ոգիին, որ կանգուն պահեց հայ ժողովուրդը ահաւոր իր ճակատագրին առջեւ։ Շատ հետաքրքրական եւ բովանդակալից իր ներկայացման մէջ, ծանօթ լրագրողը պախարակեց Թուրքիոյ վարած քաղաքականութիւնը եւ շեշտը դրաւ Ցեղասպանութեան պատմական փաստը ճանչնալու եւ անոր հետեւանքները վերացնելու համայն աշխարհի պարտաւորութեան վրայ:
Հանդիսութեան աւարտին, ներկաները՝ պաշտօնական անձնաւորութեանց առաջնորդութեամբ, Հ.Մ.Ը.Մ.ի սկաուտներու եւ Աթէնքի քաղաքապետարանի նուագախումբի ընկերակցութեամբ, սրահէն հաւաքաբար քալեցին դէպի Սինտաղմայի հրապարակի Անծանօթ Զինուորի յուշադամբանը, ուր տեղի ունեցաւ ծաղկեպսակներու զետեղման արարողութիւնը, Հայոց Ցեղասպանութեան 104րդ տարելիցին առիթով եւ ի յիշատակ հայոց սրբադասեալ նահատակներուն։
Հայ Դատի Յանձնախումբի երկար տարիներու պահանջատիրական ու հետեւողական աշխատանքին շնորհիւ, Ապրիլի քաղաքական ձեռնարկի հրաւէրին այս տարի ալ ընդառաջացած էին մեծ թիւով յոյն քաղաքական անձնաւորութիւններ, որոնք իրենց զօրակցութիւնը յայտնեցին ազգային մեր դատին ու պահանջատիրութեան։
Ռազմական թանգարանի սրահը կանուխէն լեցուցած մեր հայրենակիցներու եւ յոյն եւ օտար դէմքերու ու բարեկամներու շատ մեծ թիւ մը հաւաքուած էր, ոգեկոչելու համար 104րդ տարելիցը թրքական պետութեան կողմէ կազմակերպուած ու գործադրուած Հայոց Ցեղասպանութեան։ Այս տարի, նախատեսում կատարուած էր, սրահէն դուրս հսկայ պաստառ մը (video wall) զետեղելու մասին, ուր ուղղակի կը սփռուէր սրահի բեմին վրայ գործադրուող յայտագիրը եւ հետեւելու առիթը կուտար բոլոր այն հայրենակիցներուն, որոնց համար կարելի չեղաւ տեղ գրաւել սրահէն ներս, ժողովուրդի մեծ թիւի ներկայութեան պատճառով։
Ատտիկէի Մարզպետարանի հովանաւորութեամբ եւ Հ.Յ.Դ. Յունաստանի Հայ Դատի Յանձնախումբին կազմակերպութեամբ իրականացած Ապրիլ 24ի այս տարուան քաղաքական կեդրոնական ձեռնարկին յատկանշական էր Աթէնքի եւ համայն Յունաստանի արքեպիսկոպոս Իէրոնիմոս Սրբազանի ներկայութիւնը եւ տպաւորիչ էր մասնակցութիւնը, ինչպէս հելլէն պետական եւ քաղաքական պաշտօնատար անձնաւորութիւններու, նոյնպէս եւ Յունաստանի մօտ հաւատարմագրուած դեսպանութեանց քաղաքական եւ զինուորական ներկայացուցիչներուն։ Պատուոյ հիւրերու առաջին շարքին էին Յունաստանի արքեպիսկոպոս Իէրոնիմոս Սրբազանը, կառավարութեան եւ խորհրդարանի ներկայացուցիչները, Ատտիկէի մարզպետարանի, Յունահայոց թեմակալ Առաջնորդը, Հ.Յ.Դ. Յունաստանի Կեդրոնական Կոմիտէի, Ազգային Վարչութեան ներկայացուցիչը, հելլէն իշխանութեանց նախարարներ ու փոխ-նախարարներ, խորհրդարանականներ, օտար դես-պաններ ու զինուորական կցորդներ, քաղաքապետներ եւ քաղաքապետական խորհուրդներու անդամներ, ինչպէս նաեւ՝ հայ կաթողիկէ ու աւետարանական յարանուանութեանց առաջնորդներն ու յունահայոց ծխատէր հոգեւոր հովիւներ։ Ներկայ էին նաեւ յունահայ գաղութի միութիւններու ներկայացուցիչները, յառաջիկայ ընտրապայքարներուն մասնակից թեկնածուներ եւ մեծ թիւով հայրենակիցներ:
Հանդիսութիւնը սկսաւ հայկական եւ յունական ազգային ոգերգներով՝ «Համազգային»ի «Յակոբ Փափազեան» երգչախումբի կատարողութեամբ եւ ներկաներու յոտնկայս ունկնդրութեամբ։
Օրուան նախագահ եւ հանդիսավար ընկ. Ալիս Ֆարաճեան, յունարէնով ներկայացուց հանդիսութեան պաշտօնական բացման խօսքը (որը կը հրատարակենք առանձին)։
Օրուայ նախագահուհին ընդհանուր կերպով շեշտը դրաւ Հայ Դատի պահանջատիրութեան շարժումի հանգրուաններուն, ապա անդրադարձաւ Ցեղասպանութեան հետեւանքներուն, հայ ժողովուրդի վերապրումի կամքին ու շարունակուող պայքարներուն:
Հելլէն կառավարութեան անունով հանդիսութեան իր ողջոյնի խօսքը ուղղեց արտաքին գործոց փոխ-նախարար պրն. Թերենս Նիքոլաոս Քուիք, որ անդրադարձաւ իր պաշտօնական այցելութիւններուն Հայաստան եւ երկու երկիրներու միջեւ տարածուն ու բազմաբնոյթ համագործակցութեան։
Հելլէն խորհրդարանի նախագահ պրն. Նիքօ Վուցիսի կողմէ խօսք առաւ տիկ. Էլէնի Սթամաթաքի, որ կը նախագահէ հայ-յունական միջ-խորհրդարանական բարեկամութեան խումբին։ Ան ըսաւ, որ Հայոց Ցեղասպանութիւնը կը մնայ 20րդ դարու ամենադաժան ոճրագործութիւնը մեր հաւաքական յիշողութեան մէջ եւ հելլէն խորհրդարանի ու խորհրդարանական բոլոր ուժերու զօրակցական կամքը արտայայտեց:
Յաջորդաբար խօսք առաւ Ատտիկէի մարզպետի՝ Ռենա Տուրուի ներկայացուցիչ պրն. Խրիսթոս Քափաթայիս։ Ան շեշտեց երկու ժողովուրդներու եղբայրական կապերը եւ նոյն պատմական ուղին անցած ըլլալու աւանդը:
Յաջորդաբար, նախագահը բեմ հրաւիրեց Յունաստանի մօտ Հ.Հ. դեսպան պրն. Ֆադէյ Չարչօղլեան, որ նշեց Հայաստանի կառավարութեան նախաձեռնութիւնները ցեղասպանութիւններու կանխարգիլման նպատակով: Նաեւ շեշտեց Յունաստանի խորհրդարանի կարեւոր նախաձեռնութիւնը, երբ 1996ին ճանչցաւ Հայոց Ցեղասպանութիւնը եւ պետական օրէնքով սահմանեց ոգեկոչական ձեռնարկներու կատարումը, ամբողջ երկրի տարածքին:
Հ.Յ.Դ. Երիտասարդական Միութեան ողջոյնի խօսքը արտասանեց ընկ. Արման Գրիգորեան, որ իր խօսքին մէջ պարզեց պատմական տուեալները ու ծանրացաւ Թուրքիոյ այսօրուան ներքին եւ արտաքին քաղաքականութեան վրայ։ Ան շեշտեց հայ երիտասարդութեան գիտակից ու պատասխանատու կեցուածքը, որ իր ուսերուն վերցուցած է ազգային իր ժառանգը եւ պահանջատէր ոգիով կը շարունակէ հետապնդել հայութեան արդար դատերը։
Այնուհետեւ բեմ հրաւիրուեցաւ ծանօթ դերասանուհի Խրիսթինա Ալեքսանեան, որ խոր ապրումով ասմունքեց Շարլ Ազնաւուրի Ils Sont Tombes երգի յունարէն թարգմանութիւնը, մինչ մեծ պաստառի վրայ կը ցուցադրուէր Ծիծեռնակաբերդի Անմար Բոցը եւ կը հնչէր Շարլ Ազնաւուրի ձայնը։
Յաջորդաբար բեմ հրաւիրուեցաւ օրուայ բանախօս, յունական մամլոյ հեղինակաւոր ներկայացուցիչներէն «Ռէալ Նիուզ» թերթի հրատարակիչ, ծանօթ լրագրող Նիքոս Խածինիքոլաու։ Ան յայտնեց, թէ ինք Փոքր Ասիական ծագում ունի ու իր նախահօր ընտանիքը գաղթական հասաւ Յունաստան, այդպէս լաւապէս կը գիտակցի հայութեան ոդիսականին։ Նիքոս Խածինիքոլաու խօսեցաւ Թուրքիոյ ժխտողական քաղաքականութեան մասին եւ անոր բանեցուցած ճնշումներուն՝ այն երկիրներուն վրայ, որոնք Ցեղասպանութիւնը ճանչնալու ճանապարհին վրայ են՝ սպառնալիքներով եւ վախի մթնոլորտի տարածումով: Ան մանրամասն անդրադարձաւ Հայոց Ցեղասպանութենէն ետք հայ վրիժառու բազուկներու հասցուցած հարուածներուն եւ հայ ազգի դիմադրական ոգիին, որ կանգուն պահեց հայ ժողովուրդը ահաւոր իր ճակատագրին առջեւ։ Շատ հետաքրքրական եւ բովանդակալից իր ներկայացման մէջ, ծանօթ լրագրողը պախարակեց Թուրքիոյ վարած քաղաքականութիւնը եւ շեշտը դրաւ Ցեղասպանութեան պատմական փաստը ճանչնալու եւ անոր հետեւանքները վերացնելու համայն աշխարհի պարտաւորութեան վրայ:
Յայտագրի գեղարուեստական բաժնով ամբողջացաւ ձեռնարկը։ «Համազգային»ի «Յակոբ Փափազեան» երգչախումբը, խմբավար պրն. Մկրտիչ Գրիգորեանի ղեկավարութեամբ ու տիկ. Վարդենի Սպարթալեանի դաշնակի ընկերակցութեամբ, յաջողութեամբ մեկնաբանեց եւ սրահը ջերմացուց «Գթա Տէ՛ր» եւ «Իմ Երեւան» խմբերգներով։ Աւարտին «Համազգային»ի «Նայիրի» պարախումբը, Էտկար Էկեանի պարուսուցչութեամբ, ներկայացուց «Պիտի գայ այդ օրը» պարը։
Հանդիսութեան աւարտին, ներկաները՝ պաշտօնական անձնաւորութեանց առաջնորդութեամբ, Հ.Մ.Ը.Մ.ի թմբկահարներու, աստիճանաւորներու, սկաուտական եւ գայլիկական խումբերու, ինչպէս նաեւ Աթէնքի քաղաքապետարանի նուագախումբի ընկերակցութեամբ, սրահէն հաւաքաբար քալեցին դէպի Սինտաղմայի հրապարակի Անծանօթ Զինուորի յուշադամբանը, ուր տեղի ունեցաւ ծաղկեպսակներու զետեղման արարողութիւնը։
Յանուն Յունաստանի հայութեան՝ Հայոց Ցեղասպանութեան 104րդ տարելիցին առիթով եւ ի յիշատակ հայոց սրբացեալ նահատակներուն, Անծանօթ Զինուորի յուշադամբանին ծաղկեպսակ զետեղեց ընկ. Միհրան Քիւրտօղլեան։
Ծաղկեպսակներ զետեղեցին նաեւ յունական կառավարութեան, յունական խորհրդարանի, Ատտիկէի մարզպետարանի, Աթէնքի քաղաքապետարանի ներկայացուցիչները, Յունաստանի մօտ Հ.Հ. դեսպան Ֆադէյ Չարչօղլեան, Պոնտոսցիներու եւ Ասորիներու միութեանց նախագահները: Զինուորական պահակախումբը հնչեցուց հայկական եւ յունական ազգային ոգերգները, ապա Հ.Մ.Ը.Մ.ի թմբակահարները, սկաուտ-արենուշները եւ գայլիկ-արծուիկները տողանցեցին Անծանօթ Զինուորի յուշադամբանին առջեւէն։
Ընդհանուր առումով՝ Յունաստանի պետական, կառավարական եւ քաղաքական շրջանակները, ինչպէս նաեւ օտար դիւանագիտական կառոյցները իրենց ներկայացուցիչներով ներկայ եղան Հայոց Ցեղասպանութեան 104րդ տարելիցի ոգեկոչման պաշտօնական կեդրոնական ձեռնարկին, եւ իրենց ելոյթներով ու խօսքերով աւելիով շեշտադրեցին Հայ Դատի Յանձնախումբին փոխանցած օրուան պատգամը, թէ հայութիւնը պահանջատէր է ու գիտակից՝ իր ազգային արդար դատի հետապնդման մէջ։