Գերմանիոյ իշխանութիւններուն գործելաոճը նացիներու գործողութիւններուն հետ համեմատած Թուրքիոյ նախագահ Ռեչեփ Թայիփ Էրտողանի խօսքերուն մէջ իւրայատուկ անպարկեշտութիւն կայ,- բրիտանական «Տը Ինտիփենտընթ» (The Independent) թերթին մէջ գրած է Ռապըրթ Ֆիսք:
Էրտողան վերջերս յայտարարեց, որ այն օրուընէ, երբ Պերլինը արգիլեց երկրի տարածքին թրքական քաղաքական հանրահաւաքներու իրականացումը, Գերմանիան նացիական գործելաոճ կը վարէ, բան մը, որ Էրտողան պարբերաբար կ՛ընէ իր երկրին մէջ՝ արգիլելով հանրահաւաքները: Հարցը այն չէ, որ Գերմանիան ամէն օր ցաւակցութիւն կը յայտնէ Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմին ընթացքին Եւրոպայի հրեաներու ոչնչացման առնչութեամբ, ոչ ալ այն, որ Միջին Արեւելքէն փախստականները իր երկիրին մէջ պահելու Մերքէլի քաղաքականօրէն խոցելի որոշումը՝ Հիթլերի յանցագործութիւններու ապաշխարանքի ամենամեծ քայլն էր, այլ այն, որ Էրտողանի սեփական ժողովուրդը չէզոք մնացած է Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմին ընթացքին:
Նացիները, որոնց Էրտողան կը ձեւացնէ, թէ այդքան կ՛ատէ, բաւական կը սիրէին Թուրքիան: Ոչ միայն Թուրքիան չէզոք դեր պահպանեց պատերազմին մէջ, այլ նացիական թերթերը 1930ականներու սկիզբէն ի վեր պարբերաբար կը գովաբանէին «թրքացուած» պետութիւնը, որ յառաջացած էր Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի աւերակներէն: Սա նուրբ յղում էր 1915 թուականին իր քրիստոնեայ փոքրամասնութեան մէկուկէս միլիոն ներկայացուցիչներուն ցեղասպանութենէն ետք Օսմանեան Թուրքիոյ «ցեղային մաքրութեան», հոլոքոսթ՝ որ խորապէս ազդած է Հիթլերի վրայ Եւրոպայի հրեաները ոչնչացնելու որոշումը կայացնելու ատեն: Պատերազմէն առաջ թերթերուն տուած քանի մը հարցազրոյցներու ընթացքին, Հիթլեր անդրադարձած է հայկական կոտորածներուն մասին՝ Եւրոպայի սեփական մոռացութեան: Ան նոյնիսկ հարցուցած է.- «Ո՞վ այժմ կը յիշէ զանոնք», 1939ին, նախքան Լեհաստան ներխուժելը՝ որպէս հրեաները սպաննելու բաց հրաւէր:
Եւ երբ Մերքէլի Գերմանիան մշտապէս զղջում կը յայտնէ հրեաներու հոլոքոսթին համար, Էրտողան նոյնիսկ չ՛ընդունիր 1915 թուականին իր հայ քաղաքացիներու նկատմամբ Թուրքիոյ իրականացուցած հոլոքոսթը: Ժամանակակից թուրքերը, որոնք խօսած են ցեղասպանութեան այս սարսափելի նախադէպին մասին, յայտնուած են ազատազրկուելու սպառնալիքին տակ: Նոյնիսկ այսօր Կազիանթեփի հայկական մայր տաճարը կը գործէ որպէս մզկիթ, մինչդեռ Մերքէլի Գերմանիան վերականգնած է հրէական սինակոկները, զորս նացիները ոչնչացուցած էին 1938ի Նոյեմբերին:
«Բոլորովին պատահական կերպով, Միացեալ Նահանգներու մէջ այս ամրան ուշագրաւ գիրք մը տպագրուած է թրքական բանակին մէջ ծառայած երիտասարդ հայու մը՝ մինչեւ հիմա չլսուած պատմութեան մասին. ան ծառայած է բանակի շարքերուն մէջ այն ժամանակ, երբ այդ բանակի զինուորները կը սպաննէին իր սեփական ժողովուրդը՝ մասնաւորապէս իր ընտանիքի անդամները: Անիկա կը ներկայացնէ Երուանդ Ալեքսանեանի անձնական պատմութիւնը՝ բաւական առատ քանակութեամբ անառարկելի փաստերով, որոնք թոյլ չեն տար թուրք «ցեղասպանութիւնը հերքողներուն» գիրքը կեղծիք անուանելու: Գիրքին նախաբանը գրած է Իսրայէլի գլխաւոր ցեղասպանագէտ Իսրայէլ Չարնի, իսկ զայն խմբագրած է Երուանդի դուստրը՝ Ատրիան Ալեքսանեան»,- կը գրէ հեղինակը:
«Անիկա պատմութիւն մըն է, զոր Էրտողան պէտք է կարդայ եւ բարձրաձայնէ ու տարածէ, քանի որ անիկա կը ներառէ շատ աւելի «նացիական գործելակերպ», քան Պոլսոյ նոր սուլթանը երբեւէ կը ցանկար ընդունիլ»,- կը գրէ հեղինակը: Երուանդը, որ ողջ մնացած է եւ արտագաղթած Միացեալ Նահանգներ, շարք մը նամակներ յղած է ամերիկացի քոնկրէսականներու իր ժողովուրդի սպանութիւնը ճանչնալէ հրաժարող Թուրքիոյ կեցուածքին մասին: Հայկական Հոլոքոսթի մասին անոր պատմութիւնն է, որմէ պէտք է ամչնայ սուլթան Էրտողան,- կ՛եզրափակէ Ռապըրթ Ֆիսք:
The Independent
Ըստ The Independent ՝ «Նացիական գործելաոճ ունի Հայոց Ցեղասպանութիւնը չճանչցող Էրտողանի Թուրքիան, այլ ո՛չ Մերքէլի Գերմանիան»