­Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան ո­գե­կո­չու­մը ­Գա­լա­մա­թա­յի մէջ

­Յու­նա­հայ գա­ղու­թին կող­մէ կազ­մա­կեր­պո­ւած ­Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան 108-րդ ­տա­րե­լի­ցի ե­լոյթ­նե­րու ծի­րէն ներս, ­Գա­լա­մա­թա­յի հա­յու­թիւ­նը եւս, գլխա­ւո­րու­թեամբ տեղ­ւոյն հա­մայն­քի թա­ղա­յին խոր­հուր­դին, կազ­մա­կեր­պեց ո­գե­կո­չա­կան ե­լոյթ եւ դափ­նեպ­սակ­նե­րու զե­տե­ղում։ ­Հա­ւա­քը տե­ղի ու­նե­ցաւ Ս. ­Նի­կո­ղա­յոս ե­կե­ղեց­ւոյ դի­մաց գտնո­ւող պու­րա­կի հայ­կա­կան խաչ­քա­րին առ­ջեւ, ներ­կա­յու­թեամբ ­Գա­լա­մա­թա­յի քա­ղա­քա­պե­տա­կան, նա­հան­գա­պե­տա­կան, քա­ղա­քա­կան, ոս­տի­կա­նա­կան եւ զի­նո­ւո­րա­կան կար­գե­րու բարձր ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն։ ­Հոն մեկ­տե­ղո­ւած էր նաեւ ­Գա­լա­մա­թա­յի հա­յու­թիւ­նը, որ իր յար­գան­քի տուր­քը մա­տու­ցեց մեր ազ­գի ե­ղեռ­նա­գոր­ծու­թեան զո­հե­րուն։
­Տե­ղի ու­նե­ցան պատ­շաճ խօս­քեր, հայ եւ յոյն ներ­կա­նե­րուն կող­մէ, ո­րոնք անդ­րա­դար­ձան ­Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան ճա­նաչ­ման ի­րա­կա­նու­թեան, շեշ­տը դնե­լով ­Թուր­քիոյ ան­պատ­ճե­լի մնա­լու ի­րո­ղու­թեան, որ պատ­ճառ կը դառ­նայ նոր ոճ­րա­գոր­ծու­թիւն­նե­րու եւ ա­ռա­ւե­լա­պաշ­տու­թեան քա­ղա­քա­կա­նու­թեան տա­րա­ծաշր­ջա­նէն ներս։ ­Խօ­սող­նե­րը նշում­ներ ը­րին Ար­ցա­խի շրջա­փակ­ման ու Ատր­պէյ­ճա­նի շղթա­յա­զեր­ծած բռնա­րարք­նե­րուն մա­սին, սկսե­լով 44-օ­րեայ պա­տե­րազ­մէն մին­չեւ ­Բեր­ձո­րի ար­գե­լա­փա­կու­մը։ ­Յոյն խօ­սող­նե­րը ի­րենց զօ­րակ­ցու­թիւ­նը յայտ­նե­ցին հա­յու­թեան եւ տե­ղա­կան հայ հա­մայն­քին, մաղ­թե­լով որ մարդ­կու­թիւ­նը պի­տի կան­խէ նոր ո­ճիր­ներ, ո­րոնք կը գոր­ծո­ւին նոյն ցե­ղաս­պան­նե­րուն կող­մէ։
Շր­ջա­նի յոյն հո­գե­ւո­րա­կա­նի ներ­կա­յու­թեան կա­տա­րո­ւե­ցաւ ե­կե­ղե­ցա­կան ա­րա­րո­ղու­թիւն, ի յի­շա­տակ մէ­կու­կէս մի­լիոն նա­հա­տա­կո­ւած հա­յե­րուն, ո­րուն յա­ջոր­դեց դափ­նեպ­սակ­նե­րու զե­տե­ղում։ ­Յա­ջոր­դա­բար, մեր հայ­րե­նա­կից­նե­րը յու­զու­մի մթնո­լոր­տին մէջ մո­մեր վա­րե­ցին յու­շար­ձա­նին շուր­ջը՝ խորհր­դան­շե­լով նա­հա­տակ հա­յե­րու թի­ւը եւ 1915 թուա­կա­նը, ինչ­պէս նաեւ ծա­ղիկ­ներ խո­նար­հե­ցու­ցին յու­շա­կո­թո­ղին առ­ջեւ։