Արցախի ճարտարապետութեան նուիրուած դասախօսութիւն Արիստոտելեան համալսարանին մէջ

Ե­րեք­շաբ­թի, 7 ­Յու­նիս 2022-ին, ­Թե­սա­ղո­նի­կէի Ա­րիս­տո­տե­լեան հա­մալ­սա­րա­նի փի­լի­սո­փա­յու­թեան բա­ժի­նի կի­սանդ­րի­նե­րու եւ դի­մա­քան­դակ­նե­րու ամ­փի­թատ­րո­նին մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ շա­հե­կան դա­սա­խօ­սու­թիւն մը, նո­ւի­րո­ւած Ար­ցա­խի միջ­նա­դա­րեան մշա­կու­թա­յին ժա­ռան­գու­թեան։
Ա­րո­ւես­տա­բան, ա­կա­դե­մի­կոս, Ազ­գա­յին ­Մա­տե­նա­դա­րա­նի ա­ւագ գի­տաշ­խա­տող եւ մշա­կոյ­թի նախ­կին նա­խա­րար ­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեան հրա­ւի­րո­ւած էր ­Հա­յաս­տա­նէն, կա­տա­րե­լու հա­մար սոյն ներ­կա­յա­ցու­մը։ ­Դա­սա­խօ­սա­կան ե­րե­կոն կազ­մա­կեր­պո­ւած էր Ա­րիս­տո­սե­լեան հա­մալ­սա­րա­նի հնա­գէտ եւ դա­սա­խօս Ա­թա­նա­սիոս ­Սե­մօղ­լո­ւի նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ, որ ան­ցեա­լին ե­ղած էր ­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեա­նի հա­մաու­սա­նո­ղը։ ­Դա­սա­սա­խօ­սա­կան ե­րե­կո­յին ներ­կայ ե­ղան ­Թե­սա­ղո­նի­կէի հո­գե­ւոր հո­վիւ Ս­տե­փա­նոս վրդ. ­Փա­շա­յեան, Հ.Յ.Դ. ­Թե­սա­ղո­նի­կէի «Յ. ­Գա­սա­պեան» կո­մի­տէի ան­դամ­ներ, ­Հայ Գ­թու­թեան ­Խա­չի Շրջ. վար­չու­թեան ա­տե­նա­պե­տու­հի ընկ. ­Կիւ­լա ­Գա­սա­պեան, , ­Հա­մազ­գա­յի­նի տեղ­ւոյն մաս­նա­ճիւ­ղի ան­դամ­ներ, Հ.Յ.Դ Ե­րիտ. ­Միու­թեան ­Թե­սա­ղո­նի­կէի «Ս. ­Թեհ­լի­րեան» խում­բի ան­դամ­ներ, հայ-յոյն գոր­ծա­րա­րա­կան միու­թեան նա­խա­գահ ­Սար­գիս ­Տա­կա­զեան, յոյն գիտ­նա­կան­ներ եւ ու­սա­նող­ներ։
­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեան ման­րա­մաս­նօ­րէն ներ­կա­յա­ցուց Ար­ցա­խի միջ­նա­դա­րեան ե­կե­ղե­ցա­շի­նու­թեան ճար­տա­րա­պե­տա­կան հի­մունք­նե­րը ու ա­նոր զար­գա­ցու­մը դա­րե­րու ըն­թաց­քին։ ­Ներ­կա­յա­ցո­ւե­ցան գլխա­ւոր յա­տա­կա­գի­ծե­րու գծա­քաշ­ներ, խաչ­քա­րե­րու եւ մա­կե­րե­սա­յին զար­դա­նախ­շե­րու զա­նա­զան ձե­ւեր, ինչ­պէս նաեւ յար­գե­լի դա­սա­խօ­սը կա­տա­րեց հա­մե­մա­տու­թիւն­ներ Ա­րեւմ­տեան ­Հա­յաս­տա­նի տա­ճա­րա­շի­նու­թեան հետ։ Ա­կա­դե­մի­կոս ­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեան իր խօս­քի վեր­ջա­ւո­րու­թեան անդ­րա­դար­ձաւ Ատր­պէյ­ճա­նին կող­մէ Ար­ցա­խի գրա­ւեալ տա­րածք­նե­րուն վրայ գտնո­ւող հայ ճար­տա­րա­պե­տա­կան կո­թող­նե­րուն վրայ գոր­ծո­ւած վնաս­նե­րուն եւ ա­ւե­րում­նե­րուն, ո­րոնք ան­մի­ջա­կա­նօ­րէն վտանգ կը սպառ­նան հայ­կա­կան յու­շա­կո­թող­նե­րու գո­յու­թեան վրայ, նպա­տակ ու­նե­նա­լով ջնջել հա­յոց հա­զա­րա­մեայ քա­ղա­քակր­թա­կան ժա­ռան­գու­թիւ­նը Ար­ցա­խի մէջ։ ­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեա­նի դա­սա­խօ­սու­թիւ­նը լա­րո­ւած հե­տաքրք­րու­թեամբ ըն­դու­նո­ւե­ցաւ ներ­կայ հան­դի­սա­տես­նե­րուն կող­մէ, ո­րոնք գնա­հա­տե­ցին իր բարձ­րո­րակ եւ ա­կա­դե­մա­կան մա­կար­դա­կի ներ­կա­յա­ցու­մը։ Ա­նոնք ա­ռի­թը ու­նե­ցան հար­ցում­ներ ուղ­ղե­լու հայ­րե­նի գիտ­նա­կա­նին, ո­րոնց ման­րա­մասն պա­տաս­խան­նե­րը տրո­ւե­ցան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին բո­լոր ման­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րով։
Ա­ւար­տին, ա­կա­դե­մի­կոս ­Նա­զե­նի ­Ղա­րի­պեան Ա­րիս­տո­տե­լեան հա­մալ­սա­րա­նի փի­լի­սո­փա­յու­թեան եւ հնա­գի­տու­թեան թան­գա­րա­նին նո­ւի­րեց «­Ջու­ղա» մե­ծա­դիր հա­տո­րը, որ կ­՚անդ­րա­դառ­նայ ­Նա­խի­ջե­ւա­նի խաչ­քա­րե­րու ոչն­չաց­ման՝ Ատր­պէյ­ճա­նի հա­յա­տեաց քա­ղա­քա­կա­նու­թեան հե­տե­ւան­քով։

ԹՂԹԱԿԻՑ