Ս­փիւռ­քի վե­րա­կազ­մա­կեր­պում Ազ­գա­յին փրկու­թիւն

Ման­նիկ ­Պէօ­րէք­ճեան – Աշ­րեան

Ս­փիւռ­քի երկ­րորդ տա­րո­ւայ հռչա­կու­մը 2023ի սկիզ­բը, յի­շե­ցուց ին­ծի նա­խորդ տա­րո­ւայ վեր­ջա­ւո­րու­թեան «Ա­ղօթք» յօ­դո­ւա­ծիս հետ­եւալ տո­ղե­րը՝ «­Տէր մեր, ­Մե­ծի ­Տանն ­Կի­լի­կիոյ Ա­րամ Ա. ­Վե­հա­փա­ռին խոր ներշն­չու­մով սա­տա­րէ միշտ իր բա­ցա­ռիկ ընտ­րանք­նե­րուն, որ­պէս զի «Ս­փիւռ­քի ­Տա­րո­ւայ» վեր­ջա­ւո­րու­թիւ­նը դառ­նայ մեր վե­րած­նո­ւող ազ­գի ­Նոր ­Զար­թօն­քի մը սկիզ­բը»:
Եւ ա­յո’, Ս­փիւռ­քի վե­րա­կազ­մա­կերպ­ման 2րդ ­տա­րի 2023ը հնա­րա­ւոր է մե­զի ա­ռաջ­նոր­դել ­Նոր ­Զար­թօն­քի մը, ե­թէ սփիւռ­քա­հա­յերս, որ մէկ օ­տար երկ­րի քա­ղա­քա­ցի­ներ ալ ըլ­լանք, ազ­գա­յի­նը գե­րա­դա­սե­լու գի­տակ­ցու­թեամբ լրջօ­րէն աշ­խա­տինք ա­մէն տե­սա­կի ո­լորտ­նե­րէն ներս:
Ն­կա­տի ու­նե­նա­լով, թէ 50է ա­ւե­լի եր­կիր­նե­րու մէջ, տար­բեր պայ­ման­ներ եւ մ­տայ­նու­թիւն­ներ կը դժո­ւա­րացնեն հա­մախմ­բու­մը, ինչ­պէս նաեւ դա­սա­կան Ս­փիւռ­քի եւ ­Նոր Ս­փիւռ­քի միջեւ, Ս­փիւռ­քի վե­րա­կազ­մա­կերպ­ման հա­մար, հա­մեստ կար­ծիքս է, հիմ­նա­կան սկիզբ դնել լուրջ մար­դա­հա­մա­րով:
Յս­տակ է, թէ ե­թէ ա­մէն գա­ղու­թի ղե­կա­վար­նե­րը կա­րո­ղա­նան մար­դա­հա­մա­րով հա­յե­րու թի­ւը, տա­րիք­նե­րը, մաս­նա­գի­տու­թիւն­նե­րը ամ­փո­փել, կը յա­ջո­ղին ներգ­րա­ւել հայ­րե­նա­կից­նե­րը զա­նա­զան կա­ռոյց­նե­րու մէջ եւ ­վե­րա­կազ­մա­կերպ­ման յա­ջո­ղու­թեան ճա­նա­պարհ բա­նալ:
­Ծա­նօթ է, թէ դա­սա­կան սփիւռ­քա­հա­յը մէկ դա­րէ ա­ւե­լի քա­ղա­քա­կան աք­սո­րեալ մըն է, որ իր­մէ խլո­ւած հայ­րե­նի­քը՝ արեւմ­տա­հա­յաս­տա­նը, իր սրտին մէջ պա­հե­լով, կը ջա­նայ պայ­քա­րիլ մեր ազ­գա­յին լի­նե­լու­թեան զա­նա­զան վտանգ­նե­րուն դէմ: ­Գի­տենք, թէ օ­տա­րու­թեան մէջ, ազ­գա­յին դի­մա­գի­ծը ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին, օ­րի­նա­չա­փօ­րէն կը գու­նա­տի, ա­ռա­ւել եւս ­հա­մաշ­խար­հայ­նաց­ման ծա­ւա­լող քա­րոզ­չու­թիւն­նե­րու պատ­ճա­ռաւ:
Իսկ, ինչ կը վե­րա­բե­րի ար­տա­գաղ­թած սփիւռ­քա­հա­յե­րուն, որ ի­րենց հո­ղին վրայ ծնած ու մեծ­ցած են, Ս­փիւռ­քի դառ­նու­թիւ­նը չեն ճա­շա­կած ու յատ­կա­պէս օ­տար երկ­րի մէջ ծնած նոր սե­րուն­դը, մե­ծա­մաս­նու­թեամբ կը հա­ւա­տան թէ ի­րենց ապ­րած երկ­րի ժո­ղո­վուր­դին պէտք է հա­մար­կո­ւին, նոյ­նիսկ ձու­լու­մի ճամ­բով, որ­պէս զի յա­ջո­ղու­թեան հաս­նին:
Ուս­տի, մար­դա­հա­մար եւ ծ­րագ­րուած քա­րո­զար­շաւ հիմ­նա­կան սկիզբ է դա­սա­կան եւ ­նոր Ս­փիւռ­քէն ներգ­րա­ւել ա­ռա­ւե­լա­գոյն թի­ւով հայ­րե­նա­կից­ներ մեր կա­ռոյց­նե­րուն մէջ:
Հա­յա­կեր­տու­մը կը սկսի օ­րօ­րո­ցէն եւ­ ըն­տա­նի­քը, հայ վար­ժա­րա­նը, մեր կա­ռոյց­նե­րը ու մա­նա­ւանդ մեր ա­ռա­քե­լա­կան սուրբ ե­կե­ղե­ցին, որ դա­րեր շա­րու­նակ ե­ղած է հա­յա­պահ­պան­ման հիմ­նա­կան կեդ­րո­նը, կը պար­տինք պա­հել մեր հա­յու­թեան ա­նա­ռիկ բեր­դե­րը:
Պա­տա­նե­կու­թեան շրջա­նէն մեր զա­ւակ­նե­րուն մօտ պէտք է հա­մո­զում դառ­նայ, թէ ի­րենք հայ­կա­կան ծա­գու­մով օ­տար­ներ չեն, այլ հա­յեր են, որ թէեւ օ­տար քա­ղա­քա­ցիու­թիւն ու­նին, բայց ի­րենց հայ­րե­նի­քը միայն ­Հա­յաս­տանն է:
Ս­փիւռ­քի վե­րա­կազ­մա­կերպ­ման հիմ­նա­կան թի­րախն է, ազ­գա­յին պատ­կա­նե­լիու­թեան ու­ժեղ զգա­ցում ստեղ­ծել մայ­րե­նի լե­զո­ւով, պատ­մու­թեամբ, մեր բա­ցա­ռիկ մշա­կոյ­թի ծա­նօ­թաց­մամբ:
Միայն տար­բեր մտայ­նու­թիւն­ներն ու տա­րա­կար­ծու­թիւն­նե­րը մէկ­դի դնե­լով եւ ­նոր սե­րուն­դը ներշն­չե­լով ազ­գա­յի­նը գե­րա­դա­սե­լու սկզբուն­քով, կը յա­ջո­ղինք «­Հա­յաս­տան, Ար­ցախ, Ս­փիւռք» ե­ռա­միաս­նու­թիւ­նը լո­զուն­գէ գործ­նա­կա­նի վե­րա­ծել ան­մի­ջա­պէս, ներ­կա­յիս շատ լուրջ տի­րող պայ­ման­նե­րուն պատ­ճա­ռաւ:
Դժ­բախ­տա­բար, ան­ցեա­լի դա­րե­րէն բար­բա­րոս թէ քա­ղա­քա­կիրթ մեծ ու­ժե­րու միջեւ կռո­ւախն­ձոր դար­ձած մեր հայ­րե­նի­քը, կրկին վտան­գուած է քա­ղա­քա­կան-զի­նո­ւո­րա­կան-տնտե­սա­կան շա­հե­րու հե­տապնդման պատ­ճա­ռաւ:
Ուս­տի, այ­լընտ­րանք չու­նինք այս ճգնա­ժա­մի պա­հուն, բա­ցի ան­մի­ջա­պէս հա­կաս­տե­լէ, չե­ղար­կե­լէ Ար­ցա­խը Ատր­պէյ­ճա­նի կազ­մին մէջ ա­պազ­գա­յին ճա­նա­չու­մը եւ ­դի­մագ­րա­ւե­լով ազ­գա­յին պա­ռակ­տու­մը, փրկել Ար­ցախն ու ­Հա­յաս­տա­նը երկ­րորդ ցե­ղաս­պա­նու­թե­նէ, ստեղ­ծե­լով ե­ռա­միաս­նու­թեան մաս­նա­գէտ­նե­րու եւ ­յատ­կա­պէս դի­ւա­նա­գէտ­նե­րու կո­մի­տէ:
Աշ­խար­հաս­փիւռ մեր ազ­գի մէջ ոչ մէկ հայ պէտք է հե­ռու ձգենք ազ­գա­յի­նէն: ­Հան­գու­ցեալ մեր տա­ղան­դա­ւոր ­Պօ­ղոս Ս­նա­պեա­նի «Ես այդ շունն եմ» գիր­քի սկզբուն­քին կառ­չե­լով, կը պար­տինք ա­մէն մէկս հա­յը հա­յուն մօ­տեց­նող «շու­նը» դառ­նալ:
Ան­տա­րա­կոյս, ներ­կա­յի պայ­ման­նե­րով, ա­մէն հայ իր հո­գին ու միտ­քը խո­ցո­ւած եւ ­յա­ճախ աչ­քե­րը ար­ցուն­քո­տած, ազ­գի ա­պա­գա­յի պա­րա­գա­յով յու­սալ­քո­ւած, կը տան­ջո­ւի: ­Հասկ­նա­լի է ան­շուշտ այս հիաս­թա­փու­թիւ­նը:
Սա­կայն ո՛չ, հա­զար ան­գամ ո՛չ:
Ցե­ղաս­պա­նո­ւած ու յա­րու­ցեալ մեր ազ­գը ընկ­ճե­լու ի վի­ճա­կի ուժ չկայ աշ­խար­հի վրայ:
Մենք «ան­կա­րե­լիին ազգն ենք» ինչ­պէս ը­սած է Ֆ­րանց ­Վեր­ֆէլ:
Պի­տի չթոյ­լատ­րենք, որ ­Թա­լէաթ փա­շա­յի «մէկ հայ մնայ թան­գա­րա­նի հա­մար» թի­րա­խը ի­րա­կա­նա­նայ:
Ինչ որ ­Թուր­քի եա­թա­ղա­նով չյա­ջո­ղե­ցաւ, այ­սօր ալ թուրք ա­զե­րիա­կան գոր­ծակ­ցու­թեամբ պէտք չէ յա­ջո­ղի:
Մեր ազ­գա­յին եր­թը պի­տի շա­րու­նա­կենք նոր թա­փով, հա­յու ան­կոտ­րում կամ­քով ու ­Սար­տա­րա­պա­տի յաղ­թա­կան ան­պար­տե­լի ո­գիով: Ան­շուշտ, ա­ւե­լի քան եր­բէք հետ­եւե­լով Ե­ղի­շէ ­Չա­րեն­ցի ան­մո­ռա­նա­լի ուղ­ղու­թեան՝ «Ո՛վ հայ ժո­ղո­վուրդ քո միակ փրկու­թիւ­նը քո հա­ւա­քա­կան ու­ժի մէջ է»: