Փրոֆ. Խաչատուր Ստեփանեանի դասախօսութիւնը Աթէնքի համալսարանէն ներս

­Յու­նաս­տա­նի ­Քա­փո­տիսթ­րիա­քօ հա­մալ­սա­րա­նի հրա­ւէ­րով՝ «­Հա­յաս­տա­նի խորհրդայնա­ցու­մը» նիւ­թով եւ անգ­լե­րէն լե­զո­ւով դա­սա­խօ­սու­թիւն մը տո­ւաւ Խ. Ա­բո­վեա­նի ա­նո­ւան պե­տա­կան ման­կա­վար­ժա­կան հա­մալ­սա­րա­նի հա­մաշ­խար­հա­յին պատ­մու­թեան դոկ­տոր, փրոֆ. ­Խա­չա­տուր Ս­տե­փա­նեա­ն։
Ե­րեք­շաբ­թի, 22 ­Նո­յեմ­բեր 2022ի ե­րե­կո­յեան, Ա­թէն­քի հա­մալ­սա­րա­նի ամ­փի­թատ­րո­նի սրա­հէն ներս տե­ղի ու­նե­ցաւ դա­սա­խօ­սու­թիւ­նը, ­Քա­փո­տիսթ­րիա­քօ հա­մալ­սա­րա­նի թրքա­գի­տու­թեան եւ պատ­մա­կան գի­տու­թեանց ճիւ­ղի նա­խա­գահ փրոֆ. Է­լէ­նի ­Սել­լա­յի հրա­ւէ­րով։
­Տի­կին ­Սել­լա ծա­նօ­թաց­նե­լով հայ­րե­նի փրո­ֆե­սոր ­Խա­չա­տուր Ս­տե­փա­նեա­նի անձն ու գոր­ծու­նէու­թիւ­նը, ող­ջու­նեց հիւ­րերն ու ներ­կա­նե­րը եւ անդ­րա­դառ­նա­լով Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի ­Հայ դա­տի յանձ­նա­խում­բի հետ տո­ւեալ գոր­ծակ­ցու­թեան, անդ­րա­դար­ձաւ նման դա­սա­խօ­սա­կան շար­քի կա­րե­ւո­րու­թեան՝ յոյն ե­րի­տա­սարդ ու­սա­նող­ներն ու հան­րու­թիւ­նը ­Հա­յաս­տա­նի եւ հա­յու­թեան մա­սին պատ­մա­կան նիւ­թե­րու շուրջ ի­րա­զե­կե­լու ի­մաս­տով։
­Դա­սա­խօ­սու­թեան ներ­կայ գտնո­ւե­ցան ­Յու­նա­հա­յոց Ա­ռաջ­նորդ ­Գե­ղամ արք. ­Խա­չե­րեանն ու ՝­Գո­քի­նիոյ հո­գե­ւոր հո­վիւ ­Պա­րէտ քա­հա­նայ հայ­րը, Ա­թէն­քի եւ հա­մայն ­Յու­նաս­տա­նի ար­քե­պիս­կո­պոս Իէ­րո­նի­մոս սրբա­զա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ՝ Ա­րիս­թար­խոս Կ­րե­քաս վար­դա­պե­տը, ­Յու­նաս­տա­նի մէջ Հ.Հ. դես­պա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ տի­կին Ար­մի­նէ Ա­լեք­սա­նեան, ­Յու­նա­հա­յոց Ազ­գա­յին վար­չու­թեան ան­դամ­ներ, ­Հայ ­Կա­պոյտ ­Խա­չի, ­Հա­մազ­գա­յի­նի եւ Հ.Մ.Ը.Մ.-ի Շր­ջա­նա­յին վար­չու­թեան ա­տե­նա­պետ­ներն ու ան­դամ­ներ, ­Հայ-­Յու­նա­կան բա­րե­կա­մու­թեան խում­բի փոխ նա­խա­գահ ­Լէո­նի­տաս Խ­րի­սան­թո­փու­լոս, պատ­մա­բան փրո­ֆէ­սոր­ներ, հայ եւ յոյն ու­սա­նող­ներ։
­Նա­խա­բա­նով մը հան­դէս ե­կաւ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան հար­ցե­րու հե­տա­զօ­տող փրոֆ. Իոան­նիս ­Մա­զիս, որ դրո­ւա­տան­քի խօս­քե­րով անդ­րա­դար­ձաւ հայ­րե­նի հիւր դա­սա­խօ­սի գոր­ծու­նէու­թեան, շեշ­տե­լով նաեւ իր բա­րե­կա­մա­կան սերտ զգա­ցում­նե­րը հա­յու­թեան հան­դէպ։ Ի­րեն յա­տուկ ո­ճով, ան խօ­սե­ցաւ հայ եւ յոյն ժո­ղո­վուրդ­նե­րու ազ­գա­յին յատ­կու­թիւն­նե­րուն մա­սին, շեշ­տե­լով տար­բե­րու­թիւն­ներն ու նմա­նու­թիւն­նե­րը։
Ա­պա խօսք ա­ռաւ օ­րո­ւայ դա­սա­խօ­սը, որ պատ­մա­կան հանգ­րո­ւան­նե­րը ման­րա­մաս­նեց ­Հա­յաս­տա­նի խորհր­դայ­նաց­ման տա­րի­նե­րուն, անդ­րա­դառ­նա­լով ­Խորհր­դա­յին ­Ռու­սաս­տա­նի եւ քե­մա­լա­կան ­Թուր­քիոյ կա­պե­րուն, 1920-ի պայ­ման­նե­րուն, հե­տա­գայ ի­րա­վի­ճա­կին եւ պատ­մա­կան ե­ղե­լու­թիւն­նե­րուն։ Փ­րոֆ. Ս­տե­փա­նեան իր դա­սա­խօ­սու­թիւ­նը ճո­խա­ցուց՝ մեծ պաս­տա­ռի վրայ քար­տէս­ներ եւ լու­սան­կար­ներ ցու­ցադ­րե­լով, ինչ­պէս նաեւ դա­սա­խօ­սու­թեան հիմ­նա­կան կէ­տե­րու ամ­փո­փու­մը։
­Հար­ցում-պա­տաս­խա­նի բաժ­նով ամ­բող­ջա­ցաւ դա­սա­խօ­սու­թիւ­նը, ո­րուն հե­տաքրք­րու­թեամբ հե­տե­ւե­ցան ներ­կա­նե­րը։

1 Հիւրատետր 3