Ինչքան դժուար է համոզուիլ որ քառասուն օրեր առաջ անակնկալ ու վաղաժամ կորսնցուցինք մեր Դաշնակցական Ընկերը, մեր հարազատը՝ Գրիգոր Էրջէնեանը, նոյնքան եւ աւելի դժուար է համակերպիլ կորուստի լրջութեան եւ ընդունիլ այն մեծ բացը, որ ձգեց իր ետին:
Գոգոն այն սերունդին կը պատկանի որու երիտասարդական տարիքը համընկնեցաւ ազգային եւ ընկերվարական շարժումներու զարթօնքին: Բռնապետական կարքերու դէմ պայքարը, անարդարութիւններու մերժումը, համամարդկային նոր գաղափարներու եւ ընբռնումներու ձեւակերպումը, երիտասարդութեան մօտ համընդհանուր ու գաղափարապաշտ վարակիչ մթնոլորտի մէջ, Գոգոն առանց շեղելու, կարողացաւ ընկալել ու պահպանել մեր ազգային իղձերու հարազատ գաղափարական հենքը, այն հենքը, որ Հ.Յ.Դ. քսաններորդ Ընդհանուր Ժողովի որոշումներով՝ շարքերու քաղաքականացման ու երիտասարդացման հիմք ծառայեցին: Ժամանակակիցը եղաւ ու բախտը ունեցաւ շփուելու ականաւոր դէմքերու ու դէպքերու հետ որոնք դրոշմեցին իր էութիւնը:
Ան ոչ միայն Դաշնակցութեան ազգային ընկերվարական գաղափարախօսութիւնը իբրեւ տեսական աշխարհահայացք որդեգրեց, այլեւ կենդանի գործի վերածեց ու իր անժխտելի ներդրումն ու մասնակցութիւնը ունեցաւ Հայ դատի գործնական ու ցուցական պայքարին: Երբէք չհպարտացաւ եւ նոյնիսկ չխօսեցաւ պայքարի ճամբուն իր ունեցած առկածախնդրութիւններու մասին, այլ ինչպէս իր գործակից շարք մը ընկերներ, իբրեւ անյայտ զինուոր պիտի յիշատակուի Հայ դատի պայքարի պատմութեան մէջ:
Գոգոն այն հազուագիւտ գործիչներէն էր, որ կարողացաւ ինչպէս ցուցական նոյնպէս ալ քաղաքական պայքարի մէջ իր ներդրումը ունենալ: Կը հաւատար երկու միջոցներու կարեւորութեան ու զուգորդութեան, բայց նաեւ գիտակից էր մարտավարական պահանջներուն: Մօտէն կը հետեւէր միջազգային քաղաքականութեան, կը վերլուծէր իրադարձութիւնները ու անպայման կը փորձէր հայութեան նպաստող ելքեր գտնել:
Հայրենիքի լուրերը իր առօրեան էին, կը խրախուսուէր յաջողութիւններով ու կը տառապէր ցաւերով:
Չկար Աթէնք այցելած կուսակցական ընկեր, քաղաքական հասարակական գործիչ թէ մտաւորական որու հանդիպած ու զրուցած չըլլար, հետաքրքրուած անոնց տեսակէտներով ու իր գիտելիքները հարստացուցած: Անոնցմէ չէր, որ տեղեկութիւնները իրենց հրամցուած ձեւով ընդունէր, ոչ միայն տեղեկութիւնը ինքնին կը վերլուծէր այլեւ աղբիւրը ու դրսեւորման պայմանները: Պրպտող ու քաղաքական վերլուծական հասուն միտք էր ու ըստ այնմ երեւոյթները կը մեկնաբանէր:
Կարելի էր ամիսներով խօսած չըլլալ հետը, սակայն հաստատ գիտէիր որ Գոգոն իր սկզբունքներն ու համոզումները, պարտադրուած պայմաններու կամ անձերու հարմարեցնողը չէր, իր տեսակէտները զիջելով հաճոյանալ փորձողը չէր, դաշնակցական պատասխանատու մարդու կարգապահութեամբ ու անշահախնդրութեամբ կը պաշտպանէր իր տեսակէտները ու հիմնաւորեալ փաստարկումներով կը վիճէր, թէկուզ եթէ նեղացնելու գնով հակադրուէր իր մօտիկ ընկերներուն թէ հարազատներուն, բայց եւ միշտ պահելով ընկերական կապը: Ուրիշի խօսափողը չէր, այլ իր համոզումներն ու կեցուածքները ամրօրէն խարսխուած էին դաշնակցական գաղափարական ու կարգապահական անշեղ հենքին վրայ:
Շատ բան տուաւ Գօգօն, չխնայեց ո՛չ ժամանակը, ո՛չ նիւթականը, ո՛չ ալ ընտանիքը:
Ինչքան որ ալ իր առօրեան մաշեցնող ու հոցնեգուգիչ ըլլար, ժողովներուն մէջ նոր եռանդ ու կենսունակութիւն կը դրսեւորէր, կարծես նոր օր սկսած ըլլար: Չկար մեծ ու փոքր գործ, Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ, թէ՛ Հայ Կապոյտ Խաչի տնտեսական հարցերու խորհրդատու, Հ.Յ.Դ. Հայ դատի յանձնախումբի ատենապետ, թէ Ազգային վարչութեան Տնտեսական կամ Ուսումնական խորհուրդ: Ամբողջութեամբ նուիրուած էր կուսակցական ու գաղութային կառոյցներու կազմակերպական գործին, խորապէս համոզուած որ տեղայնական նեղ շրջագիծէն անդին այդ մէկը կը նպաստէր նաեւ հայութեան մեծ գոյապայքարին, Հայաստանին ու Արցախին: Երիտասարդութեան հանդէպ հոգատար էր ու քաջալերող:
Կը մտահոգուէր, որ համաշխարհային ներկայ անձնակեդրոն ապաքաղաքականացած պայմաններու մէջ, երթալով կը դժուարանար հաւաքական աշխատանքներու մէջ հայութեան իղձերով տագնապող, գաղափարապաշտ երիտասարդներ ներգրաւելը ու գուրգուրանքով կը հետեւէր ու կ՚աճեցներ մեր իրականութեան մէջ յայտնուող իւրաքանչիւրին:
Շատ բան կրնար տալ նաեւ Գոգոն, սակայն իր անձնական պայմանները ու երբեմն ալ միջավայրը առիթը չտուին որ իր առաւելագոյնը դրսեւորէ, բայց եւ այնպէս կազմակերպական թէ քաղաքական իր գործունէութեամբ անուռանալի հետքը թողեց Յունահայ գաղութէն ներս:
Իր կեցուածքով ու գործունէութեամբ եղաւ ուղենիշը, տիպար օրինակը շարք մը ընկերներու, ի շահ հաւաքական գործին, հաւասարակշռեց ծայրահեղութիւնները, մեղմեց կիրքերը: Սիրելի Գոգօ, վստահ եղիր որ բոլոր անոնք, որոնք բախտն ու առիթը ունեցան քեզ ճանչնալու ու հետդ գործակցելու, դաշնակցական ղեկավարի եռանդովդ ու սկզբունքայնութեամբդ, վարակեցիր անոնց ու հանգիստ եղիր, որ նոյն վճռականութեամբ ու անձնազոհութեամբ գործը շարունակելու են:
Ընկերդ՝ Բ.Պ.
