Այս թիւով, անգամ մը եւս, «Ազատ Օր»-ը իր էջերը կը տրամադրէ յունահայ գաղութի Հ.Կ.Խաչի ազգային վարժարաններու գործունէութեան։
Յաճախ ըսուած ու գրուած խօսք է, թէ՝ «Հայակրթութիւնը այս գաղութին աչքին լոյսն է»։ Իրօք, տարագրութեան առաջին օրերէն, վրաններու եւ հիւղակներու թշուառութեան մէջ, մինչեւ այսօրուան շքեղ, լայն ու պարծանք առթող կրթական օճախները, յունահայ գաղութի ամէն մէկ հայրենակիցի պարտականութիւնը եղած է կանգուն պահել հայ դպրութեան սիւները, հայ մանուկին ու պատանիին շրթներուն վրայ դայլայլող ձայնի վերածել մեր մայրենին, իր քաղցրահնչիւն մեղեդիով։
Այսօրուան էջերուն մէջ կը խօսին մեր տնօրէններն ու ուսուցիչները, անոնք որոնց վրայ դրուած է գերզգայուն պարտքը՝ հայօրէն դաստիարակելու մատղաշ սերունդը եւ հասցնելու գիտակից հայորդիներ, կազմաւորուած քաղաքացիներ, հայ ժողովուրդի ու անոր արդար Դատին նուիրեալ շարքեր, հայ լեզուի ու մշակոյթի արժէքներու ջատագովներ, հայրենի հողի անդիմադրելի ուժին հաւատացող ամբողջական տիպարներ։
Այսօրուան խօսքը կը պատկանի հայեցի կրթութեամբ զբաղող կրթական մշակներուն։ Անոնք, որոնք հայ դպրոցի առօրեան կը վերածեն կենդանի ու խօսուն մթնոլորտի, հայաբոյր օճախի եւ ազգային դարբնոցի։
Մեր դպրոցներուն ապագան բոլորիս սիրտի պարտքն է։ Ուսուցիչ, ծնողք, ազգային եւ հասարակական կառոյցներ, բոլորը միասնաբար — ինչպէս տասնամեակներով ապացուցած է այս գաղութը -, զարկ տանք մատղաշ սերունդներու հայահաւաքին ու կրթական յառաջդիմութեան։
Մեր վարժարաններուն դռները բաց են բոլորին առջեւ։ Մեր զաւակները առաջնորդենք այդ դարպասէն ներս։
Հոն կը սպասէ տարբեր աշխարհ մը, հայու հարազատ աշխարհը։