­Հա­յաս­տա­նի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած Հ.Յ.Դ. ­Բիւ­րո­յի լիա­գու­մար նիս­տէն ետք, 17 ­Յու­լի­սին, գու­մա­րո­ւած է Հ.Յ.Դ. ­Բիւ­րո­յի եւ Հ.Յ.Դ. ­Հա­յաս­տա­նի ­Գե­րա­գոյն ­Մար­մի­նի միա­ցեալ ընդ­լայ­նո­ւած նիստ, ո­րուն մաս­նակ­ցած են ­Հա­յաս­տա­նի մէջ ­Դաշ­նակ­ցու­թեան ­Մար­զա­յին ­Կո­մի­տէ­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ, ­Հա­յաս­տա­նի Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի Հ.Յ.Դ. խմբակ­ցու­թեան պատ­գա­մա­ւոր­ներ, ինչ­պէս նաեւ ­Հա­յաս­տա­նի գոր­ծա­դիր իշ­խա­նու­թեան ­Դաշ­նակ­ցու­թեան բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տօ­նա­տար­ներ: Հ­րա­պա­րա­կո­ւած է հե­տե­ւեալ միա­ցեալ յայ­տա­րա­րու­թիւ­նը.
«Քն­նե­լով ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան ներ­քին եւ ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան, տնտե­սա­կան, ըն­կե­րա­յին ի­րա­վի­ճա­կը, երկ­րի ռազ­մա­վա­րա­կան զար­գաց­ման ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն­նե­րը եւ այդ ուղ­ղու­թիւն­նե­րով կու­սակ­ցու­թեան կա­տա­րած աշ­խա­տանք­ներն ու ա­նե­լիք­նե­րը, ինչ­պէս նաեւ՝ հա­ւա­տա­րիմ մեր նա­խընտ­րա­կան խոստ­մա­նը, այն է` պար­բե­րա­բար հան­դէս գալ կա­տա­րո­ւած եւ ա­ռա­ջի­կայ աշ­խա­տանք­նե­րի հան­րա­յին հա­շո­ւե­տո­ւու­թեամբ, Հ.Յ.Դ. ­Հա­յաս­տա­նի ­Գե­րա­գոյն ­Մար­մի­նը կա­տա­րում է հե­տե­ւեալ հաս­տա­տում­նե­րը.
«– ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թիւ­նը թե­ւա­կո­խել է զար­գաց­ման ո­րա­կա­պէս նոր փուլ: ­Սահ­մա­նադ­րու­թեան բա­րե­փո­խում­նե­րից բխող օ­րէնսդ­րա­կան եւ պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գի փո­փո­խու­թիւն­նե­րը նոր հնա­րա­ւո­րու­թիւն­ներ են բա­ցում պե­տու­թեան ու հա­սա­րա­կու­թեան զար­գաց­ման, ժա­մա­նա­կա­կից ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան պե­տու­թեան կա­ռուց­ման հա­մար:
«– ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թիւ­նը շա­րու­նա­կում է դի­մա­կա­յել ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան մար­տահ­րա­ւէր­ներ, ո­րոնք ստի­պում են ան­ցում կա­տա­րել ա­ռա­ջան­ցիկ զար­գաց­ման քա­ղա­քա­կա­նու­թեան: Ա­ռաջ­նա­հերթ է դառ­նում մեր երկ­րի զար­գաց­ման ռազ­մա­վա­րա­կան տես­լա­կա­նի մշա­կու­մը եւ դրա­նից բխող ծրագ­րե­րի ի­րա­գոր­ծու­մը:
«– ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի ­Հան­րա­պե­տու­թիւն­նե­րի անվ­տան­գու­թեան հիմ­նախն­դի­րը շա­րու­նա­կում է հիմ­նա­կան օ­րա­կարգ մնալ եւ էա­պէս պայ­մա­նա­ւո­րում է թէ՛ առ­կայ ի­րա­վի­ճա­կը, թէ՛ զար­գաց­ման ռազ­մա­վա­րա­կան ծրագ­րե­րի ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն­նե­րը:
«– ­Խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րից յե­տոյ ձե­ւա­ւո­րո­ւած ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան կա­ռա­վա­րու­թեան ներ­կա­յաց­րած գոր­ծու­նէու­թեան ծրա­գի­րը բխում է քա­ղա­քա­կան հա­մախմ­բա­կան դա­շին­քի յու­շագ­րով ամ­րագ­րո­ւած սկզբունք­նե­րից ու ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն­նե­րից եւ նե­րա­ռում է Հ.Յ.Դ. քա­ղա­քա­կան ու­ղեգ­ծի սկզբուն­քա­յին հաս­տա­տում­նե­րը:
«­Մաս­նա­ւո­րա­պէս.
«– ­Կա­րե­ւոր­ւում է սահ­մա­նադ­րա­կան բա­րե­փո­խում­նե­րով սկսո­ւած հա­մա­կար­գա­յին եւ ո­րա­կա­կան փո­փո­խու­թիւն­նե­րը խո­րաց­նե­լու եւ անշր­ջե­լի դարձ­նե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը,
«– Ա­ռաջ­նա­հերթ է հա­մար­ւում հա­սա­րա­կու­թեան մէջ պե­տու­թեան եւ ա­պա­գա­յի հան­դէպ վստա­հու­թեան ու լա­ւա­տե­սու­թեան հիմ­քե­րի ստեղծ­ման նպա­տա­կով նոր ո­րա­կի իշ­խա­նու­թեան ձե­ւա­ւո­րու­մը,
«– ­Կա­տար­ւում են հա­մա­պա­տաս­խան անհ­րա­ժեշտ քայ­լերն` ամ­բող­ջաց­նե­լու մար­դու ար­ժա­նա­պա­տո­ւու­թեան ան­խախ­տե­լիու­թեան ու ի­րա­ւուն­քի գե­րա­կա­յու­թեան սկզբունք­նե­րի լիար­ժէք ի­րա­ցու­մը ե­րաշ­խա­ւո­րող մար­դու ի­րա­ւունք­նե­րի ու ա­զա­տու­թիւն­նե­րի ա­պա­հով­ման հա­մա­կար­գը,
«– ­Լուրջ քայ­լեր են ի­րա­կա­նաց­ւում ա­պա­հո­վե­լու իշ­խա­նու­թեան բո­լոր մար­մին­նե­րի թա­փան­ցիկ, հա­շո­ւե­տու եւ ար­դիւ­նա­ւէտ աշ­խա­տան­քը` ձե­ւա­ւո­րե­լով սահ­մա­նադ­րա­կան նոր կար­գից բխող ներ-իշ­խա­նա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­ներ,
«– ­Նոր թափ է հա­ղորդ­ւում հա­կափ­տա­ծու­թիւն պայ­քա­րին, հա­կափ­տա­ծու­թիւն քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը աշ­խու­ժաց­նե­լու եւ հաս­տա­տու­թե­նա­կան դարձ­նե­լու հիմք է ստեղ­ծո­ւած,
«– Ամ­բող­ջաց­ւում է «ազգ-բա­նակ» հա­յե­ցա­կար­գը` յա­տուկ ու­շադ­րու­թիւն դարձ­նե­լով հայ­րե­նա­կան գի­տա­կան եւ ար­հես­տա­գի­տա­կան մտքի վրայ հիմ­նո­ւած ռազ­մար­դիւ­նա­բե­րա­կան հա­մա­լի­րի ձե­ւա­ւոր­մա­նը,
«– Աս­տի­ճա­նա­բար ձե­ւա­ւոր­ւում է կա­յուն զար­գա­ցում ա­պա­հո­վող ըն­կե­րա­յին-շու­կա­յա­կան տնտե­սա­կան հա­մա­կարգ, վե­րա­նայ­ւում է ի­րա­կա­նա­ցո­ւող ըն­կե­րա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը, ո­րա­կա­պէս նոր մա­կար­դա­կի է բարձ­րա­ցո­ւել տար­բեր ո­լորտ­նե­րում պե­տու­թիւն-մաս­նա­ւոր հա­տո­ւած հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թիւ­նը, ա­ճել են ար­տա­հան­ման կշռոյթ­նե­րը, փորձ է ար­ւում ներ­մու­ծո­ւող ապ­րանք­նե­րի մի մա­սը փո­խա­րի­նել տե­ղա­կան ար­տադ­րու­թեամբ, ստո­ւե­րի դէմ ար­դիւ­նա­ւէտ պայ­քա­րի ար­դիւն­քում ա­ւե­լա­ցել են պիւտ­ճէի հա­ւա­քագ­րում­նե­րը, էա­պէս բա­րե­լա­ւո­ւել են հար­կա­յին եւ մաք­սա­յին մար­մին­նե­րի աշ­խա­տան­քը, թե­թեւ ար­դիւ­նա­բե­րու­թեան, ար­դիւ­նա­ւէտ գիւ­ղատն­տե­սու­թեան, զբօ­սաշր­ջու­թեան խթան­ման մե­խա­նիզմ­ներ (աշ­խա­տա­կար­գեր) են ստեղծ­ւում, կան նոր եւ լուրջ ներդ­րում­նե­րի ծրագ­րում­ներ` այդ թւում մար­զե­րի մա­կար­դա­կում,
«– Էա­կա­նօ­րէն փո­խո­ւել է ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան կա­ռա­վա­րու­թեան աշ­խա­տան­քի ո­րա­կը, հան­րու­թեան մէջ ձե­ւա­ւոր­ւում են վի­ճա­կի փո­փո­խու­թեան դրա­կան սպա­սում­ներ, ո­րոնք կա­րող են ա­ռար­կա­յա­նալ հե­տե­ւո­ղա­կան եւ սկզբուն­քա­յին աշ­խա­տան­քով,
«– ­Կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը երկ­րի զար­գաց­ման իր տես­լա­կա­նը պատ­կե­րում է` ըստ էու­թեան որ­դեգ­րե­լով Հ.Յ.­Դաշ­նակ­ցու­թեան կող­մից բազ­միցս յի­շա­տա­կո­ւած «զար­գա­նալ` չզի­ջե­լով» դժո­ւա­րին, սա­կայն ար­ժա­նա­պա­տիւ սկզբուն­քը: ­Կա­ռա­վա­րու­թեան այս ծրա­գի­րը կա­ռու­ցո­ւած է այն գա­ղա­փա­րա­խօ­սու­թեան վրայ, ըստ ո­րի` չնա­յած նրան, որ ­Հա­յաս­տա­նը դի­մա­կա­յում է անվ­տան­գու­թեան լրջա­գոյն սպառ­նա­լիք­նե­րի եւ մար­տահ­րա­ւէր­նե­րի, եր­կի­րը պար­տա­ւոր է եւ կա­րող է զար­գա­նալ ա­ռանց զի­ջե­լու մեր ազ­գա­յին ռազ­մա­վա­րա­կան շա­հե­րը: ­Կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը փաս­տա­ցի ստանձ­նում է հէնց այս­պի­սի յանձ­նա­ռու­թիւն եւ յայտ է ներ­կա­յաց­նում ա­պա­ցու­ցել, ա­ռանց մեր սե­րունդ­նե­րի ձեռք բե­րա­ծը կորց­նե­լու, երկ­րի ա­ռա­ջան­ցիկ զար­գա­ցու­մը ա­պա­հո­վող հա­յե­ցա­կար­գի կեն­սու­նա­կու­թիւ­նը,
«– ­Լուրջ նա­խադ­րեալ­ներ են ստեղ­ծո­ւել ­Հա­յաս­տան-սփիւռք հա­մա­տեղ նե­րու­ժի ար­դիւ­նա­ւէտ օգ­տա­գործ­ման ի­րա­կան մե­խա­նիզմ­ներ ստեղ­ծե­լու ա­ռու­մով,
«– ­Կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը, քաջ գի­տակ­ցե­լով երկ­րի դէ­պի ծով ելք չու­նե­նա­լու, շրջա­փակ­ման մէջ լի­նե­լու ծան­րա­գոյն պայ­ման­նե­րը, յանձ­նա­ռու­թիւն է ստանձ­նում ե­րաշ­խա­ւո­րել ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի միաս­նա­կան անվ­տան­գու­թիւ­նը, անհ­րա­ժեշտ թափ հա­ղոր­դել մեր երկ­րի զար­գաց­մա­նը` ձե­ւա­ւո­րե­լով դրա հա­մար բա­ւա­րար ար­տա­քին եւ ներ­քին պա­շար:
«Քն­նե­լով կա­տա­րո­ւած աշ­խա­տանք­նե­րի ար­դիւնք­նե­րը` Հ.Յ.Դ. ­Բիւ­րո­յի եւ ­Գե­րա­գոյն ­Մարմ­նի հա­մա­տեղ նիստն ար­ձա­նագ­րում է, որ քա­ղա­քա­կան հա­մախմ­բա­կան դա­շին­քի մէջ Հ.Յ.Դ. մաս­նակ­ցու­թիւ­նը դրա­կան ար­դիւնք­ներ է ար­ձա­նագ­րել եւ կա­րե­ւոր նշա­նա­կու­թիւն ու­նի երկ­րում հա­մա­կար­գա­յին եւ խոր­քա­յին հա­մա­լիր բա­րե­փո­խում­ներ ի­րա­կա­նաց­նե­լու հա­մար:
«Անդ­րա­դառ­նա­լով ա­ռա­ջի­կայ ա­նե­լիք­նե­րին` Հ.Յ.Դ. ­Բիւ­րո­յի եւ ­Գե­րա­գոյն ­Մարմ­նի հա­մա­տեղ նիստն ար­ձա­նագ­րում է.
«– ­Մեզ հա­մար ա­ռաջ­նա­հերթ են ­Հա­յաս­տա­նի ու Ար­ցա­խի ­Հան­րա­պե­տու­թիւն­նե­րի անվ­տան­գու­թիւ­նը, բո­լոր ուղ­ղու­թիւն­նե­րով կա­յուն զար­գա­ցու­մը եւ երկ­րում ըն­կե­րա­յին ար­դա­րու­թիւ­նը: ­Մեր հա­մո­զումն է, որ այս փոխ-կա­պակ­ցո­ւած եւ փոխ-լրաց­նող ռազ­մա­վա­րա­կան ուղ­ղու­թիւն­նե­րը «- անվ­տան­գու­թիւն, ար­դա­րու­թիւն, զար­գա­ցում — ա­պա­հո­վե­լու են մեր երկ­րի ու հա­սա­րա­կու­թեան բնա­կա­նոն զար­գա­ցու­մը, ­Հա­յաս­տա­նի ու հա­յու­թեան ար­ժա­նա­պա­տիւ տեղն ու դե­րը ազ­գե­րի ըն­տա­նի­քում:
«– ­Հա­մախմ­բա­կան դա­շին­քի մէջ Հ.Յ.Դ. մաս­նակ­ցու­թիւ­նը կա­րե­ւոր նշա­նա­կու­թիւն ու­նի՝ հա­մա­կար­գա­յին եւ խոր­քա­յին հա­մա­լիր բա­րե­փո­խում­ներ ի­րա­կա­նաց­նե­լու եւ վե­րոն­շեալ ռազ­մա­վա­րա­կան ուղ­ղու­թիւն­նե­րով երկ­րի զար­գաց­ման հա­մար:
«– ­Մեր ար­տա­քին պա­շա­րը հմուտ դի­ւա­նա­գի­տու­թիւն ի­րա­կա­նաց­նե­լու, սփիւռ­քի մեր նե­րու­ժը զօ­րա­շար­ժի բե­րե­լու մի­ջո­ցով՝ բազ­մա­կող­մա­նի քա­ղա­քա­կան եւ տնտե­սա­կան կա­պերն ամ­րապն­դե­լու, դաշ­նա­կից ու բա­րե­կամ երկր­նե­րի շրջա­նա­կը հե­տե­ւո­ղա­կա­նօ­րէն ընդ­լայ­նե­լու մէջ է:
«­Ներ­քին պա­շա­րը բազ­մա­պատ­կե­լու գրա­ւա­կա­նը հայ մար­դու ի­րա­ւունք­նե­րի եւ ա­զա­տու­թիւն­նե­րի ե­րաշ­խա­ւո­րումն է, նե­րազ­գա­յին հա­մե­րաշ­խու­թեան ու ար­դա­րու­թեան ա­պա­հո­վու­մը:
«Դ­րան հաս­նե­լու հա­մար բա­րեն­պաստ մի­ջա­վայր ձե­ւա­ւո­րե­լուն են կո­չո­ւած ծրագ­րա­յին այն­պի­սի ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն­ներ, ինչ­պի­սիք են`
«– ­Սահ­մա­նել ար­դիւ­նա­ւէտ կա­ռա­վար­ման չա­փո­րո­շիչ­նե­րին հա­մա­պա­տաս­խա­նող կա­ռա­վա­րու­թեան նոր կա­ռու­ցո­ւածք եւ գոր­ծու­նէու­թեան կարգ,
«– ­Կա­ռա­վար­ման խորհր­դա­րա­նա­կան ձե­ւին անց­նե­լու այս փու­լում, ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան սահ­մա­նադ­րու­թեա­նը հա­մա­հունչ եւ մի­ջազ­գա­յին լա­ւա­գոյն փոր­ձի հա­շո­ւառ­մամբ, ձե­ւա­ւո­րել հա­մա­պա­տաս­խան օ­րէնսդ­րու­թիւն,
«– ­Հե­տե­ւո­ղա­կան լի­նել հա­կափ­տա­ծու­թիւն պայ­քա­րի հաս­տա­տու­թե­նա­կա­նաց­ման փու­լում դրա թա­փան­ցի­կու­թիւ­նը, վստա­հե­լիու­թիւնն ա­պա­հո­վող մե­խա­նիզմ­նե­րի որ­դեգր­ման հար­ցում,
«– ­Դա­տա­կան իշ­խա­նու­թեան բա­րե­փո­խում­նե­րի հետ են կա­պո­ւած մար­դու ի­րա­ւունք­նե­րի պաշտ­պա­նու­թիւ­նը եւ ար­դա­րու­թեան հաս­տա­տու­մը: Դ­րա հիմ­նա­քա­րը դրո­ւե­լու է դա­տա­կան օ­րէնս­գիրք ըն­դու­նե­լով եւ դրան հա­մա­պա­տաս­խան բարձ­րա­գոյն դա­տա­կան խոր­հուրդ ձե­ւա­ւո­րե­լով,
«– ­Շա­րու­նա­կել ընտ­րա­կան հա­մա­կար­գի բա­րե­փո­խում­նե­րը` նկա­տի ու­նե­նա­լով մեր հա­սա­րա­կու­թեան եւ մի­ջազ­գա­լին դի­տոր­դա­կան ա­ռա­քե­լու­թիւն­նե­րի դի­տո­ղու­թիւն­նե­րը, ա­ռա­ջարկ­նե­րը,
«– ­Մի­ջազ­գա­յին խորհր­դա­րա­նա­կան հա­մա­կար­գե­րի ա­ռա­ջա­դէմ փոր­ձի տե­ղայ­նա­ցու­մը` ա­պա­հո­վե­լով պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման, տա­րած­քա­յին եւ տե­ղա­կան ինք­նա­կա­ռա­վար­ման ար­դիա­կա­նա­ցումն ու ար­դիւ­նա­ւէ­տու­թիւ­նը, մաս­նա­ւո­րա­պէս կա­ռա­վա­րու­թիւն-վար­չա­պետ-նա­խա­րար սահ­մա­նադ­րու­թեամբ նա­խա­տե­սո­ւած կար­գա­վի­ճակ­նե­րին հա­մա­պա­տաս­խան լիա­զօ­րու­թիւն­նե­րի եւ պար­տա­կա­նու­թիւն­նե­րի պատ­շաճ օ­րէնսդ­րա­կան կար­գա­ւո­րու­մը,
«– ­Խո­շո­րա­ցո­ւած հա­մայնք­նե­րում հա­մայն­քի ղե­կա­վա­րի ա­նուղ­ղա­կի ընտ­րու­թեան մո­տե­լի (բնօ­րի­նա­կի) եւ հա­մայնք­նե­րի ա­ւա­գա­նի­նե­րի հա­մա­մաս­նա­կան ընտ­րա­կան հա­մա­կար­գի ներդ­րու­մը,
«– ­Հա­սա­րա­կու­թեան լայն վստա­հու­թիւ­նը վա­յե­լող փտա­ծու­թեան դէմ պայ­քա­րի ան­կախ հաս­տա­տու­թե­նա­կան հա­մա­կար­գի հիմ­նու­մը, ին­չի հա­մար անհ­րա­ժեշտ օ­րէնսդ­րա­կան կար­գա­ւո­րում­ներն ար­դէն կա­տա­րո­ւած են,
«– ­Բարձր ո­րա­կա­ւո­րում ու­նե­ցող, մրցու­նակ, ար­ժա­նա­վա­յել ու վստա­հե­լի մարդ­կա­յին դրա­մագ­լուխ ձե­ւա­ւո­րե­լուն կո­չո­ւած ար­դար ու թա­փան­ցիկ քատ­րա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը,
«– ­Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի եւ սփիւռ­քի` որ­պէս մէկ միաս­նա­կան հա­յու­թեան ամ­բող­ջա­ցում, հա­յու­թեան ճա­կա­տագ­րում բո­լոր հա­յե­րի մաս­նակ­ցու­թիւնն ա­պա­հո­վող հա­մա­պա­տաս­խան ի­րա­ւա­քա­ղա­քա­կան մի­ջա­վայ­րի ստեղ­ծու­մը,
«– «Ազգ-բա­նակ» հա­յե­ցա­կար­գի ամ­բող­ջա­կա­նաց­ման հիմ­քում հա­կա­ռա­կոր­դին խա­ղա­ղու­թիւն պար­տադ­րե­լու մօ­տե­ցու­մը որ­դեգ­րե­լը, Ար­ցա­խի հար­ցում ամ­բող­ջա­կան նե­րու­ժի հա­մախմբ­մամբ քա­ղա­քա­կան ամ­բողջ դաշ­տի փոխ-հա­մա­ձայ­նու­թեան ա­պա­հո­վու­մը»:

Հ.Յ.Դ. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԳԵՐԱԳՈՅՆ ՄԱՐՄԻՆ
17 ­Յու­լի­սի 2017