­Ժո­զէփ Պո­րե­լի պա­տաս­խա­նը յոյն եւ­րոե­րես­փո­խա­նին,
Ար­ցա­խի վրայ ատր­պէյ­ճա­նա­կան յար­ձա­կո­ղա­կա­նու­թեան առն­չու­թեամբ

Ս­տո­րեւ կը ներ­կա­յաց­նենք յոյն եւ­րոե­րեսո­խան Է­մա­նո­ւիլ Ֆ­րա­կո­սի նա­մա­կը ուղ­ղո­ւած Եւ­րո­պա­կան Միու­թեան բարձր ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Ժո­զեփ Պո­րե­լին, ինչ­պէս նաեւ վեր­ջի­նի պա­տաս­խա­նը յոյն պատ­գա­մա­ւո­րին։ Իր նա­մա­կին մէջ Է­մա­նո­ւիլ Ֆ­րա­կոս կը դա­տա­պար­տէ ատր­պէյ­ճա­նա­կան յար­ձա­կո­ղա­կա­նու­թիւ­նը Ար­ցա­խի վրայ եւ հար­ցում­ներ կ­՚ուղ­ղէ Ե.Մ.-ի բարձր պաշ­տօ­նա­տա­րին՝ կա­ռոյ­ցին կող­մէ առ­նո­ւե­լիք քայ­լե­րուն մա­սին։ Ժո­զեփ Պո­րել կը ներ­կա­յաց­նէ Հա­յաս­տա­նի-Ատր­պէյ­ճա­նի եւ եւ­րո­պա­կան Միու­թեան ե­ռա­կողմ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման հա­մար։
Նա­մակ­նե­րը Յու­նաս­տա­նի Հայ դա­տի յանձ­նա­խում­բի տրա­մադ­րու­թեան տակ դրաւ ե­րես­փո­խան Ֆ­րա­կոս, ո­րոնց յու­նա­րէն բնա­գի­րը կը հրա­տա­րա­կենք։

Προς: κ. Josep Borrell Fontelles
Ύπατος Εκπρόσωπος — Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκή
Επιτροπή Βρυξέλλες, 28 Μαρτίου 2022

Θέμα: Αζερική στρατιωτική επίθεση
κατά των Αρμενίων του Ορεινού Καραμπάχ

Στις 9 Νοεμβρίου 2020 συμφωνήθηκε κατάπαυση του πυρός μεταξύ των επιτιθέμενων Αζέρων και των αμυνόμενων Αρμενίων. Κατά τις τελευταίες μέρες, το Αζερμπαϊτζάν, εκμεταλλευόμενο τη καταγεγραμμένη ακινησία της ΕΕ στο θέμα, αλλά και το ότι η προσοχή της διεθνούς κοινότητας έχει στραφεί στην Ουκρανία, παραβίασε, εκ νέου, την ειρηνευτική συμφωνία και οι δυνάμεις του εισέβαλλαν στο Ορεινό Καραμπάχ, καταλαμβάνοντας ένα αρμενικό χωριό και λόφους στρατηγικής σημασίας. Παράλληλα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη τουρκικής προέλευσης εξαπέλυσαν επιθέσεις έναντι των Αρμενίων, με αποτέλεσμα το θάνατο δύο ανδρών. Η εισβολή των Αζέρων στο Ορεινό Καραμπάχ οδήγησε τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να την καταδικάσουν από κοινού. Η Αζερική εισβολή ήρθε κατόπιν:
1) Επανειλημμένων καταστροφών κατά αρμενικών θρησκευτικών και πολιτισμικών μνημείων στα εδάφη που το Αζερμπαϊτζάν ελέγχει.
2) Εντεινόμενης διεθνούς προπαγάνδας ότι «οι Αρμένιοι δεν έχουν σχέση με το Καραμπάχ».
3) Εισβολών στο έδαφος της Δημοκρατίας της Αρμενίας.
4) Της διακοπής από το Αζερμπαϊτζάν της παροχής φυσικού αερίου για 120.000 Αρμενίους του Καραμπάχ, στη διάρκεια περιόδου, κατά την οποία σημειώθηκαν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
5) Αλλά και της συνέχισης της παράνομης κράτησης Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου. Η διαρκής πίεση κατά των Αρμενίων σε πολλά επίπεδα, είναι αποτέλεσμα της διαφορετικής εθνικότητας και πίστης τους. Οι συντονισμένες κινήσεις της Τουρκίας υπέρ της αζερικής επιθετικότητας οδηγούν στην υποχώρηση των Αρμενίων, τη απουσία οποιασδήποτε κίνησης πραγματικής υπεράσπισης τους από την ΕΕ. Δυστυχώς, και πάλι «ο ισχυρός προχωρά όσο του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του», απόντων των διεθνών δρώντων υπέρ της ειρηνικής και νομικής επίλυσης των διαφορών. Κατόπιν αυτών, ερωτάται ο κ. Αντιπρόεδρος:
1) Σκοπεύει να αναλάβει πρωτοβουλίες για να δείξει ότι η ΕΕ θα μπορούσε να δράσει ως ειρηνευτικός δρών;
2) Διαθέτει οποιοδήποτε οικονομικό εργαλείο για να επιβάλει στο Αζερμπαϊτζάν την αποχώρηση από τις στρατιωτικά καταληφθείσες περιοχές και την ειρηνική επίλυση των διαφορών;

Με εκτίμηση, Εμμανουήλ Φράγκος

Απάντηση του Josep Borrell Fontelles

Κύριο Εμμανουήλ Φράγκο, μέλος του ΕΚ

Αξιότιμο μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Σας ευχαριστώ για την επιστολή σας της 28ης Μαρτίου 2022, στην οποία εκφράζετε την ανησυχία σας σχετικά με την κατάσταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις πρόσφατες εξελίξεις εντός και πέριξ του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Εκτός από την προσωπική μου δέσμευση, η ΕΕ βρίσκεται σε ενεργό επαφή στο ανώτατο επίπεδο, τόσο με την Αρμενία όσο και με το Αζερμπαϊτζάν, μεταξύ άλλων μέσω του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Charles Michel, και του ειδικού εντεταλμένου της ΕΕ για τον Νότιο Καύκασο και την κρίση στη Γεωργία, κ. Toivo Klaar. Μέσω της δέσμευσής της, η ΕΕ καλεί τακτικά όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις επιτόπου και να σεβαστούν την κατάπαυση του πυρός του Νοεμβρίου του 2020.
Η κατάπαυση του πυρός στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ παρακολουθείται από τις ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις, σύμφωνα με τις τριμερείς συμφωνίες που έχουν συναφθεί από τα εμπόλεμα μέρη. Σχετικά με την πρόσφατη διακοπή του εφοδιασμού με αέριο, η ΕΕ κάλεσε επανειλημμένα το Αζερμπαϊτζάν μέσω δήλωσής της στις 23 Μαρτίου να διασφαλίσει την άμεση επανέναρξή του, και ο εφοδιασμός με αέριο άρχισε εκ νέου στις 28 Μαρτίου. Όσον αφορά τη θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά, η ΕΕ έχει μια πολύ σαφή θέση, την οποία έχει υπενθυμίσει επανειλημμένα.
Η ΕΕ θεωρεί ότι ο ρόλος της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας συμφιλίωσης και ειρήνης. Έχουμε ζητήσει επανειλημμένα την προστασία του συνόλου της κληρονομιάς που πλήττεται από τη σύγκρουση τα τελευταία 30 χρόνια, εκφράζοντας τη λύπη μας για την καταστροφή και τη βεβήλωση της κληρονομιάς που ανήκει τόσο στην αρμενική όσο και στην αζερική κοινότητα.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Charles Michel, έθεσε επίσης προσωπικά το ζήτημα αυτό σε ηγέτες τόσο από την Αρμενία όσο και από το Αζερμπαϊτζάν.
Επιπλέον, η ΕΕ υποστηρίζει την πρωτοβουλία μιας αποστολής τεχνικής αξιολόγησης της UNESCO με σκοπό να επισκεφθεί την περιοχή και κάλεσε όλα τα μέρη να συνεργαστούν και να της επιτρέψουν την απρόσκοπτη πρόσβαση στην περιοχή.
Η ΕΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τα πρόσφατα θετικά μηνύματα και από τις δύο χώρες, καθώς δήλωσαν ότι είναι πρόθυμες να συμμετάσχουν σε συνομιλίες υπό την αιγίδα της ΕΕ για θέματα όπως η απελευθέρωση κρατουμένων, η συνεργασία σχετικά με τους αγνοούμενους από προηγούμενους πολέμους, η εκκαθάριση ναρκοπεδίων, η οριοθέτηση και καθορισμό των συνόρων, η αποστασιοποίηση από την ανάπτυξη στρατευμάτων και η συνδεσιμότητα.
Σε τριμερή συνάντηση μεταξύ του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Michel, του προέδρου κ. Aliyev και του πρωθυπουργού κ. Pashinyan στις Βρυξέλλες στις 6 Απριλίου, ελήφθη απόφαση για τη σύσταση κοινής επιτροπής συνόρων έως τα τέλη Απριλίου του 2022. Η εν λόγω επιτροπή θα οριοθετήσει τα διμερή σύνορα μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και θα διασφαλίσει μια σταθερή κατάσταση ασφάλειας κατά μήκος και γύρω από τα διμερή σύνορά τους.
Η εν λόγω πρωτοβουλία της ΕΕ σηματοδότησε ένα σημαντικό βήμα προόδου προς μια συνολική συμφωνία ειρήνης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Επιτρέψτε μου να επαναλάβω ότι η ΕΕ εργάζεται ενεργά για τη διευθέτηση των συγκρούσεων με ειρηνικά μέσα και είναι έτοιμη να διευκολύνει τις συζητήσεις και τις συμφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών για όλα τα σημαντικά θέματα, ιδίως αυτά που αφορούν ανθρωπιστικά ζητήματα, με σκοπό την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή του Νότιου Καυκάσου.

Με εκτίμηση,
Josep Borrell Fontelles