Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος ο αρμενισμός τιμά και μνημονεύει την επέτειο της γενοκτονίας.
Ενός εγκλήματος που διέπραξαν οι Νεότουρκοι το 1915, με τραγικό απολογισμό 1.500.000 θύματα, γηγενείς Αρμένιους που ζούσαν στις πατρογονικές τους εστίες, στη σημερινή τουρκοκρατούμενη Δυτική Αρμενία.
Φέτος, όμως, υπάρχει μία ουσιώδης διαφορά.
Η επέτειος της μνήμης και του αγώνα τιμάται παντού, εκτός από το αρμενικό Αρτσάχ (Ναγκόρνο Καραμπάχ), όπου τον περασμένο Σεπτέμβριο οι αυτόχθονες Αρμένιοι κάτοικοί του υποχρεώθηκαν σε βίαιο ξεριζωμό.
Το ηρωικό και συνάμα μαρτυρικό Αρτσάχ, μετά από αποκλεισμό 9 μηνών και συστηματικά μεθοδευμένη ψυχολογική, επισιτιστική και τελικά ασύμμετρη ένοπλη πολιορκία, έπεσε τελικά στα χέρια του αζερικού στρατού.
Η ιστορία τα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα καταγγέλει ότι η διεθνής αδιαφορία για τα τεκταινόμενα στην περιοχή του Αρμενικού Αρτσάχ ήταν μνημειώδης, καθώς ο ρωσικός μεγαλοηγεμονισμός και ο δυτικός κλασικός μετερνιχισμός αποδείχθηκε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είχαν και πολλά να χωρίσουν.
Όχι όμως.
Δεν θα να κατηγορήσω πάλι την διεθνή κοινότητα ή το πράγματι ταραγμένο διεθνές περιβάλλον, διότι αυτός ο καταγγελτισμός δεν οδηγεί τελικά πουθενά.
Τι αλλάζει για την Δύση ή την Ανατολή εάν 120.000 Αρμένιοι εκτοπίστηκαν απ’ την πατρώα γη τους περιορίζοντας την παρουσία τους, μετά την απώλεια της Δυτικής Αρμενίας, της Κιλικίας, του Ναχιτσεβάν και, τώρα, του Αρτσάχ, στην τελευταία γεωγραφική τους συρρίκνωση;
Βαθιά προσωπική μου πεποίθηση είναι ότι η άλωση του Αρτσάχ σηματοδοτεί και την κατάπτωση των γενικότερων δημοκρατικών αξιών και της ελευθερίας. Για αρκετά χρόνια εμείς οι Αρμένιοι και οι διεθνείς ερευνητές ισχυριζόμαστε ότι το ζήτημα της Αρμενικής Γενοκτονίας αποτελούσε θέμα ταμπού για την Τουρκία και το τουρκικό πολιτικό κοινωνικό κατεστημένο. Αποδείχθηκε ότι σφάλαμε.
Στην περίπτωση της Τουρκίας το θέμα αυτό αποτελεί εν τέλει πολιτικό δόγμα, κρατική τακτική και μια πολύ αποτελεσματική λύση για την επικράτηση του τρόμου στις γειτονικές χώρες.
Η παρουσία του Ερντογάν στη νικηφόρα παρέλαση του αζερικού στρατού στο Μπακού και οι τιμές που του αποδόθηκαν για την στρατιωτική συμβολή της Τουρκίας στον πόλεμο κατά του Αρτσάχ το 2020 αποτελούν απόδειξη των παραπάνω. Αποδεικνύει επίσης πως η ατιμωρησία του θύτη τον ενθαρρύνει σε επιτέλεση νέων εγκλημάτων.
Φανταστείτε εάν η σύγχρονη Γερμανία συνεργαζόταν με το Ιράν ή κάποια άλλη αραβική χώρα για να επιτεθεί στο Ισραήλ. Η διεθνής κατακραυγή θα ήταν εκκωφαντική και οποιοδήποτε σχέδιο επίθεσης θα αποτελούσε σχέδιο επί χάρτου.
Κύριες και κύριοι,
Σήμερα η Αρμενία και ο αρμενικός λαός ζουν υπό τον διαρκή φόβο μιας νέας επίθεσης απ’ το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία, που θα έχει στόχο την ολοκληρωτική καθυπόταξη του Αρμενικού Κράτους.
109 χρόνια, δηλαδή, μετά το στυγερό έγκλημα της γενοκτονίας, τα μαύρα σύννεφα σκεπάζουν για μία ακόμη φορά τον αρμενικό ουρανό. Δυστυχώς, το ταραχώδες διεθνές περιβάλλον ευνοεί τέτοιου είδους ενέργειες. Η Αρμενία, απ’ την πλευρά της, έχει επιδοθεί σε εναγώνιες προσπάθειες εξεύρεσης νέων συμμάχων, εισερχόμενη σε αβέβαια και ενδεχομένως επικίνδυνα μονοπάτια, με αμφίβολη κατάληξη.
Είναι σαφές ότι η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν εκφοβίζουν την Αρμενία.
Στις κινήσεις τους αυτές σύμμαχό τους έχουν το διεθνές θολό τοπίο και τις δολιχοδρομίες των κρατών που θα μπορούσαν, κατά μία έννοια, να αποτελέσουν τροχοπέδη στη συνεχώς αυξανόμενη επιθετική πολιτική τους.
Ο εφησυχασμός τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 που χαρακτηρίστηκαν από αναγνωρίσεις της Αρμενικής Γενοκτονίας από σημαντικά κράτη και θεσμούς δεν παρέχει, πλέον, καμία εγγύηση για την ασφάλεια του έθνους και του κράτους μας.
Η φετινή επέτειος της Αρμενοκτονίας του 1915 έχει έναν και μόνο αποδέκτη: Τους ίδιους τους Αρμένιους.
Ο αρμενικός λαός στην Δημοκρατία της Αρμενίας και την διασπορά οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι στην ταραχώδη ιστορία μας κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε πιο δύσκολες και πιο επικίνδυνες συμπληγάδες.
Πρέπει με την αγωνιστικότητα που μας χαρακτηρίζει, να ανδρωθούμε ταχύτατα, να γιατρέψουμε τις πληγές μας και να αποδείξουμε στην τουρκοαζερική βία ότι ο φόβος δεν αποτελεί για εμάς επιλογή.
Μπορεί να χάσαμε μια μάχη, δεν χάσαμε, όμως, τον πόλεμο. Πολύ δε περισσότερο δεν απωλέσαμε την ελπίδα για εθνική δικαίωση, δεν ξεχάσαμε την σκλαβωμένη κοιτίδα του πολιτισμού μας στην Δυτική κατεχόμενη Αρμενία και το Αρτσάχ, όπου κάθε σπιθαμή γης συνεχίζει να αναβλύζει το αίμα των μαρτύρων μας, που περιμένουν από εμάς δικαίωση.
ԳԼԽԱՒՈՐ ԷՋ ԳԱՂՈՒԹԱՅԻՆ Գաղութային կեանք Բացման խօսքը՝ Հայ դատի յանձնախումբի անդամ ընկ. Յովիկ Գասապեանին կողմէ