­Ժագ ­Տա­մա­տեան

­Տա­րի­ներ ա­ռաջ, կո­ղո­վագն­դա­կի ­Թե­սա­ղո­նի­կէի «Ա­րիս» խում­բը կա­րե­ւոր մրցում մը ու­նէր ­Գեր­մա­նիոյ մէջ, տե­ղա­կան խում­բի մը դէմ, Եւ­րո­պա­յի ա­ռաջ­նու­թեան հա­մար: Մր­ցու­մէն ա­ռաջ, Եան­նիս Իոա­նի­տիս հռչա­կա­ւոր մար­զի­չը կ’ը­սէր իր մար­զիկ­նե­րուն,- «­Վա­ղը ­Գեր­մա­նիոյ յոյն պա­տա­նի­նե­րը, ո­րոնք դպրոց պի­տի եր­թան, պէտք է հպար­տու­թեամբ ի­րենց գեր­մա­նա­ցի դա­սըն­կեր­նե­րու աչ­քե­րուն մէջ նա­յին»: ­Յու­նա­կան խում­բը յաղ­թեց եւ յոյն ա­շա­կերտ­նե­րը հպար­տու­թեան զգա­ցու­մով գա­ցին դպրոց:
­Հոկ­տեմ­բեր 2002: «­Զա­ւա­րեան» կեդ­րո­նին մէջ հա­ւա­քո­ւած՝ ան­համ­բեր կը սպա­սենք ­Հա­յաս­տա­նի ոտ­նագն­դա­կի ազ­գա­յին խում­բին: Երբ որ մար­զիկ­նե­րը կը յայտ­նո­ւին, կը յայ­տա­րա­րո­ւի թէ՝ ե­րազ չէ՛, ­Հա­յաս­տանն է: Եւ իս­կա­պէս ե­րազ չէր. մեր ազ­գա­յին հա­ւա­քա­կա­նը պի­տի ու­նե­նար պաշ­տօ­նա­կան մրցում մեր յոյն եղ­բայր­նե­րուն հետ՝ եւ­րո­պա­կան ա­ռաջ­նու­թեան նա­խա­ւար­տա­կան հանգ­րո­ւա­նին հա­մար: ­Յու­նա­հայ մար­զա­սէր սե­րունդ­նե­րուն հա­մար պի­տի ի­րա­կա­նա­նար հին ե­րա­զանք մը:
­Նոյն ամ­սո­ւան 16ի ե­րե­կո­յեան ,«­Լէո­ֆո­րոս» դաշ­տին մէջ, հա­րիւ­րա­ւոր հա­յեր ար­դէն գրա­ւո­ւած ենք մեր դիր­քե­րը…։
Եւ սպա­սո­ւած պա­հը կու գայ. խում­բե­րը դաշտ կը մտնեն ու կը դի­մա­ւո­րենք ե­ռա­գոյ­նե­րով եւ «­Մեր ­Հայ­րե­նիք»ը եր­գե­լով, ա­ռա­ջին ան­գամ ըլ­լա­լով եր­կու ազ­գա­յին խում­բե­րու մրցու­մի մը առ­թիւ: ­Յու­նաս­տա­նին հա­մար խա­ղը ա­մէ­նէն կա­րե­ւորն էր, քա­նի որ ան ար­դէն կրած էր եր­կու ա­նար­դար պար­տու­թիւն­ներ՝ Ս­պա­նիա­յէն եւ Ուք­րա­նիա­յէն: ­Կը յա­ջոր­դէ 90 վայր­կեա­նի տե­ւո­ղու­թեամբ «խնճոյք» մը մե­զի հա­մար, ուր կը հնչէ ան­դա­դար «­Հա­յաս­տա՜ն-­Հա­յաս­տա՜ն» լո­զուն­գը:
Հայ մար­զիկ­նե­րը ազ­նիւ ու տի­պար մրցում մը տո­ւին, սա­կայն յոյ­նե­րը ակնյայ­տօ­րէն ա­ւե­լի փոր­ձա­ռու, քիչ մըն ալ բախ­տա­ւոր՝ ար­դար յաղ­թա­նակ տա­րին՝ 2-0 հա­շի­ւով: ­Մեր հա­ւա­քա­կա­նի ար­ժա­նա­վա­յել ներ­կա­յու­թեան շնոր­հիւ յոյն բա­րե­կամ­նե­րը մեզ ը­սին.- «Պ­րա­ւօ, լաւ խաղ­ցաք»:
­Յու­նաս­տա­նը, մօ­տա­ւո­րա­պէս մէ­կու­կէս տա­րի ետք, հրաշ­քով պի­տի դառ­նար Եւ­րո­պա­յի ա­խո­յեան: ­Յոյ­ներն ալ յի­շե­ցին, որ երբ ի­րենց ազ­գա­յին հա­ւա­քա­կա­նը ա­ռա­ջին ան­գամ ըլ­լա­լով ներ­կա­յա­ցաւ բարձր մա­կար­դա­կի մի­ջազ­գա­յին ա­ռաջ­նու­թեան մը, 1980ի եւ­րո­պա­կան բա­ժա­կին, նա­խա­ւար­տա­կան հանգ­րո­ւա­նին դար­ձեալ մրցում ու­նե­ցած էին ­Հա­յաս­տա­նի մէջ, Ե­րե­ւա­նի պատ­մա­կան «Հ­րազ­դան» դաշ­տին վրայ, այն ժա­մա­նա­կո­ւայ Խ.Ս.Հ.Մ.ի խում­բին դէմ: Այս­պէս՝ նկա­տե­ցին, որ ­Հա­յաս­տա­ն բախտ կը բե­րէ ի­րենց, ա­պա ո­րո­շե­ցին, որ եր­կու խում­բե­րը ըն­կե­րա­կան խա­ղեր ու­նե­նան ի­րար դէմ՝ ա­մէն ան­գամ, որ ­Յու­նաս­տա­ն պի­տի մաս­նակ­ցէր մի­ջազ­գա­յին ա­ռաջ­նու­թեան ա­ւար­տա­կան հանգ­րո­ւա­նի մը:
17 տա­րի վերջ, մեր զա­ւակ­նե­րը՝ նոր սե­րուն­դը, որ չհա­սաւ դի­տե­լու այդ ա­ռա­ջին մրցու­մը, նոյն ան­համ­բե­րու­թեամբ կը սպա­սէ ­Յու­նաս­տան-­Հա­յաս­տան հան­դի­պու­մը՝ ­Յու­նիս 11ին, Ա­թէն­քի մէջ:
­Մեր խում­բը ու­նի մի­ջազ­գա­յին համ­բա­ւի տի­րա­ցած աստղ մը՝ ­Հեն­րիկ Մ­խի­թա­րեան: ­Յաղ­թա­նա­կը պայ­ման չէ, ի վեր­ջոյ մար­զա­կան մրցում մըն է եւ ա­մէն տե­սա­կի ար­դիւնք հնա­րա­ւոր է: ­Սա­կայն, ­Հա­յաս­տա­նը պէտք է ու­նե­նայ այն­պի­սի ներ­կա­յու­թիւն մը, որ մենք՝ ­Յու­նաս­տա­նի հա­յերս, յա­ջորդ օ­րը հպարտ հա­յեաց­քով մեր յոյն ըն­կեր­նե­րու աչ­քե­րուն մէջ նա­յինք: