National Geographic աշխարհագրական գիտահանրամատչելի ամսագիրը Քարահունջ մեծաքարային համալիրը, զոր նաեւ կ’անուանեն «Հայկական Սթոունհենջ», ընդգրկած է աշխարհի հնագոյն աստղադիտարաններու ցուցակին մէջ: «Սիրիուսը եւ Օրիոնը կը փայլին խորհրդաւոր Քարահունջի լուսաւորուած քարերուն վերեւը: Ան բաղկացած է հարիւրաւոր ուղղահայեաց քարերէ»,- գրած է թերթը:
Քարահունջ կամ Զօրաց Քարերը կը գտնուին Սիսիան քաղաքէն ոչ-հեռու` Որոտան գետի Դարբ վտակի ձորի ձախ ափին եւ բաղկացած են մինչեւ 10 թոն ունեցող ուղղահայեաց քարերէ, որոնք միասին կը կազմեն ընդհանուր կոթող: Համալիրին 25 հեկտար մակերեսին վրայ, որոշ համակարգով, դասաւորուած են եռանկիւնաձեւ քանի մը հսկայական քարեր, որոնց մէջ աստղադիտակի համար նախատեսուած յատուկ անցքեր բացուած են:
Ըստ որոշ հնագէտներու՝ Քարահունջը կը թուագրուի մեր թուարկութենէն առաջ երրորդ հազարամեակով, սակայն ոմանք ալ կը կարծեն, որ համալիրը աւելի հին է եւ հիմնուած է հինգերորդ հազարամեակին: Այդ խորհրդաւոր քարէ շինութեան վերաբերեալ ակադեմիկոս Պարիս Հերունի նախորդ դարու 90ականներուն զգայացունց վարկած առաջ քաշած էր` անուանելով համալիրը այդ ժամանակ յայտնաբերուած ամենահին աստղադիտարանը բոլոր յայտնաբերուածներուն մէջ: National Geographicի գլխաւոր ցուցակին մէջ յայտնուած են նաեւ Մեքսիքայի Չաքօ Քանեոնը, փորթուկալական Քրոմլեխը, յունական Մեթէորան, քենիական Սիպիլօ ազգային փարքը, իրանական Ալամուտ ամրոցը, աւստրալիական Ուլուրու Քատա Տիւտա ազգային փարքը, Քալիֆոռնիոյ Օուէնս Հովիտը:
National Geographic — Քարահունջ
National Geographicի կողմէ Քարահունջ ընդգրկուած է աշխարհի հնագոյն աստղադիտարաններու ցուցակին մէջ