Կազմակերպութեամբ Հ.Յ.Դ. Թեսաղոնիկէի Հայ Դատի Յանձնախումբին, «Համազգային» Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութեան Թեսաղոնիկէի «Ղ. Սարեան» մասնաճիւղի վարչութեան եւ Թեսաղոնիկէի երաժշտանոցի շրջանաւարտներու միութեան, Չորեքշաբթի՝ 6 Յունիս 2018ի երեկոյեան ժամը 8։30ին, Թեսաղոնիկէի հնաբանական թանգարանին մէջ տեղի ունեցաւ Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան 100ամեակին նուիրուած կեդրոնական ելոյթը, ներկայութեամբ՝ շրջանի Հոգեւոր Հովիւին, Ազգային Վարչութեան հեռանիստ անդամուհիին, Յունաստանի Հ.Յ.Դ. Կեդր. Կոմիտէի անդամին, տեղւոյն Կոմիտէի ներկայացուցիչին, Թաղական Խորհուրդի ատենապետին եւ այլ անդամ-անդամուհիներու, ինչպէս նաեւ շրջանէն ներս գործող բոլոր միութիւններու, ազգային կառոյցներու եւ հաստատութիւններու ներկայացուցիչներուն, պետական բարձրաստիճան անձնաւորութիւններու, հիւրերու, բարեկամներու, բարերարներու, ինչպէս նաեւ թեսաղոնիկահայ հոծ բազմութեան։
Օրուան նախագահ-հանդիսավարն էր շրջանի Կոմիտէի անդամ ընկ. Յովիկ Գասապեան, որ բարի գալուստ մաղթելէ ետք՝ ընդհանուր ակնարկ մը ըրաւ օրուան խորհուրդին մասին, որ պատահեցաւ 100 տարիներ առաջ, յանուն հայրենիքի ազատութեան ու խաղաղութեան։ Ապա, ան օրուան ծրագիրը վարեց եւ հրաւիրեց՝ գեղարուեստական բարձրորակ ելոյթը ուշադրութեամբ դիտելու եւ լսելու։
Օրուան տօնին կապակցութեամբ, իր սրտի խօսքը փոխանցեց Մակեդոնիոյ եւ Թրակիոյ փոխ-նախարարուհի տիկ. Մարիա Գոլիա Ցարուխա։ Ապա, օրուան բանախօսը՝ գրող եւ հրապարակագիր պրն. Սավվաս Գալենտերիտիս սպառիչ կերպով փոխանցեց «Սարդարապատի Ճակատամարտէն մինչեւ Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան հիմնադրումը» խորագրով նիւթը, ուր ան Projectorի վրայ ցոյց տուաւ յաջորդաբար Պատմական Հայաստանի մէջ տեղի ունեցած ճնշումները, դժուարութիւնները, մարտահրաւէրներն ու յաջողութիւնները՝ հասնելով մինչեւ 28 Մայիս 1918 թուականը։
Ելոյթի ընթացքին տեղի ունեցաւ գեղարուեստական ճոխ յայտագիր։ Յայտնի եւ հանրածանօթ դաշնակահարուհի տիկ. Յասմիկ Աթապէկեան-Գասպարեան եւ իր դուստրը՝ ջութակահարուհի Էմիլիա Գասպարեան, որ 20 օրեր առաջ Պրիւքսէլի մէջ միջազգային մրցոյթի մը ընթացքին դափնեկիր հանդիսացած էր, միասնաբար դաշնամուրով ու ջութակով ներկայացուցին բարձր մակարդակի հայկական կտորներ՝ ներկաներուն վերացնելով։
Ապա՝ հանդէս եկաւ տիկ. Աստղիկ Գանապետեան, իր գեղեցիկ բանաստեղծական ոճը օգտագործելով՝ ասմունքեց Պարոյր Սեւակի «Մենք քիչ ենք, սակայն մեզ հայ են ասում…» հրաշալի քերթուածը, ուր երաժշտութեան մէջ կենդանի ներկայացումով հանդէս եկան Հ.Յ.Դ. Յունաստանի Երիտասարդական Միութեան Թեսաղոնիկէի «Ս. Թեհլիրեան» խումբի անդամ-անդամուհիներն ու Թեսաղոնիկէի «Մալաքեան-Գասպարեան» ծաղկոց շաբաթօրեայ դպրոցի աշակերտները՝ որպէս խորհրդանիշ հայութեան փոքր ածուին, սակայն հայու վայել արժանապատուութեամբ Հայաստանը ապրելու, ապրեցնելու, ներկայացնելու օտար ամայի ճամբէքի սփիւռքեան մէկ շնչող ու ապրող գաղութէ մը ներս։ Որքա՜ն տպաւորիչ մթնոլորտ տիրեց հնաբանական թանգարանէն ներս այս ներկայացումով, որ ներշնչուած կերպով պատրաստուած էր տիկ. Սիրան Չալըքեանի կողմէ։ Տիկ. Չալըքեանի ներշնչումը վստահ ենք, որ մեծ հետք պիտի ձգէ մեր երիտասարդ նոր սերունդի կեանքէն ներս։
Գեղարուեստական յայտագրին վերջին բաժինով հանդէս եկան Թեսաղոնիկէի «ΟΤΕ» երգչախումբը, ինչպէս նաեւ «ΑΡΣΑΚΕΙΟ» տարրական դպրոցի մանկական երգչախումբը, ղեկավարութեամբ՝ Իրաքլիս Փանաղոփուլոսի, որոնք ներկայացուցին տարբեր տեղական եւ օտար երգեր՝ առաւել ճոխացնելով օրուան հանդիսութիւնը։
Յատկանշական ու բարձր գնահատելի երեւոյթ էր, երբ այս երկու երգչախումբները, յաջորդաբար 2 հայկական երգերով՝ «Հայրենիքիս հետ» եւ «Սարդարապատ» գործերով հանդէս եկան ու ներկաներուն անդադրում ծափողջոյններով գնահատանքի արժանացան։
Աւարտին, կազմակերպիչ յանձնախումբը կատարեց յուշանուէրներու յանձնում, յաջորդաբար՝ օրուան բանախօս պրն. Սավվաս Գալենտերիտիսին, երգչախումբներու ղեկավար պրն. Իրաքլիս Փանաղոփուլոսին, թանգարանին տնօրէնուհի տիկ. Լիանա Ստեֆանիին, Թեսաղոնիկէի երաժշտանոցներու տնօրէն, ելոյթներու պատասխանատու եւ ատենապետ պրն. Եորղոս Գոնսթանտինիտիսին, Բիւզանդական Թանգարանի երգչախումբի ղեկավարուհի տիկ. Էլիզապէթ Տէմիրօղլուին, ասմունքող տիկ. Աստղիկ Գանապետեանին, յայտնի ջութակահարուհի եւ դաշնակահարուհի Էմիլիա Գասպարեանին ու Յասմիկ Աթապէկեանին, որոնք շնորհակալական եւ երախտագիտական խօսքերով հանդէս եկան։
Գեղարուեստական յայտագիրը վերջ գտաւ հնաբանական թանգարանի շրջափակին մէջ «Համազգային» Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութեան Թեսաղոնիկէի «Մասիս» պարախումբի անդամ-անդամուհիներուն կատարած հայկական աւանդական պարերով: Անոնք հայկական գեղեցիկ զգեստներով ու պարի արուեստով հմայեցին ներկաները։
Տեղի ունեցաւ պատշաճ հիւրասիրութիւն։
«ԿԵՑՑԷ՛ ԱԶԱՏ, ԱՆԿԱԽ ԵՒ ՄԻԱՑԵԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ՝ ԻՐ ԱՄՐԱԿՈՒՌ ԱՐՑԱԽՈՎ
ԵՒ ԻՐ ՈՒԺԵՂ ՍՓԻՒՌՔՈՎ»
«ՇՆՈՐՀԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԵՒ ԲՈԼՈՐԻՆ ՎԱՐՁՔԸ ԿԱՏԱՐ»
