Ին­չո՞ւ չեն հասկ­նար…

ՍԱՐԳԻՍ ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ

Միա­ցեալ ­Նա­հանգ­նե­րու թէ աշ­խար­հի ժո­ղո­վուրդ­նե­րը դժբախտ են. դժուա­րու­թիւն ու­նին հասկ­նա­լու ­Տա­նըլտ Թ­րամփն ու ա­նոր բա­րի կա­մե­ցո­ղու­թիւն­նե­րը։
Եւ ար­դեօք նա­խա­գա­հի մը հա­մար կա՞յ ա­ւե­լի խոր ցաւ, քան զգալ, թէ իր հպա­տակ­նե­րը չեն հասկ­նար իր բա­րի սիրտն ու ցան­կու­թիւն­նե­րը. չեն տես­ներ, որ մար­դոց ան­հաս­կա­ցո­ղու­թիւ­նը դուռ կը բա­նայ հա­զար ու մէկ քննա­դա­տու­թեան։
­Տես­նե­լու եւ ըմբռ­նե­լու հա­մար նա­խա­գա­հին բա­րի նպա­տակ­նե­րը, ե­կէ՛ք, պա­տաս­խան­ներ գտնենք հե­տե­ւեալ հար­ցում­նե­րուն.
— Ի՞նչ նպա­տա­կով է, որ կը կար­ծէք նա­խա­գահն ու իր բա­րե­միտ գոր­ծա­կից­նե­րը ձեռ­նար­կած են (այ­լա­պէս ձա­խա­ւեր) «Օ­պա­մա-քեր (care)»ը ջնջե­լու կամ շա­հա­տուր­քե­րու նոր դրու­թիւն մը օ­րի­նա­կա­նաց­նե­լու։ Քն­նա­դատ­նե­րը միայն մե­ղադ­րանք­ներ կը տե­ղաց­նեն՝ ը­սե­լով, որ մի­լիո­նա­ւոր­ներ պի­տի զրկո­ւին ա­ռող­ջա­կան ա­պա­հո­վագ­րու­թե­նէ, իսկ շա­հա­տուր­քի նոր օ­րէն­քէն ա­ռա­ւե­լա­գոյն օգ­տո­ւող­նեը պի­տի ըլ­լան հսկայ ըն­կե­րու­թիւն­ներն ու մի­լիո­նա­տէր­նե­րը։
Քն­նա­դատ­նե­րը պար­զա­պէս կար­ճա­տես են. ա­նոնք չեն տես­ներ, որ նա­խա­գա­հը ամ­բողջ ժո­ղո­վուր­դը կը մղէ… հարս­տա­նա­լու եւ մի­լիո­նա­տէր դառ­նա­լու։ Ե­թէ մարդս մի­լիոն­ներ ա­պա­հո­վէ, ալ ի՞նչ պէտք ու­նի մտա­հո­գո­ւե­լու ա­ռող­ջա­պա­հա­կան-դե­ղի «մանր» ծախ­սե­րով, մա­նա­ւանդ, որ շա­հա­տուրքն ալ պի­տի նո­ւա­զի։
— «Ա­մե­րի­կեան ե­րազ»ի այս եր­կիրն մէջ դժո­ւա՞ր է հարս­տա­նա­լը։ Ո՛չ, հա­զա՛ր ան­գամ՝ ո՛չ։ ­Տե­սէ՛ք իր բա­րի օ­րի­նա­կը։ ­Կա­րե­լի է շա­հա­տուր­քե­րէ խու­սա­փիլ, կա­րե­լի է սնան­կա­ցած ձե­ւա­նալ եւ զերծ մնալ նիւ­թա­կան պար­տա­ւո­րու­թիւն­նե­րէ, կա­րե­լի է օգ­տո­ւիլ դրա­մագ­լուխ­նե­րը այլ երկ­նա­կա­մար­նե­րու տակ «ա­պա­հով գօ­տի­ներ»ու ՝ տուր­քէ զերծ հա­շիւ­նե­րու մէջ պա­հե­լէ (օֆ-շո­րա­յին — off shore — հաս­կա­ցու­թիւ­նը հայ­կա­կան ծա­գում չու­նի ի վեր­ջոյ). մէկ խօս­քով՝ կա­րե­լի է հա­զար ու մէկ տե­սա­կի խաղ խա­ղալ, ո­րով­հե­տեւ այդ խա­ղե­րը օ­րի­նա­կա­նաց­նե­լու հա­զար ու տաս­ներ­կո՛ւ ձեւ գտնո­ւած է վեր­ջին 30-40 տա­րի­նե­րուն։ ­Նա­խա­գա­հը ա՛յս է, որ կ­՛ու­զէ ցոյց տալ ժո­ղո­վուր­դին ու զա­նոնք մղել, որ հարս­տա­նան, ձեր­բա­զա­տին մանր հո­գե­րէ, իսկ մար­դիկ կը տես­նեն միայն ժխտա­կան կող­մե­րը…
Աշ­խար­հի տա­րած­քին, պե­տա­կան պա­տաս­խա­նա­տու­ներ ու ժո­ղո­վուրդ­ներ դժո­ւա­րու­թիւն ու­նին հասկ­նա­լու հան­ճա­րեղ նա­խա­գա­հը։ ­Չեն գի­տեր, որ ան գի­շեր-ցե­րեկ կը մտա­ծէ ի­րենց զո­ւար­ճա­լի զբօ­սանք պար­գե­ւե­լու մի­ջոց­նե­րու մա­սին։ Ս­պի­տակ ­Տան մէջ նկա­տած են, որ քու­նը կորսն­ցու­ցած է, իսկ ե­թէ քնա­նայ, կ­՛ե­րա­զէ մար­դոց զբաղ­մունք գտնե­լու մա­սին, եւ երբ ա­ռա­ւօ­տուն արթն­նայ, ա­ռա­ջին գոր­ծը կ­՛ըլ­լայ գոր­ծի կո­չել «սո­խա­կը» (Tweeter), որ­մէ կա­խեալ է հի­մա ամ­բողջ աշ­խար­հը։ Օր մը քմծի­ծա­ղի թի­րախ կը դարձ­նէ ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յի նա­խա­գա­հը, զայն կը կո­չէ գա­ճաճ-գի­րու­կը կամ շան լա­կոտ, ու­րիշ օր մը խրատ­ներ կը պար­գե­ւէ Բ­րի­տա­նիոյ վար­չա­պետ ­Թե­րե­զա ­Մէ­յի, որ իր աչ­քի գե­րա­նը չի տես­ներ, այլ Թ­րամ­փի աչ­քի շիւ­ղը, իսկ ե­թէ դուր­սե­րը «յա­ճա­խորդ» չգտնէ, ռա­տար­նե­րը կ­՛ուղ­ղէ ներ­քին քա­ղա­քա­կան հա­կա­ռա­կորդ­նե­րուն կամ գոր­ծա­կից­նե­րու. խորհր­դա­րա­նա­կան­ներ ու նա­խա­րար­ներ ան­գամ զրկո­ւած են «ան­ձեռնմ­խե­լիու­թե­նէ», ինչ­պէս պա­տա­հե­ցաւ «­Փո­քա­հոն­թաս» յոր­ջոր­ջու­մին ար­ժա­նա­ցած Է­լի­զա­պէթ Ո­ւո­րը­նի, իսկ ­Ռեքս ­Թե­լըր­սըն եւ ու­րիշ­ներ կար­գի կանգ­նած են ակն­դէտ, թէ ե՞րբ պի­տի գեղ­գե­ղէ զի­րենք պաշ­տօ­նէ ար­ձա­կող «սո­խակ»ը։
Այս եւ նման բա­րեն­պա­տակ հնարք­նե­րով՝ Թ­րամփ ժո­ղո­վուր­դը զերծ կը պա­հէ ցա­ւա­լի ու տագ­նա­պա­լի հար­ցե­րով տա­ռա­պե­լէ. ին­չո՞ւ պէտք է մտա­հո­գո­ւինք, թէ ինչ­պի­սի՛ ող­բեր­գու­թիւն­ներ կ­՛ար­ձա­նագ­րո­ւին Ե­մէ­նի, ­Միան­մա­րի կամ ափ­րի­կեան այս ու այն երկ­րին մէջ։ Ին­չո՞ւ մար­դոց սիր­տե­րը ցաւց­նել հա­զա­րա­ւոր մղոն­ներ հե­ռու ջար­դո­ւող­նե­րով ու ա­ւե­րում­նե­րով, երբ կա­րե­լի է ցնծու­թիւն տա­րա­ծել զէն­քի ա­ռեւ­տու­րի հսկա­յա­գու­մար պայ­մա­նագ­րու­թիւն­նե­րով:
Ի­րա՛ւ ին­չո՞ւ չեն հասկ­նար այս բա­րե­միտ մար­դը, ո­րուն պէտք է ա­մէն օր նոր ու բա­րի ե­րազ­ներ մաղ­թել։