«Արթին Գալուստեան» մանկապարտէզի անուանակոչութեան հանդիսութիւնը

­Կի­րա­կի՝ 22 ­Հոկ­տեմ­բեր 2017ին տե­ղի ու­նե­ցաւ ­Հայ ­Կա­պոյտ ­Խա­չի Ազ­գա­յին «­Լե­ւոն եւ ­Սո­ֆիա ­Յա­կո­բեան» վար­ժա­րա­նի ման­կա­պար­տէ­զին «Ար­թին ­Գա­լուս­տեան» ա­նո­ւա­նակոչու­թեան հան­դի­սու­թիւ­նը։
Ա­նո­ւա­նա­կո­չու­թիւ­նը ե­կաւ յու­նա­հա­յու­թեան յար­գան­քի ու ե­րախ­տա­գի­տու­թեան տուր­քը ըն­ծա­յե­լու ազ­գա­յին բա­րե­րար հան­գու­ցեալ փրոֆ. Ար­թին ­Գա­լուս­տեա­նին, որ գա­ղու­թի կա­ռոյց­նե­րուն, միու­թիւն­նե­րուն եւ մա­նա­ւանդ վար­ժա­րան­նե­րուն մե­ծա­գու­մար կտակ մը ժա­ռանգ ձգեց։
­Հան­դի­սու­թեան ներ­կայ էին ­Յու­նա­հա­յոց թե­մա­կալ ա­ռաջ­նորդ ­Գե­ղամ Արք. ­Խա­չե­րեան եւ կրօ­նա­ւոր դա­սը, հայ կա­թո­ղի­կէ ե­կե­ղեց­ւոյ հո­վո­ւա­պետ ­Յով­սէփ Ծ. Վրդ. ­Պէ­զա­զեան, ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան դես­պա­նա­տան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ պրն. Ա­լիք ­Սարգ­սեան, Հ.Յ.Դ. ­Կեդ­րո­նա­կան ­Կո­մի­տէի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ, միու­թեանց եւ կազ­մա­կեր­պու­թեանց ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ, վար­ժա­րան­նե­րու տնօ­րէն­նե­րը, ու­սու­ցիչ­նե­րը եւ հայ­րե­նա­կից­ներ։
Կ­րօ­նա­կան դա­սին կա­տա­րած օ­րո­ւան պատ­շաճ ա­րա­րո­ղու­թե­նէն ետք, բաց­ման խօս­քով հան­դէս ե­կաւ Ազ­գա­յին ­Վար­չու­թեան կող­մէ պրն. ­Նա­զար Ա­ւա­գեան։
Ան իր խօս­քին մէջ շեշ­տեց ­Ֆիք­սի Հ. Կ. ­Խա­չի Ազ­գա­յին «Լ. եւ Ս. ­Յա­կո­բեան» վար­ժա­րա­նի շէն­քա­յին կա­ռոյ­ցի նո­րո­գու­թեան անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը, որ ի­րա­կա­նա­ցաւ բա­րե­րար փրոֆ. Ար­թին ­Գա­լուս­տեա­նի կտա­կին շնոր­հիւ։
Ա­ւե­լի քան 50 տա­րո­ւան ժա­մա­նա­կի մա­շու­մին են­թար­կո­ւած շէն­քը անհ­րա­ժեշտ էր վե­րա­նո­րո­գել, փայ­տէ դռնե­րը եւ պա­տու­հան­նե­րը փո­խա­րի­նել ա­լու­մի­նէ սար­քե­րով, եր­կա­թեայ ցան­կա­պա­տը նո­րո­գել եւ ամ­րաց­նել, բա­կին յա­տա­կը նո­րո­գել, պա­տե­րը եւ սիւ­նե­րը ծե­փել եւ ներ­կել, նոր վա­րա­գոյր­ներ զե­տե­ղել եւ այս բո­լոր աշ­խա­տանք­նե­րը ա­մա­ռո­ւան շրջա­նին, ժա­մա­նա­կի բուռն ճնշու­մի տակ։
Շ­նոր­հիւ լա­ւա­գոյն ձե­ւով աշ­խա­տանք­նե­րու հա­մադ­րու­մին՝ յա­ջո­ղո­ւե­ցաւ զա­նոնք լրու­մին հասց­նել եւ այ­սօր մեր աչ­քե­րուն առ­ջեւ կը պար­զո­ւի բո­լո­րո­վին նո­րո­գո­ւած վար­ժա­րա­նի մը տե­սա­րա­նը։
Ա­պա՝ պրն. Ն. Ա­ւա­գեան հրա­ւի­րեց վար­ժա­րա­նի տնօ­րէն պրն. ­Ռի­քար­տօ Եր­կա­նեա­նին, որ օ­րո­ւան առ­թիւ իր խօս­քը ար­տա­սա­նեց։ Ան ը­սաւ.- ­Յի­սուն հինգ տա­րի­ներ ա­ռաջ, 1962 թո­ւա­կա­նին, այս նոյն բա­կին մէջ հա­ւա­քո­ւած մեր ժո­ղո­վուր­դը՝ ցնծու­թեան եւ յու­զու­մի պա­հեր կ­՚ապ­րէր: Ար­դա­րեւ, ­Փոքր Ա­սիոյ հա­յու­թեան վերջ­նա­կան տե­ղա­հա­նու­մէն 40 տա­րի­ներ ետք, Ա­թէն­քի ­Ֆիք­սի շրջա­նին մէջ ա­պաս­տան գտած մեր ըն­տա­նիք­նե­րը հայ­կա­կան նոր վար­ժա­րա­նի շէն­քին բա­ցու­մը կը կա­տա­րէին: ­Տա­րի­նե­րը սա­կայն ան­խու­սա­փե­լիօ­րէն ի­րենց հետ բե­րին նաեւ շէն­քա­յին բա­րե­լա­ւու­մի անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը: Եւ ա­հա­ւա­սիկ, եր­կար ժա­մա­նակ դի­մա­նա­լէ ետք, այ­սօր ան­գամ մը եւս հա­ւա­քուած ենք այս բա­կին մէջ, մեր նո­րո­գո­ւած եւ ար­դիա­կա­նա­ցած շէն­քին պաշ­տօ­նա­կան բա­ցու­մը կա­տա­րե­լու նպա­տա­կով:
Այ­սօր, ­Յա­կո­բեան եւ ­Ճէ­նա­զեան ազ­գա­յին բա­րե­րար­նե­րու կող­քին կը միա­նայ բա­րե­րար Ար­թին ­Գա­լուս­տեա­նի ա­նու­նը, ո­րու կտա­կի շնոր­հիւ կը վա­յե­լենք ­Ման­կա­պար­տէ­զի, ­Նա­խակր­թա­րա­նի եւ ­Միջ­նա­կար­գի վե­րա­նո­րոգ­ման ի­րա­գոր­ծու­մը: Ան­կաս­կած, իր յի­շա­տա­կը յա­ւեր­ժաց­նե­լու ազ­գա­վա­յել միակ ձե­ւը՝ մեր ­Ման­կա­պար­տէ­զի ա­նո­ւա­նակոչու­թիւ­նը կը հան­դի­սա­նայ: ­Մեր շնոր­հա­կա­լա­կան խօս­քը Ար­թին ­Գա­լուս­տեան կտա­կին, Ազ­գա­յին ­Վար­չու­թեան, ­Հայ ­Կա­պոյտ ­Խա­չի Շր­ջա­նա­յին վար­չու­թեան եւ բո­լոր ա­նոնց, ո­րոնք ան­ցած ա­մա­ռո­ւան ըն­թաց­քին նիւ­թա­կան ու բա­րո­յա­կան ա­մէն ջանք թա­փե­ցին եւ այս խիստ անհ­րա­ժեշտ գոր­ծը իր լրա­ցու­մին հաս­ցու­ցին: ­Վարձ­քը կա­տար բո­լո­րին:
Հ. Կ. ­Խա­չի կող­մէ խօսք առ­նե­լով Շր­ջա­նա­յին ­Վար­չու­թեան ա­տե­նա­պե­տու­հի ընկ. ­Լի­զէթ ­Գի­րա­զեան շեշ­տեց, որ Հ. Կ. ­Խա­չը բա­րե­սի­րա­կան-մար­դա­սի­րա­կան ծրա­գիր­նե­րուն ա­ռըն­թեր իր գլխա­ւոր նպա­տակ­նե­րուն մէջ ու­նի ա­ռա­ւե­լա­գոյն չա­փով իր նպաս­տը բե­րել հա­յակրթու­թեան։
Հ. Կ. ­Խա­չի ա­նո­ւան տակ գոր­ծող վար­ժա­րան­նե­րը իր ան­մի­ջա­կան հե­տաքրքրու­թեան-հո­գա­ծու­թեան ա­ռար­կայ են, ո­րով­հե­տեւ կը գի­տակ­ցին, որ հայ ազ­գի գո­յու­թիւ­նը հիմ­նո­ւած է նոր սե­րունդ­նե­րու հա­յե­ցի դաս­տիա­րա­կու­թեան եւ հա­յա­կեր­տու­մին վրայ։
Ազ­գա­յին ­Վար­չու­թեան կող­մէ խօսք ա­ռաւ ա­տե­նադ­պիր եւ Ու­սում­նա­կան ­Խոր­հուր­դի ա­տե­նա­պետ պրն. ­Թագ­ւոր ­Յո­վա­կի­մեան, որ ան­գամ մը եւս նշեց սահ­մա­նա­փակ ժա­մա­նա­կի մէջ կա­տա­րո­ւած մե­ծա­ծա­ւալ աշ­խա­տանք­նե­րը, ո­րոնք յա­ջող ար­դիւն­քի հա­սան շնոր­հիւ նո­րո­գու­թիւն­նե­րը ստանձ­նած ըն­կե­րու­թիւն­նե­րու պա­տաս­խա­նա­տու կե­ցո­ւած­քին, ինչ­պէս նաեւ օ­րը-օ­րին տա­րո­ւած աշ­խա­տանք­նե­րու ըն­թաց­քին հե­տե­ւե­լու եւ հա­մադ­րե­լու ջան­քե­րուն։
Իր կար­գին Ազգ. ­Վար­չու­թիւ­նը բո­լոր աշ­խա­տանք­նե­րու ըն­թաց­քին ի­րա­զեկ պա­հեց Հ.Կ.­Խա­չի Շր­ջա­նա­յին ­Վար­չու­թիւ­նը՝ միաս­նա­բար տեղ­ւոյն վրայ այ­ցե­լու­թիւն­ներ տա­լով։
Շ­նոր­հա­կա­լու­թիւն­ներ յայտ­նո­ւե­ցան, յատ­կա­պէս Ճ­րա­գեան ըն­կե­րու­թեան, ինչ­պէս նաեւ ­Գար­լօ Աք­սար­լեա­նին, ­Յա­րու­թիւն ­Սե­րո­բեա­նին, ­Յով­հան­նէս ­Թեր­զեա­նին, որ ա­մէն մէ­կը իր աշ­խա­տան­քի աս­պա­րէ­զին եւ մաս­նա­գի­տու­թեան սահ­ման­նե­րէն ներս, նո­ւա­զա­գոյն գի­նե­րով, նոյ­նիսկ ա­ռանց աշ­խա­տան­քի վար­ձատ­րու­թեան՝ յա­ջող ար­դիւն­քի հաս­ցու­ցին ի­րենց ստանձ­նած գոր­ծը։
­Հան­դի­սու­թեան պա­տո­ւոյ հրա­ւէր ու­նէր ներ­կայ գտնո­ւե­լու ­Թե­սա­ղո­նի­կէի հա­մայն­քին գոր­ծօն ան­դամ­նե­րէն փաս­տա­բան պրն. ­Սե­պուհ ­Սա­հաթ­ճեան, որ սա­կայն ա­ռող­ջա­կան պատ­ճառ­նե­րով չկա­րո­ղա­ցաւ ըն­դա­ռա­ջել։
Փ­րոֆ. Ար­թին ­Գա­լուս­տեա­նի հետ իր ծա­նօ­թու­թեան շնոր­հիւ՝ պրն. Ս. ­Սա­հաթ­ճեան կտա­կի ա­պա­հով­ման ճամ­բուն վրայ վճռա­կան դե­րա­կա­տա­րու­թիւն ու­նե­ցաւ։
Իր մաս­նա­գի­տու­թեան շնոր­հիւ, նաեւ իբ­րեւ կտա­կի լրիւ ամ­բող­ջաց­ման յանձ­նա­կա­տար­նե­րու խում­բին ան­դամ, ան օգ­տա­կար հան­դի­սա­ցաւ կտա­կի ամ­բող­ջաց­ման դժո­ւար ճամ­բուն վրայ։
­Հա­ճե­լի ա­նակն­կալ էր ման­կա­պար­տէ­զի եւ նա­խակր­թա­րա­նի ա­շա­կերտ­նե­րու ե­լոյ­թը՝ խմբա­յին ար­տա­սա­նու­թիւն­նե­րով եւ եր­գե­րով։
­Վեր­ջին խօս­քը առ­նե­լով՝ Ա­ռաջ­նորդ Սր­բա­զան ­Հայ­րը մե­ծա­պէս գնա­հա­տեց տա­րո­ւած աշ­խա­տան­քը եւ զայն ի­րա­կա­նաց­նող­նե­րը։
Սր­բա­զան ­Հայ­րը խօ­սե­ցաւ հա­մեստ նկա­րագ­րին եւ ար­ժա­նիք­նե­րուն մա­սին փրոֆ. Ար­թին ­Գա­լուս­տեա­նի, ո­րուն ա­ռի­թը ու­նե­ցած էր ան­ձամբ ծա­նօ­թա­նա­լու ­Թե­սա­ղո­նի­կէի հայ հա­մայն­քին հո­վո­ւու­թիւ­նը վա­րած շրջա­նին։
Ա­ռաջ­նորդ Սր­բա­զա­նը անդ­րա­դար­ձաւ հայ վար­ժա­րա­նի կա­րե­ւո­րու­թեան՝ յա­ջոր­դա­կան սե­րունդ­նե­րու հա­յակր­թու­թեան նպա­տա­կին ի­րա­կա­նաց­ման հա­մար։
Եզ­րա­փա­կե­լով՝ Սր­բա­զան ­Հայ­րը գնա­հա­տան­քի խօսք ուղ­ղեց Հ. Կ. ­Խա­չին, որ չի բա­ւա­րա­րո­ւիր իր բա­րե­սի­րա­կան-մար­դա­սի­րա­կան աս­պա­րէ­զով, ինչ­պէս Հ.Օ.Մ.ի այլ միա­ւոր­ներ, այլ իր ա­նո­ւան տակ գոր­ծող վար­ժա­րան­նե­րուն սա­տար կը հան­դի­սա­նայ՝ սպա­ռե­լով բո­լոր իր կա­րե­լիու­թիւն­նե­րը։
­Վեր­ջա­ւո­րու­թեան, Սր­բա­զան ­Հօր ձե­ռամբ պաշ­տօ­նա­կան բա­ցու­մը կա­տա­րո­ւե­ցաւ բա­րե­րա­րի ա­նու­նը կրող յու­շա­տախ­տա­կին։

Թղ­թա­կից

Ար­թին ­Գա­լուս­տեան

­Հայկ եւ ­Հայ­կա­նոյշ ­Գա­լուս­տեան­նե­րու ըն­տա­նի­քը, ի­րենց ե­րեք զա­ւակ­նե­րով, եր­կու աղ­ջիկ՝ Ա­րու­սեակ եւ Ար­մի­նէ եւ կրտսե­րա­գոյ­նը՝ տղան Ար­թին, ­Թուր­քիոյ եւ­րո­պա­կան ցա­մա­քա­մա­սին պատ­կա­նող Է­տիր­նէ (Ատ­րիա­նու­պո­լիս) քա­ղա­քէն, տե­ղա­հա­նու­մէն ետք, ե­կան հաս­տա­տո­ւե­լու Թ­րա­կիոյ Օ­րէս­թիա­տա քա­ղա­քը։ ­Հայկ ­Գա­լուս­տեան իր նոր նստա­վայ­րին մէջ շա­րու­նա­կեց վա­ճա­ռա­կա­նի իր աս­պա­րէ­զը։
Ար­թին պա­տա­նի տա­րի­քէն իր հօ­րը գոր­ծե­րուն օգ­նա­կան հան­դի­սա­ցաւ։
­Քա­ղա­քի երկ­րոր­դա­կան վար­ժա­րա­նը ա­ւար­տե­լէ ետք, ու­սում ստա­նա­լու մար­մա­ջը զինք ա­ռաջ­նոր­դեց հա­մալ­սա­րան։ ­Հե­տե­ւե­ցաւ ­Թե­սա­ղո­նի­կէի Ա­րիս­թո­թէ­լի ա­նո­ւան հա­մալ­սա­րա­նի տնտե­սա­կան եւ քա­ղա­քա­կան գի­տու­թեանց ճիւ­ղին։
Ու­սու­մը ա­ւար­տե­լէ ետք, վե­րա­դար­ձաւ իր ծնող­քին մօտ։ ­Սա­կայն քա­նի փոքր քա­ղա­քը չէր կրնար գո­հա­ցում տալ իր աս­պա­րէ­զի ընդ­լայն­ման փա­փա­քին՝ հաս­տա­տո­ւե­ցաւ ­Թե­սա­ղո­նի­կէ։
­Բա­ցաւ հա­շո­ւա­պա­հա­կան գրա­սե­նեակ եւ շնոր­հիւ իր նա­խան­ձախնդ­րու­թեան ու պա­տաս­խա­նա­տո­ւու­թեան զգա­ցու­մով գոր­ծե­լու ձեռն­հա­սու­թեան՝ մեծ համ­բա­ւի տի­րա­ցաւ քա­ղա­քի ա­ռեւտ­րա­կան շրջա­նակ­նե­րէն ներս։
­Քա­ղա­քի մեծ եւ ծա­նօթ ըն­կե­րու­թիւն­ներ ի­րենց հա­շո­ւա­պա­հու­թեան հսկո­ղու­թիւ­նը վստա­հե­ցան իր գրա­սե­նեա­կին։
­Շատ գոր­ծու­նեայ նկա­րագ­րի տէր՝ Ար­թին ­Գա­լուս­տեան չբա­ւա­րա­րո­ւե­ցաւ միայն հա­շո­ւա­պա­հի աս­պա­րէ­զով։ ­Հիմ­նեց եւ ղե­կա­վա­րեց Ա­մա­րի­լիս ա­նու­նով հա­շո­ւա­պա­հա­կան ու­սու­ցա­րան­ներ։ Իր ար­ժէ­քը բարձր գնա­հա­տե­լով՝ ­Թե­սա­ղո­նի­կէի տնտե­սա­կան եւ քա­ղա­քա­կան գի­տու­թեանց հա­մալ­սա­րա­նը զինք նշա­նա­կեց տնտե­սու­թեան-հա­շո­ւա­պա­հու­թեան դա­սա­խօս։
Փ­րո­ֆե­սոր Ար­թին ­Գա­լուս­տեան եր­կար տա­րի­ներ պաշ­տօ­նա­վա­րեց հա­մալ­սա­րա­նէն ներս՝ ար­ժա­նա­նա­լով իր պաշ­տօ­նա­կից­նե­րու սէ­րին ու յար­գան­քին։
Ու­սա­նող­նե­րու եւ իր մի­ջեւ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը յատ­կան­շո­ւե­ցան փո­խա­դարձ սի­րոյ, յար­գան­քի եւ մա­նա­ւանդ գուր­գու­րան­քի զգա­ցում­նե­րով։
Ար­թին ­Գա­լուս­տեան ամ­բող­ջո­վին նո­ւի­րո­ւե­ցաւ իր ա­ռա­քե­լու­թեան։ Ըն­տա­նիք չկազ­մեց եւ յետ մա­հու իր միակ ազ­գա­կա­նը իր քրո­ջոր­դին՝ Ա­րիս­տա­կէս ­Վար­ժա­պե­տեանն էր, որ ե­րի­տա­սարդ տա­րի­քին մա­հա­ցաւ, ինքն ալ ա­ռանց ըն­տա­նիք կազ­մե­լու։
­Բա­րե­րա­րը՝ փրոֆ. Ար­թին ­Գա­լուս­տեան ազ­գա­յին-գա­ղու­թա­յին կեան­քին մաս­նակ­ցու­թիւն չբե­րաւ։
Կ­լա­նո­ւած ըլ­լա­լով իր աս­պա­րէ­զով՝ ան չկա­րո­ղա­ցաւ ժա­մա­նակ տրա­մադ­րել գա­ղու­թին։ Ն­պա­տակ ու­նէր իր հարս­տու­թիւ­նը ամ­բող­ջա­պէս կտա­կե­լու հա­մալ­սա­րա­նին եւ զա­նա­զան հաս­տա­տու­թիւն­նե­րու։
­Թե­սա­ղո­նի­կէի հա­մայն­քի գոր­ծօն ան­դամ­նե­րէն փաս­տա­բան պրն. ­Սե­պուհ ­Սա­հաթ­ճեան, որ տա­րի­նե­րու ըն­թաց­քին բա­րե­կա­մա­կան կա­պեր հաս­տա­տած էր բա­րե­րա­րին հետ, յա­ջո­ղե­ցաւ տար­հա­մո­զել զինք, որ ի մի­ջի այ­լոց հարս­տու­թեան կա­րե­ւոր մա­սը կտա­կէ յու­նա­հայ հա­մայն­քի կա­ռոյց­նե­րուն, միու­թիւն­նե­րուն եւ վար­ժա­րան­նե­րուն։