Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեա­նի աշ­խա­տան­քա­յին այ­ցե­լու­թիւ­նը ­Յու­նաս­տան. տե­սակ­ցու­թիւն­ներ՝ հել­լէն քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վա­րու­թեան հետ

Եր­կու­շաբ­թի, 27 ­Յու­նիս 2022-ին, ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան աշ­խա­տան­քա­յին այ­ցե­լու­թեամբ ժա­մա­նեց ­Յու­նաս­տան եւ տե­սակ­ցու­թիւն­ներ ու­նե­ցաւ երկ­րի քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վա­րու­թեան հետ, իսկ իր հել­լէն պաշ­տօ­նա­կի­ցին հետ ան ստո­րագ­րեց փո­խըմբռն­ման յու­շա­գիր։ ­Բո­լոր հան­դի­պում­նե­րուն ներ­կայ ե­ղաւ ­Յու­նաս­տա­նի մէջ Հ.Հ. դես­պան ­Տիգրան Մկրտ­չեան։

­Յու­նաս­տա­նի նա­խա­գա­հին մօտ

Իր կա­տա­րած աշ­խա­տան­քա­յին այ­ցե­լու­թեան շրջա­գի­ծէն ներս Ա.Գ. նա­խա­րար Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան հան­դի­պում ու­նե­ցաւ ­Յու­նաս­տա­նի նա­խա­գահ ­Քա­թե­րի­նա ­Սա­քե­լա­րո­փու­լո­ւի հետ:
­Հան­դի­պու­մին, ո­րուն ներ­կայ ե­ղաւ ­Յու­նաս­տա­նի ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար ­Նի­քոս ­Տեն­տիաս, շեշ­տո­ւե­ցան եր­կու եր­կիր­նե­րու մի­ջեւ ստեղ­ծո­ւած եր­կա­րա­մեայ եւ ա­մուր բա­րե­կա­մա­կան կա­պե­րը, յատ­կա­պէս ժա­մա­նա­կա­հա­տո­ւա­ծի մը, որ ու­նի յա­տուկ նշա­նա­կու­թիւն, քա­նի որ ներ­կայ տա­րին կը յատ­կան­շէ ­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի մի­ջեւ դի­ւա­նա­գի­տա­կան կա­պե­րու հաս­տատ­ման 30-ա­մեա­կը։

Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեա­նի հան­դի­պու­մը ­Յու­նաս­տա­նի վար­չա­պե­տին հետ

­Հա­յաս­տա­նի Ա.Գ. նա­խա­րար Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան հան­դի­պում ու­նե­ցաւ ­Յու­նաս­տա­նի վար­չա­պետ ­Քի­րիա­քոս ­Մի­ցո­թա­քի­սի հետ:
Եր­կու զրու­ցա­կից­նե­րը ընդգ­ծե­ցին, որ հայ-յու­նա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը հիմ­նո­ւած են բա­րե­կա­մու­թեան, փո­խա­ջակ­ցու­թեան եւ ընդ­հա­նուր ար­ժէք­նե­րու վրայ: ­Քի­րիա­քոս ­Մի­ցո­թա­քիս եւ Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան գո­հու­նա­կու­թիւն յայտ­նե­ցին փոխ­գոր­ծակ­ցու­թեան հա­րուստ օ­րա­կար­գին եւ քա­ղա­քա­կան երկ­խօ­սու­թեան բարձր մա­կար­դա­կին առն­չու­թեամբ՝ պատ­րաս­տա­կա­մու­թիւն յայտ­նե­լով միա­ցեալ ջան­քեր գոր­ծադ­րել գոր­ծակ­ցու­թիւ­նը ա­ւե­լի զար­գաց­նե­լու եւ ո­րա­կա­պէս նոր մա­կար­դա­կի բարձ­րաց­նե­լու ուղ­ղու­թեամբ:
Անդ­րա­դարձ կա­տա­րո­ւած է ­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի մի­ջեւ ա­ռեւտ­րատն­տե­սա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու ներ­կայ վի­ճա­կին եւ տնտե­սա­կան կա­պե­րու հե­տա­գայ ընդ­լայն­ման հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րուն, ի­րա­ւա­պայ­մա­նագ­րա­յին դաշ­տի հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րու օգ­տա­գործ­ման, հայ-յու­նա­կան միջ­կա­ռա­վա­րա­կան յանձ­նա­խում­բի աշ­խա­տան­քին եւ գոր­ծա­րար շրջա­նակ­նե­րուն մի­ջեւ շփում­նե­րու աշ­խու­ժաց­ման մի­ջո­ցով։ Քն­նար­կո­ւած է նաեւ ­Հա­յաս­տան-­Յու­նաս­տան-­Կիպ­րոս ե­ռա­կողմ ձե­ւա­չա­փի փոխ­գոր­ծակ­ցու­թիւ­նը։
­Հայ նա­խա­րա­րը ներ­կա­յա­ցու­ցած է ­Հա­րա­ւա­յին ­Կով­կա­սի ըն­թա­ցիկ զար­գա­ցում­նե­րը: ­Կող­մե­րը միտ­քեր փո­խա­նա­կած են մաս­նա­ւո­րա­պէս՝  ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան, ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ատր­պէյ­ճա­նի մի­ջեւ կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցին, տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին տնտե­սա­կան կա­պե­րու ու փո­խադ­րու­թեան են­թա­կա­ռու­ցո­ւածք­նե­րու ա­պաշրջա­փակ­ման, սահ­մա­նա­զատ­ման ու սահ­մա­նա­յին անվտան­գու­թեան յանձ­նա­խում­բե­րու աշ­խա­տանք­նե­րուն վե­րա­բե­րող հար­ցե­րուն շուրջ:
Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան անդ­րա­դարձ կա­տա­րեց մի­ջազ­գա­յին մար­դա­սի­րա­կան ի­րա­ւուն­քի կոպ­տա­գոյն խախ­տում­նե­րու ուղ­ղու­թեամբ Ար­ցա­խի դէմ Ատրպէյ­ճա­նի կող­մէ բա­նե­ցո­ւած ռազ­մա­կան յար­ձա­կո­ղա­կա­նու­թեան պատ­ճա­ռած մար­դա­սի­րա­կան հե­տե­ւանք­նե­րուն:
Հ­րա­տապ լու­ծում պա­հան­ջող խնդիր­նե­րու շար­քին, շեշ­տո­ւած է հայ ռազ­մա­գե­րի­նե­րու եւ­ այլ գե­րե­վա­րուած ան­ձե­րու հայ­րե­նա­դարձ­ման, Ատր­պէյ­ճա­նի գրա­ւու­մին տակ ան­ցած տա­րածք­նե­րուն վրայ հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին եւ կրօ­նա­կան ժա­ռան­գու­թեան պահ­պան­ման անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը: ­Հա­յաաս­տա­նի ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան գե­րա­տես­չու­թեան ղե­կա­վա­րը բարձր գնա­հա­տած է ­Յու­նաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թեան՝ ­Հա­յաս­տա­նին հա­մար դժո­ւա­րին ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նին՝ 44-օ­րեայ պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քին ցու­ցա­բե­րած ա­ջակ­ցու­թիւ­նը, ինչ­պէս նաեւ ա­նոր հե­տե­ւան­քով յա­ռա­ջա­ցած մար­դա­սի­րա­կան խնդիր­նե­րու յաղ­թա­հար­ման ուղ­ղո­ւած օգ­նու­թիւ­նը: Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան ­Յու­նաս­տա­նի վար­չա­պե­տին ներ­կա­յա­ցու­ցած է նաեւ ­Հա­յաս­տան-­Թուր­քիա յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցի զար­գա­ցում­նե­րը:

­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի Ա.Գ. նա­խա­րար­նե­րու հան­դի­պու­մը

27 ­Յու­նի­սին աշ­խա­տան­քա­յին այ­ցե­լու­թեամբ Ա­թէնք գտնո­ւող ­Հա­յաս­տա­նի Ա.Գ. նա­խա­րար Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան հան­դի­պում ու­նե­ցաւ ­Յու­նաս­տա­նի Ա.Գ. նա­խա­րար ­Նի­քոս ­Տեն­տիա­սի հետ։
­Միր­զո­յեան շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց ջերմ ըն­դու­նե­լու­թեան հա­մար եւ ընդգ­ծեց, որ այ­ցե­լու­թիւ­նը կ­՚ար­տա­ցո­լայ եր­կու ժո­ղո­վուրդ­նե­րուն մի­ջեւ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու եղ­բայ­րա­կան բնոյթն ու միջ­պե­տա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու բարձր մա­կար­դա­կը։
Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար­նե­րը գո­հու­նա­կու­թիւն յայտ­նե­ցին ­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի մի­ջեւ քա­ղա­քա­կան երկ­խօ­սու­թեան ե­ռան­դին եւ ար­դիւ­նա­ւէտ գոր­ծակ­ցու­թեան առն­չու­թեամբ՝ պատ­րաս­տա­կա­մու­թիւն յայտ­նե­լով ա­ւե­լի խո­րաց­նե­լու առ­կայ փոխ­գոր­ծակ­ցու­թիւ­նը: Անդ­րա­դարձ կա­տա­րո­ւած է շարք մը ռազ­մա­վա­րա­կան ուղ­ղու­թիւն­նե­րով երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու զար­գաց­ման հե­ռան­կար­նե­րուն։
Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան եւ ­Նի­քոս ­Տեն­տիաս միտ­քեր փո­խա­նա­կած են ա­ռեւտ­րատն­տե­սա­կան, բարձր ար­հես­տա­գի­տու­թիւն­նե­րու, ռազ­մա­կան, մշա­կու­թա­յին, գի­տու­թեան, զբօ­սաշր­ջու­թեան եւ այլ ուղ­ղու­թիւն­նե­րով գոր­ծակ­ցու­թեան հե­տա­գայ ընդ­լայն­ման հե­ռան­կար­նե­րուն վե­րա­բե­րեալ՝ ու­րո­ւագ­ծե­լով ի­րա­կա­նա­ցո­ւե­լիք քայ­լե­րը։
­Յատ­կա­պէս կա­րե­ւո­րո­ւած է տնտե­սու­թեան եւ նորա­րա­րու­թիւն­նե­րու ո­լորտ­նե­րուն մէջ գոր­ծակ­ցու­թեան խո­րաց­ման, փո­խա­դարձ ներդ­րում­նե­րու խթան­ման եւ գոր­ծա­րար շրջա­նակ­նե­րու շփում­նե­րու աշ­խու­ժաց­ման ուղ­ղու­թեամբ նպա­տա­կամղուած աշ­խա­տանք­նե­րու ի­րա­կա­նա­ցու­մը։
Անդ­րա­դառ­նա­լով ­Հա­յաս­տան-­Յու­նաս­տան-­Կիպ­րոս գոր­ծակ­ցու­թեան ե­ռա­կողմ ձե­ւա­չա­փին՝ Ա.Գ. նա­խա­րար­նե­րը հա­մո­զում յայտ­նե­ցին, որ այդ ձե­ւա­չա­փին մէջ շփում­նե­րու շա­րու­նա­կա­կա­նու­թիւ­նը եւ միա­ցեալ ծրա­գիր­նե­րու ի­րա­կա­նա­ցու­մը լա­ւա­գոյն կեր­պով պի­տի ծա­ռա­յեն գոր­ծըն­կեր եր­կիր­նե­րու կեն­սա­կան շա­հե­րու ա­պա­հո­վու­մին։
Քն­նար­կո­ւած են տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին փո­խադ­րա­կան են­թա­կա­ռու­ցո­ւածք­նե­րու հար­ցով գոր­ծակ­ցութ­յան աշ­խու­ժաց­ման հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը, մաս­նա­ւո­րա­պէս` «­Պար­սից ծոց-­Սեւ ծով մի­ջազ­գա­յին փո­խադ­րա­կան մի­ջանց­քի» ստեղծ­ման ուղ­ղու­թեամբ տա­րո­ւող աշ­խա­տանք­նե­րը: Ար­ձա­նագրուած է գոր­ծըն­թա­ցը վերջ­նա­կէ­տին հասց­նե­լու ուղ­ղու­թեամբ յստակ քայ­լեր ի­րա­կա­նաց­նե­լու քա­ղա­քա­կան կամ­քը:
Զ­րու­ցա­կից­նե­րը քննար­կած են մի­ջազ­գա­յին բազ­մա­կող­մա­նի հար­թակ­նե­րուն վրայ, այդ պա­րա­գա­յին՝ ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի մէջ գոր­ծակ­ցու­թեան ամ­րապնդման հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը։
Եր­կու նա­խա­րար­նե­րը անդ­րա­դարձ կա­տա­րած են նաեւ ­Հա­յաս­տան-Եւ­րո­պա­կան միու­թիւն գոր­ծըն­կե­րու­թեան, ինչ­պէս նաեւ Ա­րե­ւե­լեան գոր­ծըն­կե­րու­թեան ծրա­գի­րին վե­րա­բե­րող ղարք մը հար­ցե­րու։
­Հայ­կա­կան կող­մը բարձր գնա­հա­տած է ­Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան ճա­նաչ­ման հար­ցով յու­նա­կան կող­մի ա­ջակ­ցու­թիւ­նը՝ ընդգ­ծե­լով, որ ­Հա­յաս­տան կը շա­րու­նա­կէ հե­տե­ւո­ղա­կան ջան­քե­րը՝ ցե­ղաս­պա­նու­թիւն­նե­րու կան­խար­գիլ­ման մի­ջազ­գա­յին օ­րա­կար­գը ա­ռաջ մղե­լու ուղ­ղու­թեամբ։
­Հան­դի­պու­մի ըն­թաց­քին անդ­րա­դարձ կա­տա­րո­ւած է նաեւ տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին անվ­տան­գու­թեան եւ կա­յու­նու­թեան հար­ցե­րուն։ Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեան իր գոր­ծըն­կե­րոջ ներ­կա­յա­ցու­ցած է ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան շուրջ ստեղ­ծո­ւած ի­րա­վի­ճա­կը եւ հայ­կա­կան կող­մի դիր­քո­րո­շու­մը՝ տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին խա­ղա­ղու­թեան ու կա­յու­նու­թեան հաս­տատ­ման ուղ­ղո­ւած գոր­ծըն­թաց­նե­րուն, ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ատր­պէյ­ճա­նի մի­ջեւ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու կար­գա­ւոր­ման վե­րա­բե­րեալ։
­Միր­զո­յեան ա­ռանձ­նա­յա­տուկ ընդգ­ծած է Ե.Ա.Հ.Կ. ­Մինս­քի խում­բի հա­մա­նա­խա­գա­հու­թեան ա­ռանց­քա­յին դե­րը ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­մանն ուղ­ղո­ւած խա­ղաղ գոր­ծըն­թա­ցի յա­ռաջմղ­ման գոր­ծին մէջ, բարձր գնա­հա­տած է ­Յու­նաս­տա­նի դիր­քո­րո­շու­մը՝ ա­ջակ­ցու­թիւն ցու­ցա­բե­րե­լով Ե.Ա.Հ.Կ. ­Մինս­քի խում­բի հա­մա­նա­խա­գա­հու­թեան շրջա­նա­գի­ծէն ներս ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման:
Անդ­րա­դառ­նա­լով Ար­ցա­խի դէմ ատր­պէյ­ճա­նա­կան յար­ձա­կո­ղա­կա­նու­թեան հե­տե­ւան­քով ստեղ­ծո­ւած մար­դա­սի­րա­կան խնդիր­նե­րուն՝ ­Միր­զո­յեան նաեւ ե­րախ­տա­գի­տու­թիւն յայտ­նեց ­Յու­նաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թեան՝ մար­դա­սի­րա­կան օգ­նու­թեան տրա­մադր­ման հա­մար։
­Հայ նա­խա­րա­րը ա­նըն­դու­նե­լի հա­մա­րած է Ատր­պէյ­ճա­նի իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն կող­մէ ­Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի նկատ­մամբ ռազ­մա­տենչ ու սադ­րիչ հռե­տո­րա­բա­նու­թիւ­նը ու գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը՝ ընդգ­ծե­լով նաեւ այն փաս­տը, որ մի­ջազ­գա­յին մար­դա­սի­րա­կան ի­րա­ւուն­քի կա­նոն­նե­րու կո­պիտ խախ­տու­մով՝ Ատր­պէյ­ճան կը շա­րու­նա­կէ պա­տան­դա­ռու­թեան մէջ պա­հել հայ ռազ­մա­գե­րի­ներ եւ քա­ղա­քա­ցի­ներ։
­Կա­րե­ւո­րո­ւած է 44-օ­րեայ պա­տե­րազ­մի հե­տե­ւան­քով ատր­պէյ­ճա­նա­կան գրա­ւու­մին տակ յայտնուած տա­րածք­նե­րուն մէջ Ատր­պէյ­ճա­նի կող­մէ հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին ժա­ռան­գու­թեան ինք­նու­թեան խե­ղա­թիւր­ման եւ ոչն­չաց­ման քա­ղա­քա­կա­նու­թեան կան­խու­մը։ Ա­րա­րատ ­Միր­զո­յեա­նը նաեւ շեշ­տած է ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղին մէջ հա­մա­պա­տաս­խան մի­ջազ­գա­յին կա­ռոյց­նե­րու մաս­նակ­ցու­թեան, յատ­կա­պէս՝ ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի փաս­տա­հա­ւաք ա­ռա­քե­լու­թեան ա­նար­գել ի­րա­կա­նաց­ման հրա­տա­պու­թիւ­նը։
­Հան­դիպ­ման ըն­թաց­քին նաեւ անդ­րա­դարձ կա­տա­րո­ւած է ­Հա­յաս­տան-­Թուր­քիա յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցի վեր­ջին զար­գա­ցում­նե­րուն։

­Փո­խըմբռն­ման յու­շա­գի­րի ստո­րագր­ման ա­րա­րո­ղու­թիւն

­Հան­դի­պու­մի ա­ւար­տին ­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար­նե­րը մաս­նակ­ցած են ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան եւ ­Յու­նաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան մի­ջեւ Եւ­րո­պա­կան միու­թեան վե­րա­բե­րող հար­ցե­րու շուրջ գոր­ծակ­ցու­թեան մա­սին փո­խըմբռն­ման յու­շա­գի­րի ստո­րագր­ման ա­րա­րո­ղու­թեան:

Եր­կու նա­խա­րար­նե­րու մամ­լոյ յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րը

­Հան­դի­պու­մի ար­դիւնք­նե­րուն հա­մար ­Հա­յաս­տա­նի եւ ­Յու­նաս­տա­նի ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան գե­րա­տես­չու­թեան ղե­կա­վար­նե­րը հան­դէս ե­կած մա­մու­լին հա­մար յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րով: Ն­շենք, որ մա­մու­լին ուղ­ղո­ւած իր խօս­քին մէջ ­Յու­նաս­տա­նի ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րարը ջերմ խօս­քե­րով ար­տա­յայ­տո­ւած է եր­կու եր­կիր­նե­րու փո­խա­դարձ բարձր կա­պե­րուն, յա­տուկ անդ­րա­դարձ ը­նե­լով ­Յու­նաս­տա­նի հայ­կա­կան գա­ղու­թին եւ երկ­րին մէջ ապ­րող բազ­մա­հա­զար հա­յե­րուն մասին։ Ար­դէն, եր­կար տա­րի­նե­րէ ի վեր, ­Յու­նաս­տա­նի ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րի եւ Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի ­Հայ դա­տի յանձ­նա­խում­բին մի­ջեւ ստեղ­ծո­ւած են ջերմ գոր­ծակ­ցա­կան կա­պեր, ո­րոնց մէկ ար­տա­յայ­տու­թիւ­նը ե­ղաւ նաեւ յոյն նա­խա­րա­րի ար­տա­սա­նած ու­ղեր­ձը նա­խորդ տա­րի­նե­րուն կազ­մա­կե­րպո­ւած ­Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան ո­գե­կոչ­ման առ­ցանց ե­լոյ­թին։
­Մեր վա­ղո­ւան թի­ւով ման­րա­մաս­նօ­րէն պի­տի անդրա­դառ­նանք մա­մու­լի ա­սու­լի­սի ըն­թաց­քին եր­կու նա­խա­րար­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցած խօս­քե­րուն։