ՓՐԱԿԱ, «Օ­րեր».- Փ­րա­կա­յի ­Հա­յաս­տա­նի դես­պա­նա­տան դի­մաց 14 ­Յու­լի­սին բո­ղո­քի ցոյ­ցի ար­տօ­նու­թիւն ստա­ցած փոք­րա­թիւ ատր­պէյ­ճան­ցի ե­րի­տա­սարդ­նե­րու քայ­լը ի դե­րեւ ե­լաւ՝ դես­պա­նա­տան տա­րած­քին մէջ կազ­մա­կեր­պո­ւած հա­կա­ցոյ­ցին հե­տե­ւան­քով։
Ատր­պէյ­ճան­ցի ցու­ցա­րար­նե­րուն դի­մա­ւո­րե­ցին հայ­կա­կան դես­պա­նա­տան աշ­խա­տա­կից­նե­րը եւ ­Չե­խիոյ հայ հա­մայն­քի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը` ­Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի ու ­Չե­խիոյ դրօշ­նե­րով, փո­ղո­ցին մէջ լսո­ւող ազ­գա­յին-հայ­րե­նա­սի­րա­կան բարձր ե­րաժշ­տու­թեամբ ու տաս­նեակ ցու­ցա­պաս­տառ­նե­րով, ո­րոնց մէջ էին նաեւ «­Մարդ­կա­յին վա­հա­նի ե­տեւ պատս­պա­րո­ւի­լը ան­բա­րո­յա­կան ա­րարք է», «­Դադ­րե­ցու­ցէք յար­ձա­կո­ղա­պաշտ Ա­լիե­ւը», «­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղը ա­զատ պե­տու­թիւն է», Եւ­րո­պա­կան ­Խորհր­դա­րա­նի պատ­գա­մա­ւոր Է­լե­նի ­Թեո­խա­րու­սի ծա­նօթ ար­ժե­ւո­րու­մը` «Ատր­պէյ­ճա­նը ոչ միայն խախ­տած է զի­նա­դա­դա­րը, այ­լեւ իր խա­ղաղ բնակ­չու­թիւ­նը կ­՚օգ­տա­գոր­ծէ իբ­րեւ մարդ­կա­յին վա­հան» եւ այլն։
Ատր­պէյ­ճան­ցի­նե­րուն յատ­կա­ցո­ւած մէկ ժա­մո­ւան ըն­թաց­քին ատր­պէյ­ճան­ցի ցու­ցա­րար­նե­րը կա­րե­լիու­թիւն ու­նե­ցած են լսե­լու հայ զի­նո­ւոր­նե­րուն, հա­յոց բա­նա­կին, Անդ­րա­նիկ զօ­րա­վա­րին ձօ­նո­ւած եր­գեր, ինչ­պէս նաեւ Ա­րամ ­Խա­չա­տու­րեան ու System of a Down։
«Օ­րեր» ամ­սա­գի­րին եւ օrer.euին լու­սա­բա­նե­լով բո­ղո­քի քայ­լը՝ ­Չե­խիոյ մօտ ­Հա­յաս­տա­նի ար­տա­կարգ ու լիա­զօր դես­պան ­Տիգ­րան ­Սէյ­րա­նեան ը­սած է.- «­Մեզ հա­սած տե­ղե­կու­թիւն­նե­րով՝ ­Չե­խիոյ մէջ բնա­կող ատր­պէյ­ճան­ցի­նե­րը, ա­մե­նայն հա­ւա­նա­կա­նու­թեամբ ­Պա­քո­ւէն հա­սած հրա­հան­գով, ­Չե­խիոյ Հ.Հ. դես­պա­նա­տան առ­ջեւ կազ­մա­կեր­պե­ցին փոք­րա­թիւ այս բո­ղո­քի ցոյ­ցը։ Ատր­պէյ­ճան պէտք է հասկ­նայ, որ ան­լու­ծե­լի խնդիր­նե­րու առն­չու­թեամբ բո­ղոք­նե­րու կազ­մա­կեր­պու­մը ոչ մէկ ար­դիւն­քի կը հասց­նէ մե­զի։ Ա­ւե­լի ար­դիւ­նա­ւէտ կ­՚ըլ­լար, որ ա­նոնք ի­րա­կա­նաց­նէին ­Վիեն­նա­յի ու ­Սանկտ ­Պե­թերս­պուր­կի Ե.Ա.Հ.Կ. ­Մինս­քի Խմ­բա­կի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րու միջ­նոր­դու­թեամբ վստա­հու­թեան մթնո­լորտ ձե­ւա­ւո­րե­լու շուրջ ձեռք բե­րո­ւած հա­մա­ձայ­նու­թիւն­նե­րը։ ­Հայ­կա­կան կող­մը բազ­միցս դա­տա­պար­տած է ատր­պէյ­ճա­նա­կան զի­նու­ժի` սե­փա­կան խա­ղաղ բնակ­չու­թեան որ­պէս կեն­դա­նի վա­հան օգ­տա­գոր­ծե­լու գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը։ ­Չե­խիոյ հայ հա­մայն­քի հա­մա­կար­գո­ւած գոր­ծո­ղու­թեան շնոր­հիւ՝ ըստ էու­թեան ատր­պէյ­ճան­ցի­նե­րու կազ­մա­կեր­պած սադ­րան­քը տա­պա­լե­ցաւ»։
­Յա­ռա­ջի­կայ օ­րե­րուն ալ Ատր­պէյ­ճան պի­տի շա­հար­կէ խա­ղաղ բնա­կիչ­նե­րու զո­հո­ւե­լուն հան­գա­ման­քը, ցոյ­ցեր պի­տի պա­տո­ւի­րէ տար­բեր մայ­րա­քա­ղաք­նե­րու մէջ, ­Հա­յաս­տա­նի դի­ւա­նա­գի­տա­կան կա­ռոյց­նե­րուն առ­ջեւ։ ­Չէ՞ որ լրա­տո­ւա­մի­ջոց­նե­րուն հա­մար օ­րեր ա­ռաջ տե­ղի ու­նե­ցա­ծը թարմ պա­հե­լու հա­մար լրա­տո­ւու­թեան ա­ռիթ պէտք է ստեղ­ծել։
Շփ­ման գօ­տիի ատր­պէյ­ճան­ցի­նե­րու հեր­թա­կան սադ­րիչ գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րուն հայ­կա­կան կող­մին տո­ւած պա­տաս­խա­նէն ետք, ատր­պէյ­ճան­ցի ե­րե­խա­յի ու ա­նոր մեծ մօր են­թադ­րեալ զո­հո­ւի­լը տե­ղե­կա­տո­ւա­կան պա­տե­րազ­մի մէջ նոր յար­ձա­կու­մի ա­ռիթ դարձ­նե­լով, Ատր­պէյ­ճա­նը կրկին կը փոր­ձէ շա­հիլ մի­ջազ­գա­յին կա­ռոյց­նե­րու ա­ջակ­ցու­թիւնն ու հան­րու­թեան հա­մակ­րան­քը։
Ի­րա­կա­նու­թիւ­նը այն է, որ քա­նի դեռ հա­կա­մար­տու­թիւ­նը չէ կար­գա­ւո­րո­ւած շփման գօ­տիին վրայ, նման ի­րա­վի­ճակ­նե­րէ խու­սա­փե­լու եւ եր­կու կող­մե­րէն ալ զո­հե­րու հա­ւա­նա­կա­նու­թիւ­նը բա­ցա­ռե­լու այս պա­հո­ւան միակ ել­քը զի­նա­դա­դա­րի խախտ­ման դի­տոր­դա­կան մե­քե­նա­կա­նու­թիւն­նե­րու ներդ­րումն ու կի­րա­ռումն են, ինչ որ Ատր­պէյ­ճան կտրկա­նա­պէս կը մեր­ժէ։ ­Սա է պատ­ճա­ռը, որ ­Մինս­քի Խմ­բա­կի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը՝ մտա­գո­հու­թիւն յայտ­նե­լով խա­ղաղ բնա­կիչ­նե­րու զո­հո­ւե­լուն գծով, կը յի­շեց­նեն, որ խնդի­րի կար­գա­ւոր­ման ռազ­մա­կան ու­ղի չի կրնար ըլ­լալ եւ անհ­րա­ժեշտ է վե­րա­դառ­նալ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու սե­ղան։