ՔԵՐՈԲ ԷՔԻԶԵԱՆ

Ե­թէ մէկ բա­ռով ար­տա­յայ­տո­ւինք ան­ցեալ ­Կի­րա­կի օ­րո­ւան ­Հա­մազ­գա­յի­նի պա­րա­խում­բե­րու հա­մոյ­թին մա­սին, ա­ռանց չա­փա­զան­ցու­թեան կա­րե­լի է ը­սել՝ ՀԻԱՆԱԼԻ։ Այս էր տպա­ւո­րու­թիւ­նը Ա­թէն­քի «Աք­րո­փոլ» թա­տե­րաս­րա­հը ո­ղո­ղած բազ­մա­հա­րիւր հայ­րե­նա­կից­նե­րուն, ո­րոնք ե­լոյ­թի ա­ւար­տին բա­ցա­գան­չու­թիւն­նե­րով, խան­դա­վառ զգա­ցում­նե­րով, բարձ­րա­ձայն ար­տա­յայ­տու­թիւն­նե­րով, նոյ­նիսկ ո­մանց աչ­քե­րուն մէջ յու­զու­մի կա­թիլ­նե­րով գրկե­ցին պա­րու­սոյ­ցը, 110 պա­տա­նի­ներն ու ե­րի­տա­սարդ­նե­րը եւ ­Հա­մազ­գա­յի­նի վար­չա­կան ու օ­ժան­դակ մար­մին­նե­րու ան­դամ­նե­րը։
Իսկ, խուռն բազ­մու­թեան ո­գե­ւո­րու­թեան ա­մէ­նէն հա­րա­զատ ար­տա­յայ­տի­չը դար­ձաւ ­Մե­ծի ­Տանն ­Կի­լի­կիոյ Ա­րամ Ա. ­Վե­հա­փառ ­Հայ­րա­պե­տը, ո­րուն բարձր ներ­կա­յու­թեամբ, մեր տղաքն ու աղ­ջիկ­նե­րը ան­մա­հա­ցու­ցին հայ պա­րի գան­ձա­րա­նը։ ­Վե­հա­փա­ռին ար­տա­սա­նած խօս­քը ո՛չ միայն գնա­հա­տան­քի հայ­րա­կան սրտա­բուխ ար­տա­յայ­տու­թիւն մըն էր, այ­լեւ հայ ե­րի­տա­սար­դու­թեան եւ ա­նոնց ծնող­նե­րուն ուղ­ղո­ւած խո­րի­մաստ պատ­գամ մը, որ լիա­ցուց սիր­տե­րը, վե­րա­ցուց յու­զա­կան պա­հը եւ վե­րա­նո­րոգ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան հրա­ւէր ե­ղաւ ­Հա­մազ­գա­յի­նի ան­խոնջ նո­ւի­րեալ­նե­րուն հա­մար։
­Հայ­րա­պե­տա­կան այ­ցե­լու­թեան ­Յու­նաս­տա­նի թե­մին եւ կա­թո­ղի­կո­սի գա­հա­կա­լու­թեան 30-ա­մեա­կի ե­լոյթ­նե­րու կող­քին, ­Հա­մազ­գա­յին «­Նա­յի­րի», «­Մա­րա­լօ» եւ «­Նա­նօր» պա­րա­խում­բե­րը տօ­նե­ցին ի­րենց հիմ­նադ­րու­թեան 30-ա­մեա­կը։ ­Վե­հա­փառ հայ­րա­պե­տի ներ­կա­յու­թիւ­նը յա­տուկ փայլ մը պար­գե­ւեց ե­լոյ­թին, ո­րուն յա­ջո­ղու­թեան գրա­ւա­կա­նը ար­դէն իսկ բա­ցա­յայտ դար­ձած էր եր­կար ա­միս­նե­րու տքնա­ջան եւ տի­տա­նեայ աշ­խա­տան­քէ ետք։
­Կի­րա­կի, 1 ­Յու­նիս 2025-ի ե­րե­կո­յեան, «Աք­րո­փոլ» 700 հո­գի­նոց թա­տե­րասրա­հը փոքր կը թո­ւէր հոծ բազ­մու­թեան առ­ջեւ։ ­Հոն էին պա­րող­նե­րու ծնող­նե­րը եւ հա­րա­զատ­նե­րը, նաեւ այն բո­լոր հայ­րե­նա­կից­նե­րը, ո­րոնք տե­ւա­բար քա­ջա­լեր կը հան­դի­սա­նան ­Հա­մազ­գա­յի­նի մշա­կու­թա­կերտ գոր­ծու­նէու­թեան ու հայ ա­րո­ւես­տի մա­տուց­ման։ Ա­րամ Ա. ­Վե­հա­փառ հայ­րա­պե­տի կող­քին էր ­Յու­նա­հա­յոց ­Թե­մա­կալ Ա­ռաջ­նոր­դը եւ հո­գե­ւո­րա­կան­նե­րու շքա­խում­բը։ ­Ներ­կայ ե­ղան Ազ­գա­յին վար­չու­թեան եւ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի ­Կեդր. կո­մի­տէի ան­դամ­նե­րը, Հ.Կ.­Խա­չի եւ Հ.Մ.Ը.Մ-ի շրջա­նա­յին եւ տե­ղա­կան վար­չու­թիւն­նե­րը, ինչ­պէս նաեւ Հ.Հ. դես­պա­նու­թեան խորհր­դա­կա­նը։
­Բաց­ման խօս­քը հա­յե­րէն եւ յու­նա­րէն լե­զու­նե­րով կա­տա­րե­ցին միու­թեան ան­դամ­ներ Ա­նաս­թա­սիա ­Գու­յում­ճեան եւ Ան­թօ ­Շահ­պա­զեան։ Ա­նոնք նախ բա­րի գալս­տեան խօսք ուղ­ղե­ցին ­Վե­հա­փառ հայ­րա­պե­տին, ա­պա հեր­թա­բար բա­ցատ­րե­ցին ե­լոյ­թին բնոյ­թը։ ­Բեմ ներ­կա­յա­ցաւ ­Հա­մազ­գա­յի­նի Շր­ջա­նա­յին վար­չու­թեան կող­մէ ­Մա­րի ­Տան­կու­րեան, որ յայտ­նեց. «­Յա­տուկ պա­տիւ է մե­զի հա­մար ­Մե­ծի ­Տանն ­Կի­լի­կիոյ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ա­րամ Ա. կա­թո­ղի­կո­սի ներ­կա­յու­թիւ­նը, որ ձեռ­նար­կին կը շնոր­հէ հո­գե­ւոր փայլ ու օրհ­նու­թիւն: Այ­սօր կը նշենք պա­րի միա­ւո­րի կազ­մու­թեան 30-ա­մեա­կը՝ իր շա­րու­նա­կա­կան ներ­կա­յու­թեամբ, ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեամբ եւ հա­ւա­քա­կան ճի­գով։ ­Կը մաղ­թենք, նոյն կիր­քով շա­րու­նա­կեն եր­կար տա­րի­ներ ու վառ պա­հեն հայ մշա­կոյ­թի բո­ցը: ­Տա­րի­ներ շա­րու­նակ այս բո­ցը կը պա­հէ ­Հա­մազ­գա­յին կրթա­կան եւ մշա­կու­թա­յին միու­թիւ­նը՝ ո՛չ միայն պա­րե­րով, այլ թա­տե­րա­կան ներ­կա­յա­ցում­նե­րո՛վ, քա­ռա­ձայն երկ­սեռ երգ­չա­խում­բո՛վ, գիր­քե­րու ներ­կա­յա­ցում­նե­րո՛վ, հա­յե­րէ­նի դա­սըն­թացք­նե­րո՛վ, տօ­նա­կա­տա­րու­թիւն­նե­րո՛վ եւ հայ մտա­ւո­րա­կա­նու­թեան ու մշա­կոյ­թի նո­ւի­րո­ւած բազ­մա­թիւ ձեռ­նարկ­նե­րո՛վ: Կ­՚ու­զենք մեր սրտա­գին շնոր­հա­կա­լու­թիւ­նը յայտ­նել բո­լոր ա­նոնց, ո­րոնք տա­րի­ներ շա­րու­նակ ի­րենց նո­ւի­րու­մով ու ա­ջակ­ցու­թեամբ մեր կող­քին կանգ­նած են եւ էա­պէս նպաս­տած են ­Հա­մազ­գա­յի­նի ըն­թաց­քին ու զար­գաց­ման»: Ա­պա, բեմ հրա­ւի­րեց ­Միու­թեան ա­տե­նա­պե­տու­հի ընկ. ­Յու­լիա­նա ­Մա­նու­կեա­նը եւ պա­րու­ցոյց Էտ­կար Է­կեա­նը, յու­շա­տախ­տակ­ներ յանձ­նե­լու հա­մար պա­րա­խում­բե­րու բազ­մա­մեայ նո­ւի­րեալ պա­տաս­խա­նա­տու Ան­նա ­Պօ­ղո­սեա­նին եւ Ան­թօ ­Շահ­պա­զեա­նին։
­Յա­ջոր­դա­բար, պա­րա­խում­բե­րու ե­լոյ­թը կա­խար­դա­կան պատ­կեր­նե­րու եւ հմա­յիչ շար­ժում­նե­րու տե­ւա­կան տա­րափ մը ե­ղաւ։ ­Բե­մա­կա­նա­ցո­ւած ե­լոյ­թին նիւթն էր «Ա­նի­ծո­ւած նու­ռը», որ­պէս շա­րու­նա­կու­թիւն տա­րի մը ա­ռաջ ներ­կա­յա­ցո­ւած նոյն նիւ­թին։
Այս ան­գամ եւս, բո­վան­դակ նո­րա­ձեւ բե­մադ­րու­թիւ­նը, պա­րե­րու ճո­խու­թիւ­նը, մեծ ու փոքր պա­րող­նե­րու ի­րար յա­ջոր­դող պատ­կեր­ներն ու տե­սա­րան­նե­րը, բո­լոր հան­դի­սա­տես­նե­րը վե­րա­ցա­կան յու­զու­մով տա­րին հայ­րե­նի ա­նա­ռիկ լեռ­նե­րուն վրայ, հոն ուր գիւ­ղա­կան կեն­ցա­ղը դա­րեր շա­րու­նակ ստեղ­ծեց հայ ժո­ղո­վուր­դի հա­րա­զատ կեան­քը, ա­նոր ապ­րե­լա­կեր­պի եւ յու­զա­կան աշ­խար­հի սո­վո­րու­թիւն­նե­րը, եր­գով ու պա­րով, խին­դով ու հո­գե­կան ապ­րում­նե­րով, չարն ու բա­րին զա­նա­զա­նե­լով։ ­Միա­խառ­նո­ւած պատ­մու­թիւնն ու ա­ռաս­պե­լը, հայ հո­ղէն ցայ­տող մե­ղե­դի­նե­րը, ե­րանգ­ներն ու շար­ժում­նե­րը դար­ձան հո­գե­զո­ւար­ճու­թիւն մը, շնոր­հիւ պա­րա­խում­բի առ­նա­կան ար­տա­յայ­տու­թեան եւ աղ­ջիկ­նե­րու հե­զաճ­կուն նրբու­թեան։
Ս­կիզ­բէն մին­չեւ վերջ, բե­մադ­րա­կան պատ­կեր­նե­րը մէ­կը միւ­սին յա­ջոր­դե­լով, ստեղ­ծե­ցին բազ­մա­գոյն տե­սա­րան­ներ, ուր վիշ­տին եւ ու­րա­խու­թեան զգա­ցում­նե­րուն յար­մա­րած պա­րերն ու ե­րաժշ­տու­թիւ­նը ի­րենց տի­րա­կան ներ­կա­յու­թիւ­նը ու­նե­ցան բե­մին վրայ։ ­Հոն էին «­Նա­նօր» պա­րա­խում­բի մատ­ղաշ պա­րող­նե­րը ման­կա­կան շար­ժում­նե­րով եւ գու­նա­գեղ տա­րազ­նե­րով, ո­րոնց կը յա­ջոր­դէր «­Մա­րա­լօ» պա­տա­նի­նե­րու խում­բը հա­մա­չափ կա­տա­րու­մով, իսկ «­Նա­յի­րի» խում­բի չա­փա­հաս­նե­րու ինք­նավս­տահ եւ տպա­ւո­րիչ պա­րե­րը մեր սիր­տին խօ­սող ա­լիք­նե­րու հո­սանք­ներ դար­ձան։
Ե­լոյ­թի տպա­ւո­րիչ ներ­կա­յա­ցու­մը իր գա­գաթ­նա­կէ­տին հա­սաւ վեր­ջին պա­րի ծա­ւա­լու­մով, ուր բո­լո­րը միա­սին ստեղ­ծե­ցին հայ­կա­կան աշ­խար­հի գոյ­նե­րու հե­ղեղ մը, մինչ ժո­ղո­վուր­դի ո­գե­ւո­րու­թիւ­նը անն­կա­րագ­րե­լի տե­սա­րան մը կը պար­զէր։
Գ­նա­հա­տան­քի ջեր­մա­գին զգա­ցում­նե­րուն ար­ժա­նի են պա­րու­սոյց Էտ­կար Է­կեան եւ իր օգ­նա­կան Ան­նա ­Պօ­ղո­սեան, ո­րոնք բե­մադ­րա­կան յղա­ցու­մով, ու­սու­ցու­մի ձեռն­հա­սու­թեամբ, ման­կա­վար­ժա­կան իւ­րա­յա­տուկ ո­ճով ի մի բե­րին 110 ե­րի­տա­սարդ­նե­րու պա­րե­լու ձիր­քը եւ հայ գե­ղա­րո­ւես­տին հան­դէպ հա­ւա­տար­մու­թիւ­նը։
­Բե­մին վրայ բո­լո­րո­ւած պա­րող­նե­րուն, պա­րու­սոյց­նե­րուն եւ օգ­նա­կան խում­բի ան­դամ­նե­րուն մի­ջեւ կանգ­նե­ցաւ ­Վե­հա­փառ հայ­րա­պե­տը, իր կող­քին ու­նե­նա­լով ­Թե­մա­կալ Ա­ռաջ­նոր­դը եւ կա­թո­ղի­կո­սա­րա­նի դի­ւա­նա­պետ ե­պիս­կո­պո­սը։ ­Վե­հա­փա­ռը իր հպար­տու­թիւ­նը յայտ­նեց հրամ­ցո­ւած ե­լոյ­թին հա­մար եւ գնա­հա­տեց եր­կար ա­միս­նե­րու վրայ նո­ւի­րու­մի, հա­ւատ­քի եւ զո­հո­ղու­թեան ար­դիւն­քի աշ­խա­տան­քը։ Ան հա­մոյ­թը նկա­րագ­րեց որ­պէս ե­զա­կի նկա­րա­գիր ու­նե­ցող ար­տա­յայ­տու­թիւն, հա­ւատ­քի ու նո­ւի­րու­մի յստակ ու­ղերձ­նե­րով։ «­Հայ ժո­ղո­վուր­դի ինք­նա­հաս­կա­ցո­ղու­թիւ­նը մշա­կոյ­թի ճամ­բով կ­՚ար­տա­յայ­տո­ւի, մշա­կոյթն է, որ ժո­ղո­վուր­դին ինք­նու­թիւն կու տայ։ ­Մենք այ­սօր՝ պա­րե­րուն մէ­ջէն վա­յե­լե­ցինք մեր ժո­ղո­վուր­դի զգա­ցում­նե­րուն եւ տագ­նապ­նե­րուն գե­ղե­ցիկ ար­տա­յայ­տու­թիւ­նը», յայտ­նեց ­Վե­հա­փա­ռը։ Գ­նա­հա­տան­քի ջերմ խօս­քե­րով զար­դա­րեց բո­լոր տա­րիք­նե­րու պա­րող­նե­րը, պա­րու­սոյց­նե­րը եւ վար­չա­կան ան­դամ­նե­րը, շեշ­տե­լով հա­ւա­քա­կան գոր­ծի ար­դիւ­նա­ւէտ պտուղ­նե­րը։
­Խօս­քը ուղ­ղե­լով ծնող­նե­րուն դրո­ւա­տեց ա­նոնց քա­ջա­լե­րան­քը ­Հա­մազ­գա­յի­նի պա­րա­խում­բե­րու գոր­ծու­նէու­թեան հան­դէպ։ Իր պատ­գա­մի ա­ւար­տին, կոչ ուղ­ղեց բո­լո­րին շրջա­պա­տել ­Հա­մազ­գա­յին կրթա­կան եւ մշա­կու­թա­յին միու­թիւ­նը, որ­պէս­զի մեր ապ­րում­նե­րը եւ ա­ւան­դու­թիւն­նե­րը մնան վառ ու հա­րա­զատ՝ հա­ւա­քա­կան կեան­քէն ներս։ Ան պա­տո­ւի­րեց, որ նման ե­լոյթ­նե­րու կազ­մա­կեր­պու­մը մնա­յուն դառ­նայ յու­նա­հայ ի­րա­կա­նու­թեան մէջ։ ­Վե­հա­փա­ռի խօս­քը քա­նիցս ընդ­հա­տո­ւե­ցաւ ներ­կա­նե­րու ջերմ ծա­փող­ջոյն­նե­րով։
­Ժո­ղո­վուրդ եւ պա­րող­ներ բե­մին վրայ միա­խառ­նո­ւած, յու­զու­մով եւ ու­րա­խու­թեան ար­տա­յայ­տու­թիւն­նե­րով լե­ցու­ցին սրա­հի մթնո­լոր­տը։ Ան­նա­խա­դէպ ե­լոյ­թի ե­րանգ­ներն ու գու­նա­զարդ պատ­կեր­նե­րը եր­կար ժա­մա­նակ պի­տի ար­ձա­գան­գեն ներ­կա­նե­րու յու­զա­կան աշ­խար­հին մէջ, որ­պէս յու­նա­հայ ե­րի­տա­սարդ սե­րուն­դի մշա­կու­թա­յին բարձր ձեռք­բե­րում մը, պայ­ծա­ռաց­նե­լով հայ տոհ­միկ ա­ւան­դու­թիւն­նե­րու մշտա­դա­լար գան­ձա­րա­նը։
­Վարձ­քը կա­տար բո­լոր դե­րա­կա­տար­նե­րուն. ապ­րին ­Հա­մազ­գա­յի­նի ա­ռա­քե­լու­թեան հա­ւա­տա­ցող մեծ ու փոքր տա­րի­քի նո­ւի­րեալ­նե­րը։