Հ.Յ.Դ. ­Ֆիք­սի «Ա­րամ ­Մա­նու­կեան» կո­մի­տէի ա­կում­բի յանձ­նա­խում­բի եւ Հ.Յ.Դ. Ե­րի­տա­սար­դա­կան ­Միու­թեան կազ­մա­կեր­պու­թեամբ, ­Կի­րա­կի՝ 19 ­Փետ­րո­ւար 2017ին, ե­րե­կո­յեան ժա­մը 8ին, ­Ֆիք­սի «Ա­րամ ­Մա­նու­կեան» ա­կում­բի «Ա­ւե­տի­քեան» սրա­հին մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ ­Ղա­րա­բա­ղեան ­Շարժ­ման 29ա­մեա­կին նո­ւի­րուած Մ­հեր Մկրտ­չեա­նի «­Կեանք ու կռիւ» ժա­պա­ւէ­նի ցու­ցադ­րու­թիւ­նը։
­Հա­ւա­քոյ­թին ներ­կայ էր կա­թո­ղի­կո­սա­կան փո­խա­նորդ ­Գերշ. Տ. ­Կո­մի­տաս Արք. Օ­հա­նեան, յա­րա­նուա­նու­թեանց պե­տե­րը, ­Նէոս ­Գոզ­մո­սի եւ ­Գո­քի­նիոյ շրջան­նե­րու հո­գե­ւոր հո­վիւ­նե­րը, Հ.Յ.Դ. ­Կեդ­րո­նա­կան ­Կո­մի­տէի ան­դամ­ներ, միու­թեանց ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ եւ ստո­ւար թի­ւով հայ­րե­նա­կից­ներ։
Ե­րե­կո­յի բա­ցու­մը կա­տա­րեց Հ.Յ.Դ. «Ա­րամ ­Մա­նու­կեան» կո­մի­տէի ան­դամ ընկ. ­Գար­լօ ­Ճէ­նա­պեան, որ խօս­քին մէջ յի­շեց, թէ «29 տա­րի ա­ռաջ ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ ի­րա­դար­ձու­թիւն, ո­րը բա­րո­յա­կան եւ քա­ղա­քա­կան հզօր ազ­դե­ցու­թիւն ու­նե­ցաւ ոչ միայն ար­ցախ­ցի­նե­րու, այլ ամ­բողջ հայ ժո­ղո­վուր­դի ճա­կա­տագ­րին վրայ՝ կան­խո­րո­շե­լով ա­նոր հա­սա­րա­կա­կան¬քա­ղա­քա­կան զար­գաց­ման հե­տա­գայ ըն­թաց­քը։
Ար­ցա­խա­հա­յու­թիւ­նը իր մարդ­կա­յին ու ազ­գա­յին ար­ժա­նա­պա­տո­ւու­թիւ­նը փրկե­լու, իր հողն ու պա­տի­ւը պաշտ­պա­նե­լու, մայր հայ­րե­նի­քի հետ միա­ւո­րո­ւե­լու հա­մար բա­ցա­յայտ պայ­քա­րի ե­լաւ։
1988ի ­Փետ­րո­ւար 20ին, երբ ­Ղա­րա­բա­ղը Ատր­պէյ­ճա­նի կազ­մէն ելլ­ե­լու եւ ­Հա­յաս­տա­նին միա­նա­լու մա­սին ո­րո­շում ըն­դու­նեց, Ատր­պէյ­ճա­նը ի պա­տաս­խան՝ մէկ շա­բաթ անց, ­Պա­քո­ւի եւ ­Սում­կայ­թի մէջ կազ­մա­կեր­պեց հայ­կա­կան ջարդ, ո­րու ժա­մա­նակ զո­հո­ւե­ցաւ ա­ւե­լի քան 60 մարդ եւ վի­րա­ւո­րո­ւե­ցան հա­րիւ­րա­ւոր ու­րիշ­ներ։
­Հա­յաս­տա­նի մէջ ար­ցա­խա­հա­յու­թեան հետ հա­մե­րաշ­խու­թեան մեծ ա­լիք սկսաւ։ 1988 թո­ւա­կա­նին մենք դար­ձանք Ար­ցա­խի, ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ս­փիւռ­քի գոր­ծօն միա­կա­մու­թեան վկա­նե­րը։
Ազ­գա­յին միաս­նու­թեան շնոր­հիւ, մենք կրցանք տո­կալ, դի­մա­կա­յել, 29 տա­րի ա­ռաջ սկսած ա­զա­տու­թեան ճա­նա­պար­հին ե­ղած բո­լոր դժո­ւա­րու­թիւն­նե­րուն ու զրկանք­նե­րուն։
Իմ կար­ծի­քով, մենք կրնանք եւ պէտք է պահ­պա­նենք հա­մա­ժո­ղովր­դա­կան միաս­նա­կա­մու­թիւ­նը եւ այն բա­րո­յա­կան ու հո­գե­ւոր նե­րու­ժը, ո­րոնց հիմ­քը դրո­ւե­ցաւ 1988ին։ Եւ այժմ, 29 տա­րի­նե­րու հե­ռա­ւո­րու­թե­նէն կրնանք գնա­հա­տել, թէ ինչ կ­’ու­զէինք այն ժա­մա­նակ եւ ինչ ու­նինք հի­մա»:
­Յա­ջոր­դա­բար, տե­ղի ու­նե­ցաւ ժա­պա­ւէ­նի ցու­ցադ­րու­թիւ­նը, որ խոր յու­զու­մի զգա­ցում­ներ պատ­ճա­ռեց ներ­կա­նե­րուն։ ­Ֆիլ­մը կը պատ­մէ 4 ըն­կեր­նե­րու մա­սին, ո­րոնց մի­ջեւ ըն­կե­րու­թիւ­նը սկսած է դպրո­ցա­կան տա­րի­նե­րէն։ ­Դէպ­քե­րը կը զար­գա­նան 1990-1992 թո­ւա­կան­նե­րուն, ­Ղա­րա­բա­ղեան պա­տե­րազ­մին ըն­թաց­քին։ Իւ­րա­քան­չիւ­րը տար­բեր ու­ղիով կ’ըն­թա­նայ իր կեան­քին մէջ, բայց բո­լո­րին կը միաց­նեն պա­տե­րազ­մը, սէ­րը, ող­բեր­գու­թիւ­նը, ըն­տա­նե­կան ար­ժէք­նե­րը։ ­Ժա­պա­ւէ­նին մէջ լու­սար­ձա­կի տակ կը բե­րո­ւի Ար­ցա­խի հե­րոս­նե­րու ճա­կա­տա­գի­րը, ա­նոնց փոր­ձա­ռու­թիւն­ներն ու ապ­րած պա­հե­րը, որ ե­րի­տա­սարդ­նե­րու նկա­րա­գի­րը կը ձե­ւա­ւո­րեն։ Իսկ ա­նոնց կեան­քը կը դառ­նայ մշտա­կան կեանք ու կռիւ, ուր տի­րա­պե­տող կ’ըլ­լայ միշտ ներ­կայ սէ­րը։
­Ժա­պա­ւէ­նի ա­ւար­տին, ­Գերշ. Տ. ­Կո­մի­տաս Արք. Օ­հա­նեան, խօսք առ­նե­լով, շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց կազ­մա­կեր­պող­նե­րուն եւ իր պագ­գա­մը փո­խան­ցեց ներ­կա­նե­րուն Ար­ցա­խի ա­զա­տագ­րա­կան պայ­քա­րի 29ա­մեա­կին ա­ռի­թով։

Թղթակից