­Հաճ­նոյ հե­րո­սա­մար­տի 100-ա­մեա­կի յի­շա­տա­կում

­Կի­րա­կի՝ 25 ­Հոկ­տեմ­բեր 2020-ի ա­ռա­ւօ­տեան ­Նէոս ­Գոզ­մո­սի Ս. ­Յով­հան­նու ­Կա­րա­պետ ե­կե­ղեց­ւոյ մէջ յի­շա­տա­կո­ւե­ցաւ ­Հաճ­նոյ հե­րո­սա­մար­տի 100-ա­մեա­կը, եւ յա­ւարտ ս. պա­տա­րա­գի ա­րա­րո­ղու­թեան կա­տա­րո­ւե­ցաւ հո­գե­հանգստեան հան­դի­սա­ւոր ա­րա­րո­ղու­թիւն:
Պա­տա­րա­գի եւ հո­գե­հանգս­տեան ա­րա­րո­ղու­թեանց հան­դի­սա­պե­տեց թե­միս Ա­ռաջ­նորդ՝ ­Գե­ղամ արք. ­Խա­չե­րեան եւ յա­ւուր պատ­շա­ճի տուաւ իր պատ­գա­մը: ­Սուրբ պա­տա­րա­գը մա­տու­ցեց ե­կե­ղեց­ւոյ հո­գե­ւոր ­Նա­րեկ քհնյ. ­Շա­հի­նեան, եւ եր­գե­ցո­ղու­թիւ­նը կա­տա­րեց ե­կե­ղեց­ւոյ դպրաց դա­սը ղե­կա­վա­րու­թեամբ ­Պե­տիկ սրկ. ­Պար­սա­մեա­նի:
Ա­ռաջ­նորդ Սր­բա­զա­նը իր պատ­գա­մին մէջ անդրա­դառ­նա­լով օ­րո­ւայ տօ­նին եւ ա­ռի­թին, նշեց որ ­Հայ ե­կե­ղե­ցին կը տօ­նախմ­բէ ­Գիւտ խա­չի տօ­նը, որ ե­կե­ղեց­ւոյ պատ­մու­թեան մէջ տե­ղի ու­նե­ցած ի­րա­դար­ձու­թիւն մըն է Ք­րիս­տո­սի խա­չե­լու­թեան խա­չա­փայ­տի յայտ­նա­բեր­ման եւ Ե­րու­սա­ղէ­մի տա­ճա­րին մէջ զե­տեղ­ման: ­Տօ­նին խո­րհուր­դին ակ­նար­կե­լով ը­սաւ՝ «­Խա­չի խոր­հուրդ­նե­րէն մին կը հան­դի­սա­նայ զո­հո­ղու­թեան, զո­հա­բեր­ման ի­մաս­տը: Ք­րիս­տո­նէա­կան ըմբռ­նու­մը զո­հա­բե­րու­մը կը հասկ­նայ կեան­քի ըն­ծա­յում ա­ւե­լի կա­րե­ւոր նպա­տա­կի հա­մար, անձ­նա­զո­հու­թիւն` ա­ւե­լի սուրբ եւ վսեմ նպա­տա­կի հա­մար, ինչ­պէս Ք­րիս­տոս պա­տա­րա­գո­ւե­ցաւ խա­չին վրայ հա­մայն մարդ­կու­թեան փրկու­թեան հա­մար: ­Զո­հա­բե­րու­մը ան­հա­տին կող­մէ կ­՚ըլ­լայ ընդ­հա­նու­րին փրկու­թեան հա­մար»:
Խա­չի տօ­նին խոր­հուրդին ընդ­մէ­ջէն դի­տե­լով ­Հաճ­նոյ հե­րո­սա­մար­տի 100-ա­մեա­կի յի­շա­տա­կու­մը, Սր­բա­զա­նը ը­սաւ՝ «Հաճ­նոյ հե­րո­սա­մար­տը հա­րիւր տա­րի­ներ ա­ռաջ ցե­ղաս­պան թուր­քին դէմ գո­յա­մարտ մղող հա­յոց հե­րո­սա­կան շատ մը ինք­նա­պաշտ­պա­նու­թիւն­նե­րէն մէկն է, որ ու­թամսեայ դի­մադ­րու­թե­նէ յե­տոյ, ա­ւար­տե­ցաւ ­Հա­ճը­նի բնակ­չու­թեան ոչն­չա­ցու­մով: ­Հե­րո­սա­մար­տը տխուր վախ­ճան ու­նե­ցաւ, ոչ ա­նոր հա­մար որ հա­ճըն­ցի­նե­րուն քա­ջու­թիւն կը պակ­սէր, այլ՝ հա­յը ան­գամ մը եւս ան­հա­ւա­սար ու­ժե­րու գու­պա­րի մէջ բռնուած էր եւ ան­գամ մը եւս մեծ պե­տու­թեանց խա­բու­սիկ եւ խար­դախ վե­րա­բեր­մուր­քին զոհ գա­ցած էր: ­Բո­լոր հե­րո­սա­մար­տե­րու քա­ջե­րու վե­րապ­րող սե­րունդ­նե­րը ուր որ ալ հա­սան եւ նոր կայք ու գա­ղութ կազ­մա­կեր­պե­ցին, ա­մէն տա­րի նշե­ցին հե­րո­սա­մար­տե­րու ա­մեա­կը, այդ­պի­սով հա­ղո­րո­ւե­լու եւ ո­գե­ւո­րո­ւե­լու ի­րենց քա­ջա­րի նախ­նեաց հե­րո­սու­թիւնն­նե­րով ու յատ­կա­պէս հայ­րե­նի հո­ղի պաշտ­պա­նու­թեան ու հայ­րե­նա­սի­րու­թեան զգա­ցու­մով:
­Տաս­նա­մեակ­նե­րու ըն­թաց­քին սա­կայն, նոր սե­րունդ­նե­րու մօտ կա­մաց կա­մաց սկսան հե­րո­սա­մար­տե­րու ո­գե­կո­չում­նե­րը եւ ան­կէ բխող ո­գին ու ո­գե­ւո­րող մթնո­լոր­տը խամ­րիլ եւ դառ­նալ ձե­ւա­կան հան­դի­սու­թիւն: ­Հան­դի­սու­թեան ձե­ւա­կան բնոյթ ստա­նա­լուն հետ, հայ­րե­նա­սի­րու­թեան ապ­րու­մը եւ զգա­ցումն էր որ կը խամ­րէր, բան մը որ խիստ անհ­րա­ժեշտ բաղ­կա­ցու­ցիչ տարր մըն է սփիւռ­քի տա­րած­քին հա­սակ առ­նող իւ­րա­քան­չիւր նոր սե­րուն­դի ազ­գա­յին դաս­տիա­րա­կու­թեան մէջ: ­Հե­րո­սա­մար­տե­րը ան­ցեա­լին պա­տա­հած դէպ­քեր են, բայց ա­նոնց­մէ յա­ռաջ ե­կած միտքն ու խոր­հուր­դը մէկ է՝ հայ­րե­նա­սի­րու­թեան զգա­ցում եւ հայ­րե­նա­նո­ւէր կեանք, ըլ­լայ ռազ­մա­ճա­կա­տի վրայ կամ խա­ղաղ կեան­քի հա­յա­պահ­պան­ման գո­յա­մար­տին մէջ:
«Այ­սօր ­Հա­յաս­տան աշ­խար­հը ու յատ­կա­պէս ար­ցա­խա­հա­յու­թիւ­նը գո­յու­թեան եւ ա­զա­տու­թեան հայ­րե­նա­կան մեծ պա­տե­րազմ կը մղէ: ­Հա­րիւր տա­րի­ներ յե­տոյ նոյն պատ­կե­րը կը կրկնո­ւի: Ու­ժե­րու ան­հա­ւա­սար պա­տե­րազմ, տե­տե­սա­կան շա­հե­րէ մեկ­նած մեծ պե­տու­թեանց մեղ­սա­կից եւ ան­պար­կեշտ դիր­քո­րո­շում եւ հայ քա­ջե­րու նոր ու հիաս­քանչ սխրա­գոր­ծու­թիւն­ներ: Ամ­բողջ աշ­խար­հը, թէեւ դի­տո­ղի դիր­քի մէջ, զար­ման­քով եւ հիաց­մուն­քով կ­՚ար­տա­յա­տո­ւի հա­յե­րու քա­ջա­րի դի­մադ­րու­թեան մա­սին ընդ­դէմ զի­նո­ւո­րա­կան ա­ւե­լի շատ կա­րե­լիու­թիւն­ներ ու­նե­ցող թշնա­միի:
Հա­յոց բա­նա­կին քա­ջա­գոր­ծու­թեանց հիմ­քը հայ­րե­նի հո­ղին տէր կանգ­նե­լու հայ­րե­նա­սի­րա­կան զգա­ցումն է: Այ­սօր նոր ­Սար­դա­րա­պատ մըն է որ կը մղո­ւի. զո­հե­րը բա­ւա­կան են, սա­կայն հա­շո­ւի առ­նե­լով ամ­բողջ ար­ցա­խա­հա­յու­թեան ընդ­հա­նուր գու­մա­րը եւ ա­նոնց ա­զա­տու­թիւնն ու ար­ժա­նա­պա­տո­ւու­թիւ­նը, պա­տե­րազ­մի դաշ­տին վրայ ին­կած իւ­րա­քան­չիւր նա­հա­տակ, ամ­բողջ հայ ազ­գին փրկու­թեան զո­հա­սե­ղա­նին վրայ մա­տու­ցո­ւած զո­հեր են:» ­Խօս­քը ուղ­ղե­լով հե­րոս հայ զի­նո­ւո­րի ծնող­նե­րուն, Ա­ռաջ­նորդ Սր­բա­զա­նը ա­ւել­ցուց ը­սե­լով, «Այ­սօր Ար­ցա­խի հայ­րե­նի հո­ղը ո­գի ի բռին պաշտ­պա­նող ռազ­մա­ճա­կա­տի ա­ռա­ջին գի­ծի վրայ կե­ցած հա­յոց բա­նա­կի քա­ջա­րի զի­նո­ւոր­նե­րուն ե­տին պաշտ­պա­նու­թեան հզօր գօ­տին այդ հե­րոս­նե­րուն հե­րո­սա­ծին մայ­րերն ու հայ­րերն են՝ ամ­րօ­րէն թի­կունք կանգնած հայ զի­նո­ւո­րին: ­Միայն հայ մայրն է որ իր զա­ւա­կին եր­գած է ու այ­սօր կ­՚եր­գէ, քսան տա­րի կե­րակրե­ցի մինչ հա­սակդ այդ ա­ռիր, բարձր հա­սա­կիդ մայրդ մեռ­նի, դուն ալ քու ազ­գիդ հա­մար: ­Միայն հայ մայրն է, որ ճնշե­լով իր մայ­րա­կան գո­րո­վը, իր զա­ւա­կը հայ­րե­նի պաշտ­պա­նու­թեան եւ փրկու­թեան զո­հա­բեր­ման կ­՚ու­ղար­կէ: ­Հե­րո­սա­ծին թան­կա­գին հայ մայ­րեր, ձեր զա­ւակ­նե­րուն դիե­ցու­ցած ար­դար կա­թին մա­տաղ, մայ­րա­կան կա­թին հետ ձեր զա­ւակ­նե­րուն մէջ հայ­րե­նա­սի­րա­կան ո­գի սնու­ցած էք: ­Թան­կա­գին հայ հայ­րեր, ձեր հե­րոս ու քա­ջա­րի զա­ւակ­նե­րուն ­Հայ­րե­նի­քի սի­րոյն առ­նա­կան հպարտ եւ խրոխտ զգա­ցումն էք ներշն­չել, ձեր հո­գուն մա­տաղ: ­Հայ­րե­նիք կ­՚ու­նե­նան այդ ազ­գե­րը, ո­րոնք հայ­րե­նա­սէր զա­ւակ­ներ ու­նին:
Այ­սօր յատ­կա­պէս Ար­ցա­խի մէջ եւ ընդ­հան­րա­պէս ամ­բողջ հա­յաշ­խար­հին մէջ, բո­լորս ալ զի­նո­ւո­րագ­րո­ւած ենք հայ­րե­նա­կան մեծ պա­տե­րազ­մին՝ վասն փրկու­թեան ու ան­սա­սա­նու­թեան ազ­գիս հա­յոց: ­Ռազ­մա­ճա­կա­տի վրայ թէ այ­լուր, մեզ­մէ պա­հան­ջո­ւա­ծը հայ­րե­նա­սի­րու­թիւն է, եւ Աս­տու­ծոյ ա­պա­ւէ­նով եւ օգ­նա­կա­նու­թեամբ, հայ­րե­նա­սի­րու­թիւնն է մեր յաղ­թա­նա­կին գրա­ւա­կա­նը: Այ­սօր, հայ­րե­նա­սի­րա­կան վառ ապ­րում­նե­րով հա­մայն աշ­խար­հի հա­յու­թիւ­նը, մէկ սիրտ մէկ հո­գի դար­ձած է հա­յոց բա­նակ»:

ԹՂԹԱԿԻՑ