15 Ιανουαρίου 2024
Αξιότιμοι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,
Της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Του Ύπατου Εκπροσώπου/Αντιπροέδρου της Ε.Ε.
Αξιότιμοι αρχηγοί κρατών μελών, αρχηγοί Κυβερνήσεων της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης
ΘΕΜΑ: Σε συνέχεια της έκκλησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
για το Ναγκόρνο Καραμπάχ – Αρτσάχ
Μετά από εννέα μήνες αποκλεισμού, επιβολής πλήρους πολιορκίας, επιβεβλημένης λιμοκτονίας και ακραίες μεθόδους εκφοβισμού, στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επίθεση εναντίον του γηγενούς αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ/Αρτσάχ, συμπεριλαμβανομένων 30.000 παιδιών. Αυτό οδήγησε στην αναγκαστική έξοδο/απέλαση ολόκληρου του αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Με αυτόν τον τρόπο, το Αζερμπαϊτζάν εκκαθάρισε εθνοτικά έναν αυτόχθονα πληθυσμό από τα πατρογονικά του εδάφη, εκεί όπου ζούσε για χιλιετίες.
Στις 5 Οκτωβρίου 2023 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) ενέκρινε ψήφισμα με συντριπτική πλειοψηφία, όπου καταδίκαζε απερίφραστα την εθνοκάθαρση του αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν. Το ψήφισμα του ΕΚ εξέφραζε επίσης «βαθιά δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι οι τακτικές ειδοποιήσεις του Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και τους κινδύνους καταστροφικής έκβασης δεν είχαν ληφθεί υπόψη από την Επιτροπή και το Συμβούλιο.
Το ψήφισμα του ΕΚ ζητεί την αναστολή του Μνημονίου Συνεννόησης για μια Στρατηγική Εταιρική Σχέση στον τομέα της ενέργειας μεταξύ της ΕΕ και του Αζερμπαϊτζάν και προτρέπει την Επιτροπή να διερευνήσει τις υποψίες ότι το Αζερμπαϊτζάν εξάγει όντως ρωσικό αέριο στην ΕΕ. Επιπλέον, η Ολομέλεια του ΕΚ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ursula von der Leyen χαρακτήρισε το Αζερμπαϊτζάν ως «αξιόπιστο προμηθευτή ενέργειας».
Για δεύτερη φορά από τον Μάρτιο του 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υιοθετήσουν στοχευμένες κυρώσεις κατά ατόμων στις κυβερνήσεις του Αζερμπαϊτζάν που ευθύνονται για πολλαπλές παραβιάσεις της εκεχειρίας και τον αποκλεισμό του διαδρόμου του Λατσίν, καθώς και έρευνες για τις καταχρήσεις που διέπραξε το Αζερμπαϊτζάν και που θα μπορούσαν να συνιστούν εγκλήματα πολέμου.
Στις 12 Οκτωβρίου 2023 η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε ψήφισμα που καλεί το Αζερμπαϊτζάν να αποφύγει τις εκφράσεις μισαλλοδοξίας ή εκδίκησης για γεγονότα του παρελθόντος, να προστατεύσει την αρμενική πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής, να απελευθερώσει όλους τους κρατούμενους εκπροσώπους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, καθώς και όλους τους Αρμένιους αιχμαλώτους πολέμου, που κρατούνται επί του παρόντος στο Αζερμπαϊτζάν.
Ζήτησε ακόμα να επιτραπεί η πρόσβαση στην περιοχή για τα θεσμικά όργανα και τους φορείς του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η Συνέλευση δήλωσε ότι εάν το Αζερμπαϊτζάν δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, «δεν θα έχει άλλη εναλλακτική από το να ζητήσει την έναρξη μιας συμπληρωματικής κοινής διαδικασίας μεταξύ της Επιτροπής Υπουργών και της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, ως αντίδραση σε μια σοβαρή παραβίαση του καταστατικού και των υποχρεώσεων του από το Αζερμπαϊτζάν, θέτοντας σε αμφισβήτηση τα διαπιστευτήρια της αντιπροσωπείας του Αζερμπαϊτζάν κατά την πρώτη σύνοδο του 2024».
Ως πολίτες της ΕΕ και των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, σας καλούμε:
1. να καταδικάσετε ξεκάθαρα και απερίφραστα την εθνοκάθαρση από το Αζερμπαϊτζάν του γηγενούς αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
2. να λάβετε υπόψη την έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να επιβάλετε μεμονωμένες στοχευμένες κυρώσεις κατά της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του Αζερμπαϊτζάν, όλων όσοι έχουν εμπλακεί στον παράνομο αποκλεισμό του διαδρόμου του Λατσίν, στις παραβιάσεις της εκεχειρίας, στην επίθεση της 19ης Σεπτεμβρίου και στην εθνοκάθαρση των γηγενών Αρμενίων κατοίκων του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
3. να χρησιμοποιήσετε κάθε δυνατότητα για να αναγκάσετε το Αζερμπαϊτζάν να επιστρέψει αμέσως και άνευ όρων όλους τους Αρμένιους αιχμαλώτους, άμαχους ομήρους, αιχμαλώτους πολέμου από τις 27 Σεπτεμβρίου 2020, καθώς και την πρώην και νυν ηγεσία του Ναγκόρνο Καραμπάχ, που απήχθησαν από τις 19 Σεπτεμβρίου 2023 και κρατούνται με ψευδείς κατηγορίες.
4. να συμβάλετε στη δημιουργία απτών διεθνών εγγυήσεων ασφάλειας, ώστε ο γηγενής αρμενικός πληθυσμός του Ναγκόρνο Καραμπάχ να μπορέσει να ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά του να επιστρέψει στην πατρίδα του και να παράσχει στο Ναγκόρνο Καραμπάχ ένα διεθνώς εγγυημένο καθεστώς αυτοδιακυβέρνησης που θα στηρίζει αυτό το δικαίωμα.
5. να παράσχετε στην Αρμενία επαρκή βοήθεια για την αντιμετώπιση της εισροής του βίαια εκτοπισμένου Αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
6. να ασκήσετε αποτελεσματική πίεση στο Αζερμπαϊτζάν για να αποτραπεί κάθε είδους επίθεση κατά της Δημοκρατίας της Αρμενίας και κάθε ενέργεια που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία της Αρμενίας.
Ως πολίτες της Ευρώπης λυπούμαστε, βλέποντας πως οι προειδοποιήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των διεθνών οργανισμών, των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τους κινδύνους εθνοκάθαρσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ αγνοήθηκαν από την Επιτροπή της ΕΕ και το Συμβούλιο, καθώς και από τα μέλη κράτη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Πιστεύουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι κάτι περισσότερο από ένα μέσο που χρησιμοποιείται για να διευκολύνει γεωπολιτικές καταστάσεις. Η εφαρμογή διπλών στάνταρ για τον κατευνασμό των δικτατόρων, αποδυναμώνει τις δημοκρατίες μας και καταστρέφει την εμπιστοσύνη μας στο κράτος δικαίου. Ως εκ τούτου, καλούμε τις εκάστοτε κυβερνήσεις μας να χρησιμοποιήσουν κάθε δυνατότητα στην υλοποίηση των έξι αιτημάτων που εκφράζονται σε αυτήν την επιστολή.
Αναμένουμε την απάντησή σας.
