ԿԱՐԻՆԷ ՍԱՖԱՐԵԱՆ — Ս­տե­փա­նա­կերտ

25 տա­րի ա­ռաջ էր, երբ փոք­րիկ ­Յա­րու­թիւ­նը ­Հոկ­տեմ­բե­րի 30ին իր 5ա­մեայ յո­բե­լեա­նի ա­ռի­թով ստա­ցաւ իւ­րա­յա­տուկ նո­ւէր՝ հա­րա­զատ ­Տող գիւ­ղի ա­զա­տագր­ման տես­քով, որն ի­րեն էր պար­գե­ւել հայ­րը՝ Ար­մէն ­Գաս­պա­րեա­նը, ին­քը՝ Ար­մէն­չոն եւ հօր զի­նա­կից ըն­կեր­նե­րը: ­Ցա­ւօք, դա վեր­ջին նո­ւէր­նե­րից էր, որ ­Յա­րու­թիւ­նը ստա­ցել էր իր հօ­րից, քա­նի որ վեր­ջինս մէ­կու­կէս տա­րի անց՝ 32 տա­րե­կան հա­սա­կում, հե­րո­սա­բար զո­հո­ւեց ­Հադ­րու­թի շրջա­նի ­Նո­րա­շէ­նի բար­ձուն­քի հա­մար մղո­ւող մար­տում:
Այ­սօր ­Յա­րու­թիւնն է ար­դէն 30 տա­րե­կան, եւ շա­րու­նա­կում է հօր գոր­ծը՝ ծա­ռա­յե­լով Լ.Ղ.Հ. պաշտ­պա­նու­թեան բա­նա­կի շար­քե­րում: Իւ­րա­քան­չիւր տա­րի ­Հոկ­տեմ­բե­րի 30ին Ար­մէն­չո­յի մեծ ըն­տա­նիքն ան­պայ­ման այ­ցե­լում է հա­րա­զատ ­Տող գիւղ եւ ծա­ղիկ­ներ դնում գիւ­ղի կենտ­րո­նում կանգ­նե­ցո­ւած յու­շա­քա­րին:
Ար­մէն­չո­յի կի­նը՝ Ան­ժե­լան, յի­շում է, որ 25 տա­րի ա­ռաջ այդ օ­րե­րին ին­քը ե­րեք զա­ւակ­նե­րի հետ գտնւում էր Ս­տե­փա­նա­կեր­տում: Ար­դէն մի քա­նի օր է, ինչ ա­մուս­նուց ոչ մի լուր չկար: ­Մի օր էլ բա­րե­կամ­նե­րից մէ­կը ե­կաւ, թէ խօ­սակ­ցու­թիւն­ներ են շրջա­նառ­ւում ­Տո­ղի ա­զա­տագր­ման մա­սին եւ յոր­դո­րեց չան­հանգս­տա­նալ: «Ե­րեք օր անց միայն Ար­մէնն ե­կաւ ու հաս­տա­տեց լու­րը՝ ա­սե­լով, որ գիւ­ղի ա­զա­տագ­րումն իր նո­ւէրն է ա­ռաջ­նե­կի ծննդեան կա­պակ­ցու­թեամբ»,- պատ­մում է Ան­ժե­լան:
Այդ փայ­լուն գոր­ծո­ղու­թեան մա­սին շատ է գրո­ւել եւ կա­րիք չկայ ման­րա­նա­լու դրա ման­րա­մաս­նե­րի մէջ։ ­Միայն հարկ է նշել, որ ան­շուշտ ­Տո­ղի ա­զա­տագ­րու­մը հան­դի­սա­նում է մեր ազ­գա­յին ա­զա­տագ­րա­կան պայ­քա­րի ա­ռա­ջին յաղ­թա­նակ­նե­րից մէ­կը, եւ կա­րե­ւոր էր թէ՛ ռազ­մա­կան, թէ՛ պատ­մա­կան տե­սան­կիւ­նից:
­Զի­նա­կից ըն­կեր­նե­րը հաս­տա­տում են, որ Ար­մէն­չոն վստահ էր, որ գոր­ծո­ղու­թիւնն ա­ռանց զո­հի է ա­ւար­տո­ւե­լու, ու այդ­պէս էլ ե­ղաւ:
­Նա սխա­լո­ւեց միայն մի բա­նում՝ ա­սե­լով, որ թուր­քի գնդակն ի­րեն չի կպչի, ին­չը ե­ղաւ՝ նշո­ւած գոր­ծո­ղու­թիւ­նից մէ­կու­կէս տա­րի անց:
­Նա հե­րոս է իր ազ­գի ու հայ­րե­նի­քի՝ չնա­յած, որ նրան չի շնոր­հո­ւել Ար­ցա­խի ­Հե­րո­սի բարձ­րա­գոյն կո­չու­մը…
­Հե­րոս­նե­րին պէտք է ճա­նա­չել դէմ­քով եւ թոյլ չտալ, որ­պէս­զի ա­ղա­ւա­ղո­ւի պատ­մու­թիւ­նը:
Ե­րի­տա­սարդ տա­րի­քում կորց­նե­լով ա­մուս­նուն՝ հե­րո­սի կնո­ջը յա­ջո­ղո­ւել է չորս ե­րե­խա­նե­րին տալ ճիշդ դաս­տիա­րա­կու­թիւն: ­Բո­լոր չորսն էլ ստա­ցել են բարձ­րա­գոյն կրթու­թիւն: Եր­կու զա­ւակ­նե­րը՝ ­Յա­րու­թիւնն ու Հ­րայ­րը ծա­ռա­յում են պաշտ­պա­նու­թեան բա­նա­կում, եր­րոր­դը՝ ­Հայ­կը, աչ­քի է ըն­կել Ապ­րի­լեան քա­ռօ­րեայ պա­տե­րազ­մում ու ցու­ցա­բե­րած քա­ջու­թեան հա­մար ար­ժա­նա­ցել Ա­րիու­թեան հա­մար շքան­շա­նի: Ե­րեք որ­դի­նե­րը, մաս­նակ­ցե­լով Ապ­րի­լեան պա­տե­րազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րին, ա­պա­ցու­ցել են՝ ար­ժա­նի զա­ւակն են ի­րենց հե­րոս հայ­րի­կի, պե­տու­թեան ու ժո­ղովր­դի: Իսկ դուստ­րը՝ ­Հեղ­նա­րը, աշ­խա­տում է, ինչ­պէս նաեւ օգ­նում 2 բա­լի­կի հայ­րիկ դար­ձած ա­ւագ եղ­բօր ե­րե­խա­նե­րի խնամ­քի գոր­ծում:
Ար­մէն­չո­յի մեծ հա­մե­րաշխ ըն­տա­նի­քի տան դռնե­րը միշտ բաց են ըն­կեր­նե­րի ու բա­րե­կամ­նե­րի հա­մար: Իսկ բո­լո­րո­վին վեր­ջերս, ըն­դա­մէ­նը մէկ ա­միս ա­ռաջ, Ար­մէն­չո­յի օ­ջա­խում լոյս աշ­խարհ ե­կաւ շատ սպա­սո­ւած Ար­մէն ­Յա­րու­թիւ­նի ­Գաս­պա­րեա­նը՝ իւ­րա­յա­տուկ նո­ւէր ար­դէն ­Յա­րու­թիւ­նի կող­մից իր ­Նի­նա տա­տի­կին ու մայ­րի­կին: