«Ազատ Օր»-ը՝ որպէս խորհրդանիշ հայ գաղութին

Ս­փիւռ­քա­հայ մա­մու­լը անգ­նա­հա­տե­լի գան­ձա­րան մըն է, ո­րուն մէ­ջէն վառ կը մնայ հայ հո­գիի ճա­ռա­գայ­թու­մը, նոյ­նիսկ երբ հե­ռա­ւոր շրջան­նե­րու մէջ, հոն ուր բուռ մը հա­յեր կ­՚ապ­րին, հայ թեր­թը կը շա­րու­նա­կէ ո­գեշն­չել հա­յու տի­պարն ու ողջ էու­թիւ­նը։
Այս­պի­սի պա­րա­գայ մը ե­ղաւ հե­ռա­ւոր Ա­լեք­սանտ­րու­պոլ­սոյ մէջ, քա­ղա­քի պատ­մու­թեան նո­ւի­րո­ւած ե­լոյ­թի մը ըն­թաց­քին։ Եր­կու­շաբ­թի, 12 ­Մա­յի­սին, Ա­լեք­սանտ­րու­պոլ­սոյ ­Գե­ղա­րո­ւես­տա­կան միու­թիւ­նը կազ­մա­կեր­պեց ե­լոյթ­նե­րու փունջ մը, ո­րուն մաս­նակ­ցու­թիւն բե­րաւ նաեւ մեր հայ­րե­նա­կից­նե­րէն՝ ­Դա­նիէլ ­Թա­դէո­սեան, որ­պէս երգ­չա­խում­բի ան­դամ։ Ե­լոյ­թը բաժ­նո­ւած էր եր­կու մա­սի եւ եր­գա­խառն թա­տե­րա­կա­նա­ցո­ւած ներ­կա­յա­ցում մը ե­ղաւ քա­ղա­քի նոր ժա­մա­նակ­նե­րու պատ­մու­թեան եւ ­Փոքր Ա­սիա­յէն գաղ­թա­կան­նե­րու ժա­ման­ման ո­դի­սա­կա­նին մա­սին։ ­Մեկ­նա­բա­նո­ւե­ցաւ ան­ցեալ դա­րաս­կիզ­բի եր­գե­րու ծաղկաքաղ մը, ո­րոնց մէ­ջէն կ­՚ար­տա­ցո­լա­յին հին հայ­րե­նի­քի ու գաղ­թա­կան կեան­քի օ­րերն ու ապ­րում­նե­րը։
Կ­ցո­ւած յատ­կան­շա­կան նկա­րին մէջ, ­Դա­նիէլ ­Թա­դէո­սեան կ­՚ե­րե­ւի թա­տե­րա­կան մէկ ա­րա­րին մէջ, ուր քա­ղա­քի սրճա­րա­նը նստած այլ բա­րե­կամ­նե­րու հետ, կը կար­դայ «Ա­զատ Օր»-ը։ Այս նկա­րին մէ­ջէն կը ցայ­տին հին պատ­կեր­ներ ու զգա­ցում­ներ, երբ հիւ­սի­սա­յին ­Յու­նաս­տա­նի գաղ­թա­կա­յան­նե­րուն մէջ ապ­րող հա­յու­թիւ­նը իր հայ­կա­կա­նու­թեան ո­գին վառ կը պա­հէր մեր թեր­թի ա­ռօ­րեայ եւ հա­ւա­տա­ւոր ներ­կա­յու­թեամբ։ «Ա­զատ Օր» ե­ղաւ շաղ­կա­պը ա­ռանձ­նա­ցած այդ շրջան­նե­րու եւ հայ կեդ­րոն­նե­րուն մի­ջեւ, որ մին­չեւ այ­սօր յար­գանք կը վա­յե­լէ հա­յու­թեամբ ապ­րող ու մա­քա­ռու­մի բարձր ո­գին պա­հող հայ բե­կոր­նե­րուն մէջ։