ԼՈՒՍԻ ՇԱՆԿԱՅԵԱՆ
1981ի Փետրուարին էր, երբ Ռիխթէրի 6,7 աստիճան ուժգնութեամբ Ալքիոնիտէս կղզիներուն մօտ պատահած երկրաշարժը հիմնովին ցնցեց ամբողջ Աթէնքն ու Յունաստանը։ Շուրջ 20 մարդ իր կեանքը կորսնցուց Աթէնքի եւ Լութրաքիի շրջաններու մէջ՝ փլատակ դարձած շէնքերուն տակ մնալով եւ աւելի քան 22.500 ընտանիքներ անտուն մնացին։
Մեր հայրենակիցներէն շատեր ալ տուժեցին, յատկապէս Ռենտիի շրջանին մէջ գտնուող բազմայարկ շէնքերու վնասուածքներուն հետեւանքով։ Պատերուն վրայ ճեղքեր՝ բնակութեան համար անյարմար դարձուցած էին շատերու տուները։
Յունաստանի Հայ Կապոյտ Խաչի անունով շուտով դիմեցինք Հ.Օ.Մ.ի Կեդրոնական Վարչութեան՝ խնդրելով, որ նիւթապէս օժանդակէ մեր գաղութի կարիքաւոր այս հատուածին։ Հ.Օ.Մ.ի Կեդրոնական Վարչութիւնը անմիջապէս ընդառաջեց եւ շուտով գումարը հասած էր Աթէնք։ Մեր ընկերուհիներու համագործակցութեամբ ցանկեր կը կազմուէին, ուր կ’արձանագրուէին երկրաշարժէն տուժած մեր հայրենակիցներուն անունները եւ անոնց բնակարաններուն հասցուած վնասները։
Կը յիշեմ, Մայիս 9ին էր, երբ գումարները բաշխելու համար, փոքրիկ բացօթեայ գրասենեակի պէս դրութիւն մը հաստատած էինք Ռենտիի շրջանին մէջ, որպէսզի դիւրութիւնը ունենան մեր հայրենակիցները, որեւէ ժամու, մեզի դիմելու եւ իրենց յատկացուելիք գումարը արագօրէն ստանալու։
Դժուար օրեր էին. խուճապի մատնուած մարդիկ, անտուն մնացած ընտանիքներ։ Եւ մենք կը փորձէինք անոնց կարիքին հասնիլ՝ կարեւոր չէ մեծ թէ փոքր գումարով, բայց մանաւանդ անոնց կողքին՝ աջակից գտնուելու նպատակով։
Տասնեակներով մեր քով հասած ընտանիքներէն կը յիշեմ երկու պարագաներ, որոնց խօսքերն ու կեցուածքը ընդմիշտ դրոշմուած կը մնան յիշողութեանս մէջ։
Առաջինը՝ հասուն տարիքի տիկին մըն էր, որ երիտասարդութեան իր տարիները վատ պայմաններու ու հալածանքներու ենթարկուած էր, իր եւ իր ամուսնոյն հետ լրջօրէն տուժելով եւ դժուար օրեր անցընելով։ Երբ իրեն դիմեցինք՝ հաստատելով, թէ իր բնակարանը լուրջ վնասուածքներ ունէր, մերժեց մեր տրամադրած գումարը, ըսելով թէ ինք Հ.Օ.Մ.ուհի մըն էր եւ ծառայութեան գաղափարը սորված էր միութեան մէջ. «Մենք միայն տա՛լ կրնանք Հայ Կապոյտ Խաչին, երբեք առնել չենք կրնար այս միութենէն»։
Իսկ երկրորդը, որ կը յիշեմ, շատ աղքատ ու անգործ երիտասարդի մը պարագան էր, որ առանձին կը բնակէր, թշուառ պայմաններու տակ։ Ինք եւս մերժեց ստանալ օգնութեան գումարը, հակառակ որ գիտնալով իր պայմանները՝ մենք պնդեցինք եւ անկեղծօրէն հաւաստիացուցինք, թէ պէտք էր ընդուներ։ Երբեք չհամոզուեցաւ։
Երկու պարագաներն ալ դրուատիքով խօսեցան Հայ Կապոյտ Խաչի գործունէութեան մասին, իրենց լաւագոյն մաղթանքները մեզի փոխանցելով։
Վերջին խօսք մը ըսեմ։ Տարիներ շարունակ գործելով մեր սիրելի միութեան մէջ հաստատած ենք, թէ հայ մարդուն՝ հայ անհատին ուղղուած մեր ամէն գործունէութիւնը մեզի դէմ յանդիման բերած է մարդկային այնքա՜ն յուզիչ ու յարգանք պարտադրող առաքինութիւններու, որոնք վստահաբար ձեւաւորած են նաեւ Հայ Կապոյտ Խաչի ընկերուհիներուն մէջ նուիրաբերումի զգացումը, զոհողութեամբ ու անշահախնդրութեամբ գործելու ոգին։
Հայ Կապոյտ Խաչի հանդէպ մեր նոր ընկերուհիներու սէրն ու յարգանքը՝ խանդավառութեան նոր եռանդի աղբիւր դարձած են մեզի համար, եւ վստահ եմ, որ անկեղծ այս համակրանքն ու սէրը տեսնելով՝ մեր երիտասարդ ընկերուհիները ալ աւելի պիտի համախմբուին միութեան շուրջ։ Այս թանկագին փորձառութիւններն են, որ շարունակելու ուժը տուած են մեր սերունդին, եւ որոնք փորձառութիւններ են, որ անգին են ինծի համար։
