Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րի­տա­սար­դա­կան
­միու­թիւ­նը նշեց իր «Օր»ը

­Մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը եւ պա­տա­նի­նե­րը դաշ­նակ­ցա­կա­նօ­րէն
վե­րա­նո­րո­գե­ցին ի­րենց ուխ­տը հայ ժո­ղո­վուր­դի ար­դար
Դա­տի հե­տապնդ­ման ու­ղիին վրայ

­Շա­բաթ՝ 8 ­Փետ­րո­ւար 2020ին, Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւ­նը՝ իր կող­քին ու­նե­նա­լով Հ.Յ.Դ. ­Պա­տա­նե­կան ­Միու­թեան կազ­մե­րը, միաս­նա­բար ար­ժա­նա­ւո­րա­պէս նշե­ցին ի­րենց «Օր»ը եւ ­Միու­թեան հիմ­նադ­րու­թեան 72րդ ­տա­րե­դար­ձը։
­Գո­քի­նիոյ «­Զա­ւա­րեան» կեդ­րո­նի «­Զա­քա­րեան-­Սա­րա­ճեան» զոյգ սրահ­նե­րը կա­նու­խէն ո­ղո­ղո­ւած էին ե­րի­տա­սարդ­նե­րով եւ պա­տա­նի­նե­րով, ա­նոնց կող­քին՝ ծնող­նե­րով, ըն­կեր­նե­րով եւ հա­մա­կիր­նե­րով, ո­րոնք ան­գամ մը եւս ըն­դա­ռա­ջե­ցին Հ.Յ.Դ. Յ.Ե.Մ.ի հրա­ւէ­րին եւ ներ­կայ ե­ղան՝ տօ­նե­լու հա­մար մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րու բա­ցա­ռիկ եւ հա­րա­զատ Օ­րը։
Ե­լոյ­թը յատ­կան­շո­ւե­ցաւ իր խան­դա­վառ մթնո­լոր­տով, ե­րի­տա­սարդ­նե­րու եւ պա­տա­նի­նե­րու հա­մար­ձակ խօս­քե­րով եւ եր­գե­րով, ­Պա­տա­նե­կան միու­թեան ան­դամ­նե­րու եր­գե­րով, ո­րոնց ըն­թաց­քին ազ­գա­յին շուն­չը, դաշ­նակ­ցա­կան ո­գին եւ ե­րի­տա­սար­դա­կան խան­դը տի­րա­պե­տե­ցին եւ ո­գե­ւո­րե­ցին բո­լոր ներ­կա­նե­րը։ Ե­րի­տա­սար­դու­թեան տօ­նը ի­րենց ներ­կա­յու­թեամբ յար­գե­ցին ­Յու­նա­հա­յոց թե­մա­կալ Ա­ռաջ­նորդ ­Գե­ղամ արք. ­Խա­չե­րեան, իր կող­քին ու­նե­նա­նով Ազ­գա­յին վար­չու­թեան ա­տե­նա­պետ ­Պօ­ղոս ­Չո­լա­քեա­նը եւ ան­դամ­նե­րը, Հ.Յ.Դ. ­Կեդ­րո­նա­կան կո­մի­տէի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ ընկ. ­Սեր­գօ ­Գու­յում­ճեան եւ ան­դամ­նե­րը, շրջան­նե­րու Հ.Յ.Դ. կազ­մե­րու կո­մի­տէ­նե­րը եւ ըն­կեր­նե­րը, Հ.Կ.­Խա­չի, Հ.Մ.Ը.Մ.ի եւ ­Հա­մազ­գա­յի­նի Շրջ. վար­չու­թեանց ան­դամ­նե­րը։
Ս­րա­հը զար­դա­րո­ւած էր պատ­շաճ կեր­պով ե­րի­տա­սարդ­նե­րուն կող­մէ եւ կու տար տօ­նա­կան օ­րո­ւան խոր­հուր­դը, իսկ մուտ­քին՝ մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը յղա­ցած էին գե­ղե­ցիկ գա­ղա­փա­րը տե­սագ­րե­լու Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան շար­քե­րէն ան­ցած հին ըն­կեր­նե­րը, ո­րոնց մէջ նաեւ՝ այժ­մու ան­դամ­նե­րու ծնող­նե­րուն խօս­քե­րը։ Ա­մէն մէ­կը կը յայտ­նէր իր յի­շա­տա­կի ապ­րում­նե­րը ան­ցեա­լի օ­րե­րէն, վեր­յի­շե­լով յատ­կան­շա­կան դրո­ւագ­ներ եւ ի­րա­գոր­ծում­ներ այն ժա­մա­նակ­նե­րէն, երբ ա­նոնք ան­դա­մակ­ցած էին ­Միու­թեան։
­Տօ­նա­կան ե­րե­կո­յին բա­ցու­մը կա­տա­րեց ընկ. Ար­մէն Ա­ճէ­մեան, որ բա­րի գալս­տեան խօս­քէն ետք նշեց, թէ ան­գամ մը եւս ժո­ղո­վուր­դի խուռ­նե­րամ միախմ­բու­մը, ցոյց կու տայ այն հա­ւատ­քը եւ սէ­րը Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան հան­դէպ, որ ա­ւե­լի քան 70 տա­րի­ներ սե­րունդ­ներ հաս­ցուց հայ ժո­ղո­վուր­դի գո­յա­պայ­քա­րի ճամ­բուն վրայ։
­Յա­ջոր­դա­բար, բեմ հրա­ւի­րո­ւե­ցաւ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի ­Կեդ­րո­նա­կան կո­մի­տէի ան­դամ ընկ. Հ­ռիփ­սի­մէ ­Յա­րու­թիւ­նեան, փո­խան­ցե­լու հա­մար շրջա­նի պա­տաս­խա­նա­տու մար­մի­նի խօս­քը։ Ըն­կե­րու­հիին խօս­քը կը հրա­տա­րա­կենք ա­ռան­ձին։ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րիտ. ­Միու­թեան ­Կեդ­րո­նա­կան վար­չու­թեան խօս­քը ուղ­ղեց ընկ. Ար­ման Գ­րի­գո­րեան, ո­րուն խօս­քը եւս ա­ռան­ձին կը ներ­կա­յաց­նենք։
­Յայ­տա­գի­րի ըն­թաց­քին ցու­ցադ­րո­ւե­ցան եր­կու տե­սաե­րիզ­ներ, ա­ռա­ջի­նը՝ կ­՚ընդգր­կէր Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան ­Միու­թեան 70ա­մեայ գոր­ծու­նէու­թե­նէն նկար­ներ եւ տե­սա­նիւ­թեր, իսկ երկ­րոր­դը՝ ան­ցեալ ա­մառ դէ­պի ­Հա­յաս­տան ու Ար­ցախ այ­ցե­լու­թեան տե­սա­րան­ներ։ Ա­ռա­ջին ներ­կա­յա­ցու­մը ներ­կա­նե­րու յի­շո­ղու­թեան աշ­խար­հը արթն­ցուց՝ ան­ցեա­լի յու­զում­նե­րու եւ ե­րի­տա­սար­դա­կան պայ­քար­նե­րու ցո­լա­ցու­մով, իսկ ­Հա­յաս­տան ու Ար­ցախ ու­ղե­ւո­րու­թիւ­նը հայ հո­ղին վրայ զգա­ցած ո­գե­ւո­րու­թեան պատ­կե­րը փո­խան­ցեց։
Հ.Յ.Դ. ­Պա­տա­նե­կան միու­թեան ան­դամ­նե­րէն կազ­մո­ւած երգ­չա­խում­բը, ու­սու­ցու­թեամբ ընկ. ­Յա­րու­թիւն Ս­պար­թա­լեա­նի, ներ­կա­յա­ցու­ցին ազ­գա­յին եւ յե­ղա­փո­խա­կան եր­գեր, մեծ խան­դա­վա­ռու­թիւն ստեղ­ծե­լով ներ­կա­նե­րուն մօտ։
Իր խօս­քը ուղ­ղե­լու հա­մար հրա­ւի­րո­ւե­ցաւ թե­մա­կալ Ա­ռաջ­նորդ ­Գե­ղամ արք. ­Խա­չե­րեան, որ նախ շնոր­հա­ւո­րեց մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը ի­րենց «Օր»ուան հա­մար, ա­պա շեշ­տեց, թէ սրա­հէն ներս կը տես­նէ սե­րունդ­նե­րու շա­րու­նա­կու­թիւ­նը՝ ե­րեց ըն­կեր­նե­րէն, ո­րոնք ի­րենց ա­տե­նին գոր­ծե­ցին միու­թեան շար­քե­րէն ներս, մին­չեւ նոր սե­րուն­դը, որ կը շեշ­տէ՝ «ներ­կայ եմ»։ Սր­բա­զան հայ­րը յայտ­նեց թէ այ­սօ­րո­ւան հա­ւա­քը յատ­կան­շա­կա­նօ­րէն դաշ­նակ­ցա­կան ե­րի­տա­սար­դու­թեան հա­ւաքն է, որ հա­մախմ­բած է ե­րի­տա­սարդ­ներ, ո­րոնք կը շնչեն ու կը գոր­ծեն հայ ժո­ղո­վուր­դի ար­դար ի­րա­ւունք­նե­րու հե­տապնդ­ման ո­գիով։ Ան շեշ­տա­ւո­րեց Հ.Յ.Դ. ե­րի­տա­սար­դու­թեան դե­րը հայ ժո­ղո­վուր­դի պայ­քա­րին մէջ, ընդգ­ծե­լով թէ ա­նի­կա ե­րի­տա­սար­դա­կան ար­ժէք­նե­րու հա­մա­կար­գին դե­րա­կա­տարն է, որ կը գոր­ծէ 130ա­մեայ վաս­տակ ու­նե­ցող ­Դաշ­նակ­ցու­թեան մէջ։ Եզ­րա­փա­կեց ը­սե­լով, թէ ժա­մա­նակ­նե­րը փո­խո­ւած են, բայց նո­ւի­րու­մի եւ պայ­քա­րի պայ­ման­նե­րը կը մնան ան­փո­փոխ, մին­չեւ վերջ­նա­կան յաղ­թա­նա­կի պսա­կու­մը։
­Յայ­տա­գի­րը շա­րու­նա­կո­ւե­ցաւ ե­րի­տա­սար­դա­կա­նի ան­դամ­նե­րուն կող­մէ կազ­մո­ւած նո­ւա­գա­խում­բի յայ­տա­գի­րով։ Ըն­կեր­ներ Ե­րո­ւանդ ­Մա­նու­կեան դաշ­նա­մու­րի վրայ եւ ըն­կեր­ներ ­Սեր­գօ ­Սա­մո­ւէ­լեան, Ի­լիաս ­Լա­զա­րեան եւ ­Վի­գէն ­Փար­դա­մեան կի­թա­ռի ըն­կե­րակ­ցու­թեամբ, ինչ­պէս նաեւ ընկ. ­Թա­մար ­Պար­սա­մեան իր յատ­կան­շա­կան ա­նուշ եւ ո­գե­ւո­րիչ ձայ­նով նո­ւա­գե­ցին եւ եր­գե­ցին ազ­գա­յին եւ յե­ղա­փո­խա­կան եր­գեր։ ­Ներ­կա­նե­րը ձայ­նակ­ցե­ցան նուա­գա­խում­բին եւ միաս­նա­բար եր­գե­ցին, ստեղ­ծե­լով խան­դա­վա­ռու­թեամբ լե­ցուն մթնո­լորտ մը, որ տե­ւեց մին­չեւ ա­ռա­ւօ­տեան ժա­մե­րը։
­Նոյ­նիսկ ուշ ժա­մե­րուն, մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը հա­ւա­քո­ւե­ցան նո­ւա­գա­խում­բին շուրջ եւ մթնո­լոր­տը ջեր­մա­ցու­ցին հայ­կա­կան եր­գե­րով։
Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան «Օր»ո­ւայ խան­դա­վառ նշու­մը ան­գամ մը եւս ա­պա­ցու­ցեց, որ հայ գա­ղա­փա­րա­կան ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը մեր պայ­քա­րի յա­ռա­ջա­պահն է, իսկ ա­նի­կա յու­նա­հայ գա­ղու­թի ա­մե­նէն կեն­սու­նակ մաս­նիկն է, որ տաս­նեակ տա­րի­ներ կը շա­րու­նա­կէ ներշն­չել նոր սե­րունդ­նե­րը, միշտ մնա­լով պայ­քա­րի ա­ռա­ջին շար­քե­րուն վրայ, ազ­գա­կեր­տու­մի եւ հա­յա­կեր­տու­մի նո­ւի­րա­կան գոր­ծին մէջ։
­Վարձ­քը կա­տար՝ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րի­տա­սար­դա­կան եւ ­Պա­տա­նե­կան միու­թիւն­նե­րու ան­դամ­նե­րուն, ե­լոյ­թի յա­ջող կազ­մա­կերպ­ման եւ պսա­կու­մին հա­մար։

Ե­րի­տա­սար­դա­կի «Օր»ո­ւան, Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի
­Կեդր. կո­մի­տէի խօս­քը՝ ընկ. Հ­ռիփ­սի­մէ ­Յա­րու­թիւ­նեա­նի կող­մէ

­Հա­ւա­նա­բար շա­տե­րու ծա­նօթ չէ, թէ ­Հայ ­Յե­ղա­փո­խա­կան ­Դաշ­նակ­ցու­թեան Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւ­նը կը գոր­ծէ 18 եր­կիր­նե­րու մէջ, նոյն­պէս ­Յու­նաս­տա­նի մէջ՝ Ա­թէնք եւ ­Թե­սա­ղո­նի­կէ, որ­պէս հիմ­նա­կան նպա­տակ ու­նե­նա­լով հա­մախմ­բել հայ ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը Ս­փիւռ­քի պայ­ման­նե­րուն մէջ, դաս­տիա­րա­կել ու պատ­րաս­տել ­Հայ դա­տի պայ­քա­րին մաս­նա­կից ու յանձ­նա­ռու ե­րի­տա­սար­դու­թիւն։
­Հայ նոր սե­րունդ­նե­րու ա­ռողջ ազ­գա­յին դաս­տիա­րա­կու­թիւ­նը, ա­պա­գա­յին սա­տա­րող ա­մէ­նէն նո­ւի­րա­կան աշ­խա­տանքն է, եւ այդ մօ­տե­ցու­մով ալ, այս գոր­ծին մէջ ներգ­րա­ւո­ւած են մեր գա­ղու­թէն շա­տե­րը, մօ­տը գտնուե­լով ե­րի­տա­սար­դու­թեան, ան­կէ ներշն­չո­ւե­լով ու ներշն­չե­լով։
Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւ­նը ստեղ­ծո­ւած է ­Դաշ­նակ­ցու­թեան կող­մէ, ե­րի­տա­սար­դու­թեան նկատ­մամբ ու­նե­ցած վստա­հու­թեան իբ­րեւ դրսե­ւո­րում՝ այն ա­պա­հո­վու­թեամբ, որ այդ ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը մեր ազ­գի յանձ­նա­ռու եւ ու­ժա­կան այն գոր­ծօնն է, որ ա­րիւն եւ թթո­ւա­ծին կու­տայ նոյ­նինքն կու­սակ­ցու­թեան։
Եւ կու­սակ­ցու­թիւն — ե­րի­տա­սար­դա­կան կա­պը՝ փո­խա­դարձ է։ ­Մեր ե­րի­տա­սարդ ըն­կեր­նե­րուն վրայ կը գուր­գու­րանք, բայց նաեւ ի­րենց­մով կը ե­րի­տա­սար­դա­կա­նանք, կը պար­ծե­նանք ի­րենց յա­ջո­ղու­թիւն­նե­րով, կը հպար­տա­նանք ա­նոնց նա­խա­ձեռ­նու­թիւն­նե­րով։
­Յու­նաս­տա­նի Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւ­նը 72 տա­րո­ւայ աշ­խուժ գոր­ծու­նէու­թեան ա­ւանդ ու­նի մեր գա­ղու­թէն ներս։
­Պա­տե­րազ­մին ա­ւար­տէն ետք աշ­խու­ժօ­րէն վե­րա­կազ­մո­ւած եւ ­Յու­նաս­տա­նի 7 տար­բեր շրջան­նե­րու ու կղզի­նե­րու մէջ աշ­խա­տանք ծա­ւա­լած միու­թիւ­նը, իր շար­քե­րուն մէջ հա­մախմ­բեց ի­րե­րա­յա­ջորդ ե­րի­տա­սարդ սե­րունդ­ներ, որ ազ­գա­յին-քա­ղա­քա­կան բո­լոր ճա­կատ­նե­րուն վրայ գոր­ծե­ցին։ ­Մեր բո­լո­րին ա­մէ­նա­սի­րե­լի միու­թիւնն է Ե­րի­տա­սար­դա­կան ­Միու­թիւ­նը, նախ ո­րով­հե­տեւ մենք բո­լորս ան­ցած ենք այդ շար­քե­րէն, հոն թրծո­ւե­լով ու հա­սուն­նա­լով, հա­յու­թեան ար­դար դա­տին ծա­ռա­յե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թեամբ։
Հ.Յ.Դ. ­Պա­տա­նե­կան ու Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւն­նե­րը կը շա­րու­նա­կեն մնալ այն վայ­րը, ուր հայ ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը կը հա­մախմ­բո­ւի, իր ազ­գա­յին ար­մատ­նե­րուն միա­նա­լու եւ հայ դա­տի աշ­խա­տանք­նե­րուն մաս­նա­կից ըլ­լա­լու ազ­նիւ ա­ռա­քե­լու­թեամբ։
­Դաս­տիա­րակ­չա­կան ներ­քին աշ­խա­տանք՝ իր շար­քե­րու զար­գաց­ման հա­մար, հրա­պա­րա­կա­յին եւ ներ­քին ձեռ­նարկ­ներ, բա­նա­կում­ներ, այ­ցե­լու­թիւն­ներ ­Հա­յաս­տան եւ Ար­ցախ, հրա­տա­րակ­չա­կան աշ­խա­տանք­ներ, խորհր­դա­ժո­ղով­ներ, սե­մի­նար­ներ, քա­րոզ­չա­կան նա­խա­ձեռ­նու­թիւն­ներ, պտոյտ­ներ, ըն­կե­րա­յին հա­ւա­քոյթ­ներ։ ­Մեր ե­րի­տա­սարդ ըն­կեր­նե­րը շու­տով կը սոր­վին պա­տաս­խա­նա­տո­ւու­թիւն վերց­նե­լու դժո­ւար գոր­ծը։ 18-20 տա­րե­կան ­Պա­տա­նե­կա­նի վա­րի­չը ինք­զինք կը տես­նէ գուր­գու­րա­ցող, բայց խիստ հսկի­չի մը դե­րին մէջ, որ կար­գա­պա­հու­թիւն պի­տի սոր­վեց­նէ պա­տա­նիին, բայց ինք եւս պի­տի սոր­վի վստա­հիլ իր ու­ժե­րուն։ Օ­րա­կար­գը պատ­րաս­տե­լու եւ իր ըն­կեր­նե­րուն հետ զրու­ցե­լու հա­մար 20ա­մեայ ե­րի­տա­սարդ վար­չա­կան ըն­կե­րը, պէտք է նախ ին­քը սեր­տէ, ու­սում­նա­սի­րէ նիւ­թե­րը, ա­պա հրամց­նէ իր տա­րե­կից­նե­րուն, հոն իր անձ­նա­կան կար­ծիքն ալ ձե­ւա­ւո­րե­լով ու դրսե­ւո­րե­լով։ ­Ցու­ցա­կան աշ­խա­տան­քին մաս­նակ­ցող 20-30 տա­րե­կան ե­րի­տա­սար­դը, գի­տէ որ իր ու­ժե­րուն վստա­հող խումբ մը կայ, ուր ան­հա­տա­կան ճի­գը, բայց հա­մա­խումբ գործն է, որ պի­տի ե­րաշ­խա­ւո­րէ յա­ջո­ղու­թիւ­նը։
Այ­սօր կը տօ­նենք Ե­րի­տա­սար­դա­կա­նի օ­րը, ի­րար­մով ու­րա­խա­նա­լու, բայց ոչ միայն գո­վա­սան­քի խօս­քեր ուղ­ղե­լու նպա­տա­կով, այլ ա­պա­գա­յին հա­մար պատ­րաս­տո­ւե­լու նա­խան­ձախնդ­րու­թեամբ։
­Կու­սակ­ցու­թիւ­նը, մեր գա­ղու­թը, մեր հայ­րե­նիքն ու մեր ժո­ղո­վուր­դը, այն­քա՜ն շատ պա­հանջ­ներ ու­նին հայ ե­րի­տա­սար­դու­թե­նէն։ Ին­չո՞ւ։
Ան­մի­ջա­պէս պա­տաս­խա­նե­լով այս հար­ցու­մին ը­սեմ, որ պա­հանջ­ներ ու­նինք մեր ե­րի­տա­սար­դու­թե­նէն, ո­րով­հե­տեւ դատ ու­նե­ցող ժո­ղո­վուրդ ենք։ Որ­պէս ժո­ղո­վուրդ, մեր բո­լոր ըն­կե­րա­յին-քա­ղա­քա­կան հար­ցե­րուն կող­քին, մենք ման­կու­թե­նէն կը սոր­վինք թէ ազ­գա­յին դատ հե­տապն­դող ժո­ղո­վուրդ ենք։ Եւ պզտի­կուց կը սոր­վինք թէ մեր ժո­ղո­վուր­դի, հայ ժո­ղո­վուր­դի գո­յա­տե­ւումն ու մար­տու­նա­կու­թիւ­նը ուղ­ղա­կիօ­րէն ա­ռըն­չո­ւած են ե­րի­տա­սար­դու­թեան ու­նե­ցած քա­ղա­քա­կա­նա­ցած ա­ռողջ միտ­քէն:
­Կը կար­ծենք որ դիւ­րի՞ն պար­տա­կա­նու­թիւն մըն է այս մէ­կը ե­րի­տա­սարդ­նե­րու ու­սե­րուն։ Այն ու­սե­րուն որ ար­դէն ու­նին ի­րենց տա­րի­քի հար­ցե­րը դի­մագ­րա­ւե­լու խնդիր­ներ։
­Շատ ան­գամ­ներ հաս­տա­տած ենք, թէ հայ ե­րի­տա­սար­դու­թեան մեծ զան­գո­ւած մը կայ, որ ինչ-ինչ պատ­ճառ­նե­րով հե­ռու կը մնայ մեր ազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պո­ւած կեան­քէն եւ հայ­կա­կան հա­ւա­քա­կա­նու­թե­նէն:
Իւ­րա­քան­չիւր ան­գամ որ ե­րի­տա­սար­դա­կան տա­րի­քի ուղ­ղո­ւած ձեռ­նարկ­նե­րու, ժո­ղով­նե­րու կամ ըն­կե­րա­յին հա­ւաք­նե­րու կը հան­դի­պինք, կը տես­նենք մաս մը այդ ե­րի­տա­սար­դու­թե­նէն, ո­րը սա­կայն իր ամ­բող­ջու­թեան մէջ սո­վո­րա­բար ա­նե­րե­ւոյթ կը մնայ, իր անձ­նա­կան հե­տաքրք­րու­թիւն­նե­րով կլա­նո­ւած ըլ­լա­լով:
Ու մենք կը տագ­նա­պինք, գիտ­նա­լով թէ իւ­րա­քան­չիւր հայ տղայ կամ աղ­ջիկ կա­րե­ւոր ուժ է հայ­կա­կան մեր հա­ւա­քա­կա­նու­թեան հա­մար: ­Կը տա­ռա­պինք նոր ձե­ւեր միշտ ո­րո­նե­լով, որ­պէս­զի այդ տղաքն ալ մօ­տեցնենք, վախ­նա­լով թէ ու­ծաց­ման վտան­գը ա­նոնց դու­ռը կրնայ զար­նել…
­Մեր մե­ծա­գոյն բախ­տա­ւո­րու­թիւնն այն է, որ այ­սօր Ս­փիւռ­քի մէջ, ­Հայ դա­տի մար­զը, մեր ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը հե­տաքրք­րող ա­մէ­նէն լայն մարզն է։ ­Կը մօ­տե­նաս ե­րի­տա­սար­դի մը, որ հա­յու­թեան հետ շատ քիչ ա­ռըն­չու­թիւն կրնայ ու­նե­նալ, բայց կը տես­նես, որ կը հե­տե­ւի ­Հայ դա­տի աշ­խա­տանք­նե­րուն ա­ռըն­չո­ւած զար­գա­ցում­նե­րուն, կ­÷ու­զէ ինք­զին­քը մաս­նա­կից զգալ այդ գոր­ծին։ Այս գոր­ծին ա­ռա­ջին գրա­ւա­կա­նը նո­ւի­րումն է, որ բա­րե­բախ­տա­բար հին սե­րունդ­նե­րով չի վեր­ջա­նար։
­Մենք կը հա­ւա­տանք թէ Ե­րի­տա­սար­դա­կան եւ ­Պա­տա­նե­կան միու­թեան ան­դամ­նե­րը կը գի­տակ­ցին, թէ այ­սօր տար­բեր տե­սա­կի մար­տահ­րա­ւէր­նե­րու առ­ջեւ կը գտնո­ւի հա­յու­թիւ­նը, ­Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի եւ Ս­փիւռ­քի մէջ։ Եւ մենք բո­լորս մե­ծով ու պզտի­կով, գործ ու­նինք ը­նե­լիք։
­Մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը ­Հայ դա­տի աշ­խա­տանք­նե­րու մեր ա­մէ­նէն խան­դա­վառ ու պատ­րաս­տա­կամ գոր­ծա­կից­ներն են։ Ո­րով­հե­տեւ գործ մըն է, որ ի­րենց սրտին կը խօ­սի ու ի­րենց կը ներշն­չէ։
­Հայ դա­տի գոր­ծին առ­ջեւ մեծ մար­տահ­րա­ւէր­ներ կան, յատ­կա­պէս մաս­նա­գի­տա­ցած մար­դու­ժի պատ­րաս­տու­թեան ո­լոր­տին մէջ։ Անհ­րա­ժեշտ է ու­նե­նալ, կամ պատ­րաս­տել իր ժո­ղո­վուր­դի դա­տին հան­դէպ հա­ւատք տա­ծող ե­րի­տա­սար­դու­թիւն, որ ճիգ պի­տի չխնա­յէ այդ նպա­տա­կին ծա­ռա­յե­լու։ Ա­ւե­լին, այ­սօր մենք շատ պէտք ու­նինք ե­լեկտ­րո­նա­յին աշ­խար­հի ըն­ձե­ռած հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րէն, մեր դա­տի քա­րոզ­չու­թիւ­նը լա­ւա­պէս կա­տա­րե­լու հա­մար։ ­Հա­մա­ցան­ցը, օ­րի­նա­կի հա­մար, կրնայ օգ­նել, մեր քա­րոզ­չու­թիւ­նը, մեր մտքե­րը եւ մեր գա­ղա­փար­նե­րը տա­րա­ծե­լու գոր­ծին մէջ, եւ ան­շուշտ այդ գոր­ծը յատ­կա­պէս ե­րի­տա­սար­դա­կան նե­րու­ժով կա­րե­լի է տա­նիլ։ ­Մեր ե­րի­տա­սար­դու­թեան չեն պակ­սիր ձիր­քեր, չեն պակ­սիր բարձր մաս­նա­գի­տու­թիւն­ներ։ Այս հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը օգ­տա­գոր­ծե­լու հա­մար մեր ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը պէտք ենք զի­նել հայ­կա­կան հար­ցե­րու գի­տու­թեամբ, պատ­մու­թեան եւ քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճակ­նե­րու լաւ ի­մա­ցու­թեամբ։ Եւ այս գործն է որ վստա­հո­ւած է Հ.Յ.Դ Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան։
­Սի­րե­լի ներ­կա­ներ,
Ո­մանք կ­՚ը­սեն, որ հա­յե­րը, ժա­մա­նա­կին, Ա­րա­րա­տի վրայ մոռ­ցան ինք­զինք­նին։ ­Չի հա­ւա­տանք այս խօս­քին։ Ա­յո՛, հա­յե­րը ի­րենց հա­յեաց­քը միշտ ուղ­ղած կը մնան Ա­րա­րա­տին, սա­կայն մոռ­ցո­ւած՝ ո­չի՛նչ կայ հոն։ Ո­րով­հե­տեւ Ա­րա­րա­տի շուն­չով, ­Հա­յաս­տա­նով, Ար­ցա­խով ու հա­յու­թեամբ լե­ցուն Ս­փիւռ­քի ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը, հա­ւատ­քով ու նո­ւի­րու­մով ԴԷՊԻ Ա­րա­րատ գի­տէ, որ պէտք է շա­րու­նա­կել իր ճամ­բան։
Շ­նոր­հա­ւոր ըլ­լայ տօնդ՝ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րի­տա­սար­դա­կա՛ն միու­թիւն։

Հ.Յ.Դ ­Յու­նաս­տա­նի Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան
­Կեդր. վար­չու­թեան խօս­քը՝ ընկ. Ար­ման Գ­րի­գո­րեա­նի կող­մէ

Ե­րի­տա­սար­դու­թիւն կը նշա­նա­կէ պայ­քար, կը նշա­նա­կէ յոյս հա­ւատք եւ քաջ ո­գի։ ­Մեր հայ­րե­նի­քին հա­մար աշ­խուժ ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը ա­պա­ցոյց մըն է, որ մեր ազ­գին ա­պա­գան պի­տի ըլ­լայ յա­ջո­ղու­թիւն­նե­րով եւ յաղ­թա­նակ­նե­րով լե­ցուն։ Այ­սօր կը տօ­նենք Հ.Յ.Դ. Յ.Ե.Մ.ի օ­րը, յի­շե­լով թէ 1947ին մեր Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թիւ­նը հիմ­նո­ւե­ցաւ ­Յու­նաս­տա­նի մէջ, ու­նե­նա­լով սուրբ նպա­տակ մը։ ­Բո­լոր հայ ե­րի­տա­սար­դու­թիւ­նը միաց­նել մեր գա­ղու­թէն ներս, որ­պէս­զի մեր սիր­տե­րուն մէջ պա­հենք մեր հայ­րե­նի­քը, ինչ­պէս նաեւ մեր ազ­գին թան­կա­գին ար­ժէք­նե­րը։
Ե­րի­տա­սար­դա­կան միու­թեան մէջ, բո­լոր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը կը ստա­նան բա­րո­յա­կան, ազ­գա­յին, գա­ղա­փա­րա­կան, քա­ղա­քա­կան եւ քա­ղա­քա­ցիա­կան դաս­տիա­րա­կու­թիւն, որ­պէս­զի ա­պա­գա­յին գոր­ծուն եւ աշ­խուժ ան­դամ­ներ դառ­նան մեր գա­ղու­թա­յին կա­ռոյց­նե­րուն մէջ եւ այս մի­ջո­ցով ծա­ռա­յեն ար­ժա­նա­ւոր կեր­պով մեր հայ­րե­նի­քին եւ մեր ազ­գա­յին թի­րախ­նե­րու ի­րա­կա­նաց­ման: ­Մէկ խօս­քով, Յ.Ե.Մ.ը, մեր գա­ղու­թին շղթա­յին այն օ­ղակն է, որ կ­՚ա­պա­հո­վէ մեր ա­պա­գան իբր սփիւռ­քա­հայ:
Ան­շուշտ, Յ.Ե.Մ.եան հիմ­նա­կան պար­տա­կա­նու­թիւն­նե­րէն մէ­կը ե­ղած է եւ կը շա­րու­նա­կէ ըլ­լալ ­Հայ դա­տի քա­րոզ­չու­թիւ­նը: ­Մեր միու­թիւ­նը իր ու­ժե­րը կեդ­րո­նա­ցուց ­Հայ դա­տի հե­տապնդ­ման շուրջ իր կեան­քին սկիզ­բէն, եւ այս­պէս ձեռք-ձեռ­քի տա­լով բո­լոր հա­յու­թեան հետ սկսաւ իր պայ­քա­րը մեր ազ­գի պաշտ­պա­նու­թեան ու գո­յա­տեւ­ման հա­մար, ըլ­լա­լով միշտ ա­ռաջ­նորդ ու ա­ռա­ջին գի­ծին գտնո­ւող միու­թիւն մը:
­Շատ մեծ հպար­տու­թիւն կը զգանք, որ մեր այս եր­կար տա­րի­նե­րու աշ­խա­տան­քին շնոր­հիւ ու­նե­ցած ենք՝ ոչ միայն ցե­ղաս­պա­նու­թեան բազ­մա­թիւ ճա­նա­չում­ներ օ­տար կա­ռա­վա­րու­թիւն­նե­րու եւ կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րու կող­մէ, այլ նաեւ՝ մի­ջազ­գա­յին յար­գանք մեր ազ­գի պատ­մու­թեան ու մեր ժո­ղո­վուր­դի քաջ հո­գիին հան­դէպ: ­Հայ դա­տի մեր պայ­քա­րը, ան­շուշտ կը շա­րու­նա­կո­ւի ու­նե­նա­լով իբր ա­մե­նա­կա­րե­ւոր թի­րախ­նե­րէն՝ մեր հե­րո­սա­կան Ար­ցա­խի մի­ջազ­գա­յին ճա­նա­չու­մը:
­Մեր ազ­գին, գա­ղու­թին եւ մեր բո­լոր միու­թիւն­նե­րու պատ­մու­թեան ըն­թաց­քին յաղ­թա­նակ­նե­րը եւ յա­ջո­ղու­թիւն­նե­րը ի­րա­կա­նա­ցան Հ.Յ.Դ.եան շնոր­հիւ, որ այս տա­րի կը տօ­նէ իր 130ա­մեա­կը: ­Դաշ­նակ­ցու­թիւ­նը, իր եր­կար կեան­քին ըն­թաց­քին ներշն­չեց եւ ղե­կա­վա­րեց հայ ժո­ղո­վուր­դի գո­յա­պայ­քա­րը եւ այս­պէս իր պատ­մու­թիւ­նը կա­պո­ւած է հայ ժո­ղո­վուր­դի պատ­մու­թեան հետ: Հ.Յ.Դ.ը այն կու­սակ­ցու­թիւ­նը ե­ղած է, որ հի­մը դրաւ հայ ժո­ղո­վուր­դի ազ­գա­յին ա­զա­տագ­րա­կան պայ­քա­րի եւ ­Ցե­ղաս­պա­նու­թե­նէն հա­զիւ 3 տա­րի­ներ վերջ, ա­ռաջ­նոր­դեց զայն յաղ­թա­նա­կին եւ ան­կախ ­Հա­յաս­տա­նի հռչակ­ման 28 ­Մա­յիս 1918ին: ­Դաշ­նակ­ցու­թիւ­նը նաեւ, այն կու­սակ­ցու­թիւ­նը ե­ղած է, որ աշ­խար­հի չորս ծա­գե­րուն ստեղ­ծեց ու կազ­մա­կեր­պեց մեր գա­ղութ­նե­րը, որ­պէս­զի ա­նոնց մէջ, ա­մէն մէկ հայ կա­րո­ղա­նայ պահ­պա­նել իր ազ­գա­յին ինք­նու­թիւ­նը: ­Պա­տիւ եւ հպար­տանք է մեզ հա­մար, որ մաս կը կազ­մենք նման կու­սակ­ցու­թեան մը ե­րի­տա­սար­դա­կան շար­քե­րուն, որ ապ­րած ու աշ­խա­տած է իր ժո­ղո­վուր­դին հա­մար 130 եր­կար տա­րի­ներ:
­Կը մաղ­թեմ ու­րեմն, «Ե­րի­տա­սար­դա­կան Օր»ը եւ Հ.Յ.Դ.եան 130ա­մեա­կը բո­լո­րիս հա­մար ուժ ներշն­չող աղ­բիւր ըլ­լայ, որ­պէս­զի կա­րե­նանք դի­մագ­րա­ւել մեր բո­լոր դժո­ւա­րու­թիւն­նե­րը եւ այս­պէս շա­րու­նա­կենք ծա­ռա­յել մեր ազ­գին լա­ւա­գոյն ձե­ւով եւ յաղ­թա­կան ա­պա­գայ մը նո­ւի­րենք մեր հայ­րե­նի­քին: