Հարցազրոյց ընկ. Պերճ Հալաճեանի հետ

«7րդ մար­զա­խա­ղե­րուն հա­մար մին­չեւ այ­սօր ա­ւե­լի քան 5000 մար­զիկ­նե­րու ա­նուն­ներ ստա­ցած ենք»

5-17 Օ­գոս­տոս 2019, ա­ռա­ջին ան­գամ ըլ­լա­լով ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի մէջ տե­ղի պի­տի ու­նե­նան 7րդ Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րը՝ ­Հա­յաս­տան-Ար­ցախ-Ս­փիւռք միա­նու­թեան նշա­նա­բա­նով։ Այս առ­թիւ, «Ա­զատ Օր» հար­ցազ­րոյց մը ու­նե­ցաւ ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու կո­մի­տէի ան­դամ ընկ. ­Պերճ ­Հա­լա­ճեա­նի հետ, որ տո­ւաւ հե­տաքրք­րա­կան ման­րա­մաս­նու­թիւն­ներ խա­ղե­րու կազ­մա­կերպ­ման մա­սին։

Ա­ռա­ջին ան­գամ ըլ­լա­լով, ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րը տե­ղի պի­տի ու­նե­նան նաեւ Ար­ցա­խի մէջ։ Կր­նա՞ք բա­ցատ­րել այս ո­րո­շու­մի պատ­ճառ­նե­րը եւ նպա­տա­կը։

Այս տա­րո­ւայ 7րդ ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րը տե­ղի պի­տի ու­նե­նան 5-17 Օ­գոս­տո­սին եւ նո­ւի­րո­ւած են ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու 20ա­մեա­կին, միշտ ու­նե­նա­լով նոյն նշա­նա­բա­նը «­Միաս­նու­թիւն սպոր­տի մի­ջո­ցաւ»։ Այս նպա­տա­կով էր որ եր­կու տա­րի ա­ռաջ՝ 2017ին, մեր ընդ­հա­նուր հա­մա­գու­մա­րի ժո­ղո­վին, մե­ծա­մաս­նու­թեամբ ո­րո­շում կա­յա­ցու­ցինք միաս­նու­թիւ­նը ըլ­լայ «­Հա­յաս­տան-Ս­փիւռք եւ Ար­ցախ»։ Այդ պատ­ճա­ռով ալ, 7րդ ­խա­ղե­րու բա­ցու­մը տե­ղի պի­տի ու­նե­նայ Օ­գոս­տոս 6ին՝ Ս­տե­փա­նա­կեր­տի մէջ եւ փա­կու­մը Օ­գոս­տոս 17ին՝ Ե­րե­ւա­նի մէջ։ Աս­կէ զատ՝ 6, 7 եւ 8 Օ­գոս­տո­սին, Ս­տե­փա­նա­կեր­տի մէջ տե­ղի ու­նե­նան 7 մար­զա­ձե­ւե­րու զտման ու վերջ­նա­կան փու­լի մրցում­ներ՝ ոտ­նագն­դակ, լող, լո­ղա­մարզ, հե­ծե­լա­նիւ, բազ­կա­մարտ, ճատ­րակ եւ վո­լէյ պոլ։
28-29ին ­Մա­յի­սին, ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու կո­մի­տէի ան­դամ­նե­րու մե­ծա­մաս­նու­թամբ, Ս­տե­փա­նա­կեր­տի մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ միա­ցեալ ժո­ղով մը կազմ­կո­մի­տէի եւ Ար­ցա­խի պե­տա­կան ու ա­պա­հո­վա­կան մար­մին­նե­րուն մի­ջեւ, գլխա­ւո­րու­թեամբ նա­խա­գահ ­Բա­կօ ­Սա­հա­կեա­նի։ ­Հան­դի­պու­մի ըն­թաց­քին ներ­կա­յա­ցո­ւե­ցաւ ու քննար­կո­ւե­ցաւ խա­ղե­րու կազ­մա­կեր­պա­կան գոր­ծըն­թա­ցը բո­լոր մա­կար­դակ­նե­րու վրայ, եւ ա­նոր հի­ման վրայ վերջ­նա­կան մեր ո­րո­շում­նե­րը հաս­տա­տե­ցինք։ Կ­՚ար­ժէ այս­տեղ լու­սա­բա­նու­թիւն մը տալ, թէ մեր կո­մի­տէի մէջ աշ­խար­հաս­փիւռ հա­յա­հոծ գա­ղութ­նե­րէն կը մաս­նակ­ցին ան­դամ­ներ Հ.Մ.Ը.Մ.էն, ­Բա­րե­գոր­ծա­կա­նէն, Հ.Մ.Մ.էն եւ բո­լորս միա­սին կը գոր­ծենք հա­մե­րաշխ կեր­պով, յե­նո­ւած սկզբունք­նե­րու վրայ, ա­ռանց ո­րե­ւէ խտրու­թեան, մա­նա­ւանդ՝ լաւ բա­րե­կա­մու­թեան հի­մե­րու վրայ։ Ես, մօտ 20 տա­րիէ ի վեր կը մաս­նակ­ցիմ կո­մի­տէին, ա­նոր կազ­մու­թեան ա­ռա­ջին օ­րէն։ ­Հա­յաս­տա­նի մէջ հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու կո­մի­տէն գրան­ցո­ւած է պե­տա­կան օ­րէն­քին հա­մա­ձայն, որ­պէս ոչ-շա­հա­բեր կազ­մա­կեր­պու­թիւն։

­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու ջա­հը վա­ռե­ցաւ պատ­մա­կան ­Հա­յաս­տա­նի ­Վա­գըֆ գիւ­ղին մէջ։ ­Նաեւ այս ա­ռի­թով յա­տուկ թռիչք մը կազ­մա­կեր­պո­ւե­ցաւ Ե­րե­ւա­նէն դէ­պի ­Վան։ ­Պի­տի ու­զէինք ա­ւե­լի ման­րա­մասն կեր­պով ի­մա­նալ այս մա­սին։

7րդ ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու ա­ռա­ջին ջա­հը վա­րե­ցաւ պատ­մա­կան ­Հա­յաս­տա­նի ­Մու­սա ­Լե­րան լան­չին գտնո­ւող ­Վա­գըֆ գիւ­ղի «Ա­մե­նայն Սր­բոց» ե­կե­ղեց­ւոյ մէջ եւ յա­ջորդ օ­րը զայն բարձ­րա­ցու­ցինք ­Մու­սա լե­րան գա­գա­թը։ Երկ­րորդ ջա­հը վա­րե­ցաւ ­Խոր ­Վի­րա­պի մէջ, իսկ եր­րոր­դը՝ Ար­ցա­խի ­Տիգ­րա­նա­կերտ քա­ղա­քին մէջ։ Այս­պէս, ե­րեք ջա­հե­րը միա­նա­լով 7րդ ­Հա­մա­հայ­կա­կա­նան խա­ղե­րու խա­ղե­րուն ըն­թաց­քին, պի­տի խորհր­դան­շեն ­Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի եւ Ս­փիւռ­քի միաս­նու­թեան ո­գին։

Ո­րո՞նք են այն մար­զե­րը, որ ընդգրկո­ւած են ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն եւ ո՞ր եր­կիր­նե­րէն կը նա­խա­տե­սո­ւի մաս­նակ­ցու­թիւն ու­նե­նալ։

­Հա­մա­հայ­կա­կան 6րդ ­խա­ղե­րէն ի վեր գրան­ցո­ւած են 17 մար­զա­խա­ղեր։ ­Նախ­քան այդ, գրան­ցո­ւած էին 10 մար­զա­խա­ղեր։ Ա­ռա­ջին մար­զա­խա­ղե­րուն մաս­նա­կից­նե­րու ընդ­հա­նուր թիւ 650 էր, իսկ մին­չեւ 6րդ ­մար­զա­խա­ղե­րուն այդ թի­ւը հա­սաւ 6350 մար­զիկ­նե­րու, որ շատ տպա­ւո­րիչ մաս­նակ­ցու­թիւն մըն էր։ 7րդ մար­զա­խա­ղե­րուն հա­մար մին­չեւ այ­սօր ա­ւե­լի քան 5000 մար­զիկ­նե­րու ա­նուն­ներ ստա­ցած ենք, ո­րոնք պի­տի ըլ­լան աշ­խար­հի 5 ցա­մա­քա­մա­սե­րու վրայ ծա­գու­մով հայ երկ­սեռ մար­զիկ­ներ, բաժ­նո­ւած զա­նա­զան քա­ղաք­նե­րու ա­նուն­նե­րուն վրայ։ 6րդ ­հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն ու­նե­ցանք մաս­նա­կից­ներ 124 տար­բեր քա­ղաք­նե­րէ։ ­Հոս, կա­րե­ւոր է նշել թէ ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու մաս­նակ­ցու­թիւ­նը կ­՚ըլ­լայ միայն քա­ղաք­նե­րու ա­նու­նով, ո­րոնց մաս կը կազ­մեն իւ­րա­քան­չիւր հայ­կա­կան հա­մայն­քէ զա­նա­զան միու­թիւն­նե­րու եւ կա­ռոյց­նե­րու ան­դամ­ներ եւ ան­հատ մար­զիկ­ներ։ Այս տա­րո­ւան խա­ղե­րու հա­մար, չեմ ու­զեր բա­ցա­յայ­տել մաս­նակ­ցող քա­ղաք­նե­րու ա­նուն­նե­րը՝ մին­չեւ բաց­ման հան­դի­սու­թեան օ­րը։

­Վեր­ջաց­նե­լով, կը փա­փա­քի՞ք ո­րե­ւէ յա­ւե­լեալ հարց ներ­կա­յաց­նել կա­պո­ւած ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն։

­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րու կո­մի­տէն 2014էն ի վեր զիս պա­տաս­խա­նա­տու նշա­նա­կած է ­Յու­նաս­տա­նի հա­մար, յատ­կա­պէս՝ 2015ի 6րդ ­խա­ղե­րու յու­նա­հայ հա­մայն­քի մաս­նակ­ցու­թեան հա­մար։
2015ի ա­մա­ռը, ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100ա­մեա­կին նո­ւի­րո­ւած խա­ղե­րուն, հա­կա­ռակ ­Յու­նաս­տա­նի այն ժա­մա­նա­կո­ւան տնտե­սա­կան սուր տագ­նա­պին, յու­նա­հա­յու­թիւ­նը յա­ջո­ղե­ցաւ 80 մար­զիկ­նե­րով եւ 5 մար­զա­ձե­ւե­րով ներ­կա­յա­նալ խա­ղե­րուն։
Այս ան­գամ ալ, խա­ղե­րու կազ­մա­կեր­պու­մի նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­նե­րու ըն­թաց­քին, 2018ի ­Հոկ­տեմ­բե­րին դի­մե­ցինք Հ.Մ.Ը.Մ.ա­կան պա­տա­խա­նա­տու­նե­րուն, ո­րուն մար­զիկ­նե­րը նա­խորդ խա­ղե­րուն ­Յու­նաս­տա­նի խում­բի մե­ծա­մաս­նու­թիւ­նը կը կազ­մէին, բայց դժբախ­տա­բար չկա­րո­ղա­ցանք ա­պա­հո­վել յու­նա­հայ հա­մայն­քի լայն մաս­նակ­ցու­թիւ­նը այս տա­րո­ւան հա­մար։ ­Միայն ­Սէր­րէս քա­ղա­քէն մէկ ե­րի­տա­սարդ պի­տի մաս­նակ­ցի թե­թեւ մարմ­նա­մար­զի վրայ։ Կ­՚ափ­սո­սամ որ ­Յու­նաս­տա­նի հա­մայն­քը 7րդ ­Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն չի մաս­նակ­ցիր ա­ւե­լի մեծ խում­բով։ Ո­ղիմ­պիա­կան մրցում­նե­րու կա­նոն­նե­րուն հա­մա­ձայն, շքեր­թին մար­զա­դաշտ մուտ­քի ա­ռա­ջին տե­ղը կը տրո­ւի ­Յու­նաս­տա­նի խում­բին. այս ան­գամ ալ, այս­պէս պի­տի ըլ­լար՝ Ս­տե­փա­նա­կեր­տի ­Շա­հու­մեա­նի ա­նո­ւան շքեղ մար­զա­դաշ­տին մէջ։