ՄԱՆՆԻԿ ՊԷՕՐԷՔՃԵԱՆ — ԱՇՐԵԱՆ
Սիրելի հայ մայր,
Դուն, որ Աստուծոյ կամքով ծնունդ ես տուեր հայորդիի մը եւ ամէն օր քիչ առ քիչ քու կեանքդ կուտաս, որպէսզի ան դառնայ լաւ մարդ, դի՛ր, քու անսահման նուիրումովդ, անոր մատղաշ հոգւոյն մէջ առաջին թանկագին սերմերը գիտակից ու հայրենասէր հայ նոր սերունդի մը կազմաւորման ի խնդիր:
Եթէ բախտը ունիս հայրենի հողին վրայ շնչող եւ հայկական մթնոլորտով յագեցող զաւակ մեծցնելու, փոխանցէ անոր մայր հայրենիքի անփոխարինելի արժէք ըլլալու ճշմարտութիւնը, որպէսզի իմանայ, թէ միակ ուղիղ ճանապարհը գիտակից պայքարն է ամէն տեսակի դժուարութեան ու թշնամիի դէմ, հայրենիքի անկախութեան ու հզօրացման համար: Տարբեր ընտրանքները կ‘առաջնորդեն միայն օտարութեան դառնութիւնը ճաշակելու, միլիոնաւոր հայրենազուրկ սփիւռքահայութեան նման:
Իսկ եթէ սփիւռքահայ մայր ես, դի՛ր քու անխառն մայրական սիրովդ զաւկիդ հայեցի դաստիարակութեան ամուր հիմերը: Քանզի օտար ափերու վրայ ծնած ու հասակ նետող նոր սերունդին հայակերտումը, օրօրոցէն սկսեալ, սրբազան պարտականութիւն է ամէն սփիւռքահայու համար եւ յատկապէս քեզի է վերապահուած առաւելաբար այդ պատիւը, բայց եւ պատասխանատուութիւնը:
Եթէ շրջանիդ մէջ գոյութիւն ունի հայ վարժարան, շրջանցելով ամէն խոչընդոտ՝ առաջնորդէ՛ զաւակդ այնտեղ, որովհետեւ հայ վարժարանը, գերագոյն արժէք ըլլալէ աւելի, «եկեղեցւոյ կողքին ազգային սրբավայր է եւ գաղութի մը ողնասիւնը»,- ինչպէս կը շեշտէ Արամ Ա.՝ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսը իր 2006ի հայրապետական պատգամին մէջ:
Եթէ նոյնիսկ միայն միօրեայ վարժարան գոյութիւն ունի քաղաքիդ մէջ, մի՛ ստորագնահատեր զայն: Միօրեաներն ալ նուազագոյն ժամերու մէջ առաւելագոյն արդիւնքի հասնելու ձգտող հայակերտումի օճախներն են:
Մշակէ՛ զաւկիդ հոգւոյն մէջ աշխարհի առաջին պետականօրէն քրիստոնեայ ազգին զաւակը ըլլալու գիտակցութիւնը եւ հպարտանքը, զայն միշտ պահելով եկեղեցւոյ սուրբ հովանիին ներքեւ, որպէսզի իր կեանքը պայծառանայ Լուսաւորչի կանթեղին լոյսով, քանզի Յովհաննէս Թումանեանի տողերով՝ «Երկնի անթիւ աստղերէն, մե´րն է միայն անիկա»:
Պահէ՛ զաւակդ մեր ազգային կառոյցներու ազգափրկիչ մթնոլորտին մէջ եւ փոխանցէ իրեն ծառայասիրութեան ազնուական ոգին:
«Լինելու թէ չլինելու» վճռորոշ պահեր ապրած է — դարաւոր մեր պատմութեան ընթացքին — ցեղասպանութեան ենթարկուած, բայց յարուցեալ մեր ազգը: Ամէն անգամ, սակայն, նոր զարթօնքով մը վերականգնած է իր ազգային ինքնութիւնը:
Ուստի այժմ, երբ ճակատագրական պայմաններու բերմամբ, ազգի 3/4ը հայրենիքէն հեռու կ‘ապրի, մէ´կ է միայն ճանապարհը՝ ինքնաճանաչում, սերտ կապեր հայրենիքի եւ հերոսական Արցախի հետ, ազգային վերածնունդ հիմա: Վաղը՝ ուշ կրնայ ըլլալ:
Ըսէ՛, ուրեմն, սիրելի հայ մայր, քու պատմական «այո՛»ն անցեալի կոչին, տո՛ւր ամէն գնով ու յարատեւ կերպով գոյատեւման պայքարին ծառայելու խոստումդ մոխիրներէն վերաշինուած ու վերածաղկող հայրենիքիդ աղերսին: Խոստացի՛ր մեր ալեհեր Մասիսին, որ պիտի դաստիարակես զաւակդ մեսրոպեան շունչով, որպէսզի ան մայրենի լեզուի միջոցով ծանօթանայ մեր հինաւուրց ազգի պատմական պատուաբեր անցեալին ու բարձրորակ մշակոյթին, սիրէ իր ազգային ժառանգութիւնը եւ գիտակցօրէն բարձր պահէ իր հայկական ինքնութիւնը, թէկուզ իբրեւ օրինակելի օտար քաղաքացի, մեզ հիւրընկալող երկիրներուն մէջ:
Յստակ է, ուրեմն, հայ մայր, թէ մեծ է առաքելութիւնդ ազգի ապագային հետ առնչուող ճակատագրական պայքարին մէջ: Զինուէ՛ առաւել նուիրումով, կամքով ու հաւատքով, որովհետեւ դո՛ւն պիտի պատրաստես վաղուան հայը օրօրոցէն սկսեալ:
Հաւատա՛, որ ո՛չ մէկ արգելք այնքան զօրաւոր է, որ թուլութիւնը կամ օտարամոլութիւնը պատճառաբանէ:
Հայեացքդ ուղղած միշտ դէպի բիբլիական Արարատի մայր հայրենիքիդ՝ քու անսահման սիրովդ, դի՛ր զաւկիդ հոգւոյն ու մտքին մէջ Հայ Դատի եւ Արցախի հիմնահարցներու արդար լուծման թիրախը եւ Անկախ ու Միացեալ հայրենիքի ազգային մեր երազին իրականացումը:
Ես ալ սփիւռքահայ մայր եւ արդէն մեծ մայր ըլլալով՝ քաջ գիտեմ, թէ օտարութեան մէջ չափազանց դժուար է հայրենիքը բերել տուներէն ներս: Կրնանք բերել, սակայն, Համաստեղի ներշնչումով այն ոգին «…որ կը գաղթէ, կ‘ելլէ ճամբայ մեր երկինքէն ու մեր հողէն…»:
Մեր հոգիներուն մէջ պիտի գտնենք զայն «արձագանգի պէս թաքնուած» հայու ոգին:
«Մայրերու Օր»ուան առիթով, ի սրտէ կը մաղթեմ, սիրելի հայ մայրեր, որ բոլորս յաջողինք արժանի ժառանգորդները դառնալ այն հայ մայրերուն, որ դէպի ստոյգ մահ քալելով հանդերձ, պահեցին թանկագին այդ Ոգին, իբր ազգային հաւատոյ հանգանակ:
Հերթը մե´րն է հիմա՝ երկիւղածութեամբ փոխանցելու զայն յաջորդ սերունդներուն: