­Հայ դա­սա­կան ե­րաժշ­տու­թեան բա­ցա­ռիկ ե­լոյթ

­Յու­նաս­տա­նի ­Հա­մազ­գա­յի­նի Շր­ջա­նա­յին ­Վար­չու­թեան ա­ռա­ջար­կին ըն­դա­ռա­ջե­լով, Ա­թէն­քի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի մշա­կու­թա­յին բա­ժան­մուն­քը կազ­մա­կեր­պեց հայ աշ­խար­հահռ­չակ դա­սա­կան յօ­րի­նող­նե­րու նո­ւի­րո­ւած հա­մեր­գա­յին ե­լոյթ մը։
­Շա­բաթ, 29 ­Մարտ 2025-ի ե­րե­կո­յեան, դա­սա­կան ե­րաժշ­տու­թեան սի­րա­հար­նե­րու ժա­մադ­րա­վայ­րը ե­ղաւ Ա­թէն­քի օ­փե­րա­յի քա­ղա­քա­պե­տա­կան «­Մա­րիա ­Քալ­լաս» շքեղ հա­մեր­գաս­րա­հը, ուր հնչե­ցին հայ եր­գի ու նո­ւա­գի յատ­կանշա­կան նմուշ­ներ եւ ո­գե­ւո­րե­ցին ներ­կայ բազ­մու­թիւ­նը։ ­Հայ ե­րաժշ­տու­թեան փա­ռա­տօն մըն էր կա­տա­րո­ւա­ծը, ո­րուն դե­րա­կա­տար­նե­րը՝ Ա­թէն­քի սիմ­ֆո­նիկ նո­ւա­գա­խում­բը, հա­յազ­գի ա­նո­ւա­նի ջու­թա­կա­հար Եան­նիս Եոր­ղիա­տիս եւ տա­ղան­դա­ւոր երգ­չու­հի ­Սի­րան ­Չա­լը­քեան ան­մա­հա­ցու­ցին հայ­կա­կան ե­րաժշ­տա­կան աշ­խար­հը եւ սրա­հի ա­մէն մէկ ան­կիւ­նը լե­ցու­ցին հայ­րե­նի հո­ղի քաղց­րահն­չիւն մե­ղե­դիով։
Ե­լոյ­թը կը վա­յե­լէր ներ­կա­յու­թիւ­նը ­Յու­նաս­տա­նի ­Հա­յոց թե­մա­կալ Ա­ռաջ­նոր­դին, Ազ­գա­յին վար­չու­թեան ան­դամ­նե­րուն, ­Հա­մազ­գա­յի­նի մշա­կու­թա­սէր շրջա­նա­կին, գա­ղու­թա­յին կա­ռոյց­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն եւ յոյն ե­րա­ժիշտ մաս­նա­գէտ­նե­րու ու հա­սա­րա­կու­թեան, ո­րոնք բեր­նէ բե­րան լե­ցուն սրա­հին մէջ ջեր­մօ­րէն ծա­փա­հա­րե­ցին հայ մշա­կոյ­թի մա­տու­ցու­մը։
Ա­թէն­քի սիմ­ֆո­նիկ նո­ւա­գա­խում­բը, ղե­կա­վա­րու­թեամբ ծա­նօթ խմբա­վար Անտ­րէաս ­Ցե­լի­քա­սի, ներ­դաշ­նակ եւ հա­մա­կար­գո­ւած ներ­կա­յա­ցում­ներ ու­նե­ցաւ։
­Յայտ­նի էր, որ մաեսթ­րո­յի ճպո­տին տակ, համ­բաւ տի­րա­ցած նո­ւա­գա­խում­բը կա­տա­րե­լա­պէս իւ­րա­ցու­ցած էր հայ­կա­կան ե­րաժշ­տու­թեան իւ­րա­յա­տուկ ծալ­քե­րը, հրամց­նե­լով ան­թե­րի եւ ներ­կա­նե­րուն սիր­տին խօ­սող կա­տա­րում­ներ։
­Հա­մեր­գը սկսաւ Ա­րամ ­Խա­չա­տու­րեա­նի ջու­թա­կի սո­ւի­թի ներ­կա­յա­ցու­մով, որ այ­լեւս ան­բա­ժան մաս­նիկ մըն է մի­ջազ­գա­յին ե­րաժշ­տա­կան գան­ձա­րա­նին։
Նո­ւա­գա­խում­բը տպա­ւո­րեց ե­րաժշ­տա­սէր հան­րու­թիւ­նը, խլե­լով բուռն ծա­փա­հա­րու­թիւն­ներ։
­Հայ մօր­մէ սե­ռած համ­բա­ւա­ւոր ջու­թա­կա­հար Եան­նիս Եոր­ղիա­տիս հրա­պու­րիչ եւ տի­րա­կան ներ­կա­յու­թիւն մըն էր բե­մին վրայ։ Ան, իր ե­րի­տա­սարդ տա­րի­քէն ար­դէն գրա­ւած էր մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թեան ու­շադ­րու­թիւ­նը, իսկ այժմ, իր կեան­քի հա­սուն հանգ­րո­ւա­նին, մատ­նե­րու ճկու­նու­թիւնն ու ե­րաժշ­տա­կան կա­տար­ման բարձր հմտու­թիւ­նը կա­խար­դիչ հո­գե­զո­ւար­ճու­թիւն մը ե­ղաւ հան­դի­սաս­րա­հէն ներս։
Ա­ւար­տին, շա­րու­նա­կա­կան ծա­փող­ջոյն­նե­րով ներ­կա­նե­րը քա­նիցս բեմ հրա­ւի­րե­ցին տա­ղան­դա­ւոր ե­րա­ժիշ­տը, որ­պէս­զի ստա­նայ ժո­ղո­վուր­դի գո­հու­նակ ար­տա­յայ­տու­թիւն­նե­րը։
Այ­լեւս ինչ­պէս խօ­սիլ յու­նա­հայ գա­ղու­թի անն­ման սո­խա­կին՝ սոփ­րա­նօ ­Սի­րան ­Չա­լը­քեա­նի բարձ­րո­րակ ձայ­նա­յին տա­ղան­դին մա­սին։ ­Մեր գա­ղու­թին ծո­ցէն ծնած ազ­նո­ւա­փայլ երգ­չու­հին, ար­ժա­նա­ւո­րա­պէս իր տա­ղան­դին փայլ­քը տա­րա­ծեց բե­մին վրայ ու հա­մեր­գաս­րա­հին մէջ։ Առ­նօ ­Պա­պա­ճա­նեա­նի «Ա­րիան», Ար­մէն ­Տիգ­րա­նեա­նի «Ա­նուշ» օ­փե­րա­յի «Ա­սում են ու­րին» մե­ղե­դին եւ ­Տիգ­րան ­Չու­խա­ճեա­նի «Ար­շակ Բ.» օ­փե­րա­յէն Ո­ղիմ­պիա­յի մե­ներ­գը, ­Չա­լը­քեա­նի ձայ­նի տա­ղան­դին շնոր­հիւ տեղ գրա­ւե­ցին յոյն ե­րաժշ­տա­սէր հա­սա­րա­կու­թեան սիր­տին մէջ։ Ինք­նավս­տահ, մե­ղե­դիի իւ­րա­քան­չիւր տա­ռին լա­ւա­պէս տի­րա­ցած եւ ե­ղա­նա­կին քնքու­շու­թիւն տա­լու իր քաղց­րա­ձայն ճար­տա­րու­թեամբ, մեր սի­րե­լի երգ­չու­հին խլեց ջերմ ծա­փա­հա­րու­թիւն­ներ։
Ե­լոյ­թի երկ­րորդ մա­սը նո­ւի­րո­ւած էր հայ հան­րա­ծա­նօթ յօ­րի­նող եւ նո­ւա­գա­խում­բի ղե­կա­վար ­Լո­րիս Ճգ­նա­ւո­րեա­նի «Ա­րա­րատ» ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան։ Եր­կը ա­ռա­ջին ան­գամ լսո­ւե­ցաւ ­Յու­նաս­տա­նի մէջ, տպա­ւո­րե­լով հայ եւ յոյն ներ­կա­նե­րը։ ­Հինգ մա­սե­րէ բաղ­կա­ցած յօ­րի­նու­մը, փա­ռա­բա­նու­թիւն մըն է առ եր­կիրն ­Հա­յաս­տան, ո­ր մշա­կու­թա­յին գան­ձա­րա­նի հա­րա­զատ նմուշ­նե­րու, ո­գեշն­չող պատ­մու­թեան հե­րո­սա­կան օ­րե­րու, ար­հա­ւիր­քի կամ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան մե­ծու­թեան ար­տա­յայ­տու­թիւնն էր ներ­կա­յա­ցո­ւած ե­րաժշ­տա­կան գո­հա­րը։ Ճգ­նա­ւո­րեա­նի հա­մաշ­խար­հա­յին տա­ղան­դը որ­պէս ե­րա­ժիշտ եւ յօ­րի­նող անգ­նա­հա­տե­լի է, եւ այս ան­գամ, իր ստեղ­ծա­գոր­ծած սուի­թը ար­ժա­նա­ւո­րա­պէս գնա­հա­տո­ւե­ցաւ յոյն ե­րաժշ­տա­սէր աշ­խար­հին կող­մէ։
Կ­՚ար­ժէ գնա­հա­տան­քի խօսք ար­տա­յայ­տել ­Հա­մազ­գա­յի­նի պա­տաս­խա­նա­տու­նե­րուն, ո­րոնք յղա­ցու­մը ու­նե­ցան կնքե­լու նման գոր­ծակ­ցու­թիւն Ա­թէն­քի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի մշա­կու­թա­յին բա­ժի­նին հետ։
Օ­փե­րա­յի թա­տե­րաս­րա­հի ընտ­րու­թիւնն ու մա­նա­ւանդ յայ­տա­գի­րի բո­վան­դա­կու­թիւ­նը ըստ ար­ժան­ւոյն գո­վեր­գո­ւե­ցան բո­լո­րին կող­մէ, ի­րենց դրոշ­մը տա­լով հայ ե­րաժշ­տու­թեան բարձ­րո­րակ հա­մեր­գին վրայ։

1 Հիւրատետր 4