ՄԻՀՐԱՆ ՔԻՒՐՏՕՂԼԵԱՆ
Յուլիսի տաք ու հեղձուցիչ օր մըն է: Արտասահմանէն Աթէնք ժամանած բարեկամ մը կը փափաքի այցելել Աքրոբոլի բաւական բարձր բլուրի մը գագաթին կառուցուած հնաւանդ տաճարը: Հելլենական ճարտարապետութեան նրբակերտ գլուխ գործոց մը, իր տեսակին մէջ եզակի, որ իր աննման տեսքով ամէն օր կը հմայէ բազմահազար այցելուներ:
Բարեկամիս հետ կը հասնինք ստորոտին: Տաճարի հանդիպակած բլուրի լանջին ընդարձակ սրճարան-ճաշարան մը կայ: Կ՚ըսեմ բարեկամիս, ինչ որ շատերու ըսած եմ նոյն վայրին մէջ նման պարագաներու.
-Կը բարձրանաս սա աստիճաններէն, որոնք քեզ տաճար կ‘առաջնորդեն: Ես այս սրճարանը նստած առաւօտեան սուրճ-սիկարէթս կը վայելեմ մինչեւ վերադարձդ, որմէ ետք դարձեալ միասին ենք:
Աթոռ մը գրաւելով աչքով կը հետեւիմ խռնուած խումբերով աստիճաններէն բարձրացող անվերջանալի զբօսաշրջիկներու շարանին եւ նոյնպէս՝ իջնողներու: Այս վերջիններէն շատեր յոգնած-քրտնած սրճարանին մուտքին կը սպասեն, որ սեղան պարպուի եւ իրենց համար տեղ բացուի:
Այդ պահուն կը նկատեմ, թէ ճաշարանին հաւաքարարը, միջին տարիքի տիկին մը, զբաղած է քովնտի սեղանին մաքրութեամբ: Խօսքի կը բռնուիմ հաւաքարար տիկնոջ հետ եւ անոր յոգնութեան ցաւակից երեւելու տրամադրութեամբ, կ՚ըսեմ.
-Աշխարհի տարբեր տեղերէն տարբեր գոյնի հազարաւոր մարդեր ամէն օր այցի կու գան եւ անոնցմէ շատեր սուրճ-զովացուցիչի եւ քիչ մը հանգիստի համար կը նախընտրեն այս սրճարանը, իսկ իրենց թողօնները մաքրելով օրական 7-8 ժամուան աշխատանքի ձեր յոգնութիւնը անպայման, որ կը կրկնապատկուի, կ’եռապատկուի: Ամբողջ օրը աշխատանքի մէջ թաղուած ըլլալով վստահ եմ, որ Ակրոբոլը այլեւս ձեզի համար յատուկ հմայք ու հրապոյր չի ներկայացներ, քանի որ ամէն վայրկեան ձեր դիմացն է ան եւ պատճառ կ՚ըլլայ , որ իրեն այցելող զբօսաշրջիկներ հոս գան եւ ձեր յոգնութիւնը ծանրացնեն: Թերեւս նաեւ կը զարմանաք, թէ ինչու օտարականներ ամրան այս հեղձուցիչ տաքին իսկ կը մագլցին զառիվերը քանի մը սիւներ տեսնելու համար:
Ինչ ընենք. դժբախտաբար այս է կեանքի չոր իրականութիւնը. մէկուն վայելքը յոգնութեան ու տառապանքի պատճառ է ուրիշի մը…:
Հաւաքարար տիկինը կը դադրեցնէ աշխատանքը, բարեձեւ շարժումով մը կը դառնայ ինծի եւ յանդիմանական այնպիսի մեղմ ու անուշ շեշտով, որ համակրելի կը դարձնէ խօսողն ու խօսքին եղանակը, կը յարէ.
-Ինչե՜ր կ՚ըսէք պարոն: Աքրոբոլը ամէն օր ու ամէն վայրկեան կը խօսի ինծի: Իրեն կը նայիմ ու յոգնութիւնս կը չքանայ: Հպարտ եմ ու բախտաւոր, որ հոս կ՚աշխասիմ, Աքրոբոլին դիմացը…:
Անմիջական հակազդեցութեամբ արտաբերուած այդ երեք բառերուն խտացուցած խորին խորհուրդին թափանցելը դժուար չէ.- «Ակրոբոլը կը խօսի ինծի»: Եւ՝ «ամէն օր ու ամէն վայրկեան կը խօսի»…:
Պարզակեաց, հազիւ թէ օրապահիկ մը վաստկելու համար սեղաններ մաքրող ու թափօններ հաւաքող համեստ այդ տիկինը կը դրսեւորէ անշպար ազնուականութիւն մը՝ հարազատ հայելին իր տարերքին, որ զինք անքակտելի կապով կը կապէ անցեալէն կամարուող ազգային հպարտութեան, որ բառերու վերածուած ըսել կու տայ իրեն. « Ինչե՜ր կ՚ըսէք պարոն, Աքրոպոլը ամէն օր ու ամէն վայրկեան կը խօսի ինծի…»:
Աթէնք, 19 Յուլիս 2022
