Մեր Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի Հրաշափառ Յարութեան առաւօտը մարդկութեան այն հիասքանչ առաւօտն է¸ որուն ի տես կը զմայլինք¸ կը հիանանք այնպէս ինչպէս անկասկած պիտի սքանչանայինք¸ եթէ ականատես ըլլալինք աշխարհի ստեղծագործութեան սկիզբի այն պահուն¸ երբ Արարիչն Աստուծոյ եղիցի լոյս հրամանով լոյս տեսաւ աշխարհը։ Եւ այդպէս¸ Հրաշափառ Յարութեան առաւօտը¸ Աստուծմէ հեռացած մարդկութեան համար եղաւ նոր եղիցի լոյս¸ նոր արարչութիւն¸ նոր արշալոյս։
Պօղոս Առաքեալ պերճախօս վկան է Քրիստոսի յարութեան հաւատքին հաստատուած նոր կեանքին¸ որ Կորնթացիներուն գրած երկրորդ նամակին մէջ կ՚ըսէ¸ «Ոեւէ մէկը որ Քրիստոսի միացած է¸ նոր արարած է. այլեւս չէ այն ինչ որ էր նախապէս¸ որովհետեւ ամբողջութեամբ նորոգուեցաւ։ Եւ այս նորոգութիւնը կու գայ Աստուծմէ¸ որ Քրիստոսի միջոցաւ մեզ իրեն հետ հաշտեցուց եւ նաեւ պաշտօն պաշտօն տուաւ մեզի՝ ուրիշներն ալ հաշտութեան բերելու»։
( Բ. Կորնթ. 5:17-18)։
Քրստոսի հրաշափառ յարութեամբ աշխարհը նորոգուած է¸ եւ Յարուցեալ Քրիստոսը՝ նոր Ադամը։ Յարութեան առաւօտուն¸ Քրիստոսի թափուր գերեզմանէն հրեշտակին տուած սուրբ յարութեան աւետիսը իւղաբեր կիները փոխանցեցին Առաքեալներուն¸Առաքեալները Եկեղեցիին¸ եւ Եկեղեցիին օրհներգութիւններով անցաւ սերունդէ սերունդ¸ ու այդպէս դարէ դար կը շարունակուի ցայսօր եւ առ յաւէտ՝ Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց¸ մահուամբ մահը կոխկռտեց եւ իր յարութեամբ մեզի կեանք պարգեւեց։
Հայ եկեղեցին¸ ամրօրէն կառչած Յարութեան հաւատքին¸ Սուրբ Յարութեան տօնին յաջորդ առաջին Կիրակին անուանեց Նոր Կիրակի։ Սա ինքնին ցուցանիշ է¸ թէ Հայ Եկեղեցին լաւապէս իւրացուցած է վերանորոգման հրամայականը։ Նոր Կիրակիին հայ քրիստոնեան նորոգ զարդարեալ բնութեամբ կը փառաբանէ Արարիչ Աստուածը¸ որ վերստին բարձրացուց մարդը իր սկզբնական արժէքին ու պատիւին։
Սուրբ Յարութեան գլխաւոր յատկանիշերէն է վերանորոգումը։ Քրիստոս Իր յարութեամբ նորոգուած մարդու անդրանիկ օրինակը եղաւ¸ եւ մարդիկը կոչեց վերանորոգուելու, Յարութեան հաւատքով երաշխաւորուած նոր կեանքով նոր մարդ դառնալու։ Պօղոս Առաքեալ իր նամակներուն մէջ յաճախ ընդվզումով յիշեցուց իր հիմնած եկեղեցիներու հաւատացեալներուն¸ թէ տակաւին կը շարունակեն ապրիլ հին կեանքով. «Մոռցէք ձեր հին կեանքն ու նախկին գործերը¸ եւ նոր մարդ եղէք՝ ձեր Արարիչին պատկերին համաձայն նորոգուելով¸ որպէսզի կարենաք զինք ճանչնալ»։ (Կողոսացիս 3:10)։
Հարկ չկայ շեշտելու¸ թէ վերանորոգումը որեւէ տեսակ կեանքի՝ ըլլայ բուսական¸ անասնական կամ մարդկային բնութեան գոյատեւման գրաւականն է։ Հետեւաբար¸ առանց նորոգման կեանք չկայ։
Սոյն բնութենական ճշմարտութիւնը որքան որ անհատին համար ի զօրու է¸ նոյնքան ալ՝ հաւաքական կեանք ունեցող մարդկային իւրայատուկ ընկերութեանց համար։
Սուրբ Յարութեան վերանորոգման հրամայակաին պրիսմակէն դիտելով մեր հասարակաց եւ հաւաքական կեանքը¸ ագգային կեանքը¸ շատ աւելի հնչեղ եւ այժմէական կը թուի Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Վեհափառ Հայրապետին՝ Արամ Ա. Կաթողիկոսին 2022 տարին Սփիւռքի տարի հռչակելը։ Սփիւռքի իւրաքանչիւր համայնք¸ իր ազգային կեանքին պարզած ներկայ իրավիճակի գնահատում մը կատարէ¸ մատնանշելով այնտեղ պարզուած պատկերը¸ հոն պիտի անդրադառնայ թէ Վեհափառ Հայրապետին պատգամը¸ թելանդրանք ըլլալէ աւելի¸ սթափումի¸ զգաստութեան¸ վերակազմակերպման¸ վերանորոգման¸ վերաշխուժացման հրահանգ է¸ որ ահազանգի ուժգնութիւնը ունի։ Յանձուողական¸ համակերպութեան եւ ըստ այնմ ինքարդարացման հոգեվիճակէն դուրս գալու եւ ներկայի բոլոր տուեալներըն ու կարելիութիւնները վեսրտին ճիշդ կերպով գործի լարելու տարի է։
Քրիստոսի Յարութիւնը սոսկ դէպքի մը յիշատակումը չէ¸ այլ Եկեղեւոյ ուսուցումներուն առանցքը կը կազմէ¸ եւ՝ քրիստոնեայ հաւատացեալին հաւատքի հիմքը. «Եթէ Քրիստոս յարութիւն առած չէ¸ զուր է մեր քարոզութիւնը¸ զուր է նաեւ ձեր հաւատքը»։ ( Ա. Կորնթ. 14)։ Հետեւաբար¸ բաւարար չէ ընդունիլ եւ հաւատալ Քրիստոսի յարութեան¸ առանց որ այդ հաւատքը գործնապէս իմաստաւորուի քրիստոնեային կեանքին մէջ։
Հաւատքը անիմաստ է առանց գործի¸ «Հաւատքը առանձինն՝ առանց գործերու՝ մեռած է»։ (Յակոբոս 2:17)։
Յարութեան հաւատքին հրամայականը նորոգութիւնն է։ Եթէ մեր կեանքը աւետարանանական ուսուցումներու համաձայն չվերանորոգուի¸ թերի կը մնայ թէ’ մեր հաւատքը եւ թէ՛ ապարդիւն՝ մեր ապրած քրիստոնէական կեանքը։
Նորոգութիւնը մեզ պիտի փոխադրէ կեանքի այլ մակարդակի՝ մարդակեդրոն կենցաղակերպէն աստուածակեդրոնի։
Սուրբ Յարութեան տօնը եւ անկէ հնչող բարի լուրը վերանորոգման հրամայական հրաւէր է։ Այդպէս կարելի է միայն արժեւորած ըլլալ սուրբ Յարութեան տօնը։
Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց։
Օրհեալ է յարութիւնն Քրիստոսի
Գեղամ Արք. Խաչերեան
Առաջնորդ Յունաստանի Թեմին
Ս. Զատիկ 2022