Ապրիլեան պատերազմի օրերուն ատրպէյճանցիներու կողմէ խոշտանգուած զինուորականներու եւ խաղաղ բնակիչներու, ինչպէս նաեւ պատերազմի հետեւանքով տեղահանուած խաղաղ բնակիչներու գործերով 359 հայց ներկայացուած է Մարդու Իրաւունքներու Եւրոպական Դատարան (Մ.Ի.Ե.Դ.): Միջազգային իրաւունքի մասնագէտ Արա Ղազարեան «Ազատութեան» հարցումին ի պատասխան ըսած է, որ ատոնցմէ աւելի քան 20ը արդէն քննութեան փուլի մէջ են:
Քննութեան ընթացքի մէջ գտնուող երկու տասնեակէ աւելի հայցերով Սթրազպուրկի դատարանը արդէն հարցեր ուղղած է Ատրպէյճանին՝ խնդրելով որոշ տեղեկութիւններ հաղորդել մասնաւորապէս այն ուղղութեամբ, թէ ի՛նչ հանգամանքներով զոհուած են զինուորները կամ խաղաղ բնակիչները, որոնց մարմինները խոշտանգուած եղած են:
«Մենք կ՛ակնկալենք իրաւական պաշտպանութեան արդարացի հատուցում` ատիկա կրնայ ըլլալ ե՛ւ խախտումը ճանչնալ, ե՛ւ հետագային արդէն նիւթական հատուցում` նիւթական վնասի, բարոյական վնասի դիմաց: Բայց առաջին հերթին դեռ պէտք է հասնիլ անոր, որ Եւրոպական Դատարանը ճանչնայ, թէ տեղի ունեցած է խախտում»,- ըսած է միջազգային իրաւունքի մասնագէտը:
Ղազարեան նշած է, որ Սթրազպուրկի դատարանէն կը պահանջեն ընդունիլ Ատրպէյճանի կառավարութեան կողմէ Մարդու Իրաւունքներու Եւրոպական Համաձայնագիրի շարք մը յօդուածներու խախտումները, ինչպէս նաեւ՝ գոյքային հատուցում տալ տուժածներուն: Ատրպէյճան ազգային խտրականութիւն դրսեւորած է` կեանքէ զրկած, խոշտանգած հայ զինուորները եւ խաղաղ բնակիչները, Մարդու Իրաւունքներու Եւրոպական Դատարանին ուղղուած դիմումներուն մէջ գրած են Հայաստանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքացիները:
«Մասնաւորապէս, պատկերացուցէք` բնակիչը իր նամակին մէջ մեզի կը գրէ, կ՛ըսէ.- «Մենք արդէն շատոնց, քնանելէ առաջ, մեր անձնագիրները, երեխաներուն ծննդեան վկայականները կը դնենք փոքրիկ պայուսակներու մէջ եւ զանոնք կը կախենք դրան բռնակէն»: Կը պատկերացնէ՞ք այդ մարդոց վիճակը,
Եւրոպական Դատարան
Եւրոպական Դատարանը արդէն սկսած է Ապրիլեան պատերազմի վերաբերեալ հայցերու քննութեան