Արամ Ա. Կաթողիկոս մօտէն կը հետեւի Վենեզուելայի հայ գաղութին

Ա­րամ Ա. ­Կա­թո­ղի­կոս մօ­տէն հե­տե­ւե­ցաւ ­Վե­նե­զո­ւե­լա­յէն ներս ստեղ­ծո­ւած ա­նա­պա­հով կա­ցու­թեան եւ յատ­կա­պէս՝ հայ գա­ղու­թին դի­մագ­րա­ւած դժո­ւա­րու­թիւն­նե­րուն։ ­Վե­հա­փառ ­Հայ­րա­պե­տը հե­տե­ւեալ տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը ստա­ցաւ գա­ղու­թի պա­տաս­խա­նա­տո­ւի մը կող­մէ.-
«Ա­ւե­լի քան տա­րի մը կ’ը­նէ, որ ­Վե­նե­զո­ւե­լան կը գտնո­ւի ա­հա­ւոր դժո­ւա­րու­թիւն­նե­րու ա­ռաջ. քա­ղա­քա­կա­նա­պէս՝ քայ­քա­յո­ւած եւ տնտե­սա­պէս՝ սպա­ռած է ան այ­լեւս։ ­Կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը կը փոր­ձէ շա­րու­նա­կել իր, այս­պէս կո­չո­ւած՝ «կա­ռու­ցո­ղա­կան» կե­ցո­ւած­քը, սա­կայն ա­ռա­ւել բռնու­թիւն գոր­ծադ­րե­լով երկ­րէն ներս, միւս կող­մէ՝ ընդ­դի­մու­թիւ­նը ա­մէ­նօ­րեայ դրու­թեամբ կը կազ­մա­կեր­պէ խա­ղաղ քայ­լար­շաւ­ներ, որ­պէս­զի ձեր­բա­զա­տո­ւի տի­րող փտա­ծու­թե­նէն։ Ա­մէն օր ժո­ղո­վուր­դը կը պա­հան­ջէ կա­ռա­վա­րու­թեան հրա­ժա­րու­մը, հե­ռա­ցու­մը, հա­շո­ւե­տո­ւու­թիւ­նը՝ պա­տի­ժի հաս­կա­ցո­ղու­թեամբ, ան­մի­ջա­պէս նա­խա­գա­հա­կան ընտ­րու­թիւն­ներ կա­տա­րե­լը, քա­ղա­քա­յին բան­տար­կեալ­նե­րու ա­զա­տու­մը, եւ այլն… սա­կայն, մին­չեւ այս վայր­կեանս՝ այս բո­լո­րը ա­պար­դիւն կը մնան, ո­րով­հե­տեւ կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը՝ նա­խա­գահն ու ա­նոր գոր­ծա­կից­նե­րը եր­կի­րը ամ­բող­ջու­թեամբ դա­տար­կած ու գող­ցած են եւ կը շա­րու­նա­կեն նոյն ըն­թաց­քը։ ­Կա­ռա­վա­րու­թեան կող­քին կայ նաեւ այլ խմբակ մը, որ կա­ռա­վա­րու­թեան կող­մէ ստեղ­ծո­ւած է, պար­զա­պէս մար­դոց կեան­քը վտան­գե­լու, գող­նա­լու եւ մշտա­կան կեր­պով ա­նա­պա­հո­վու­թիւն ստեղ­ծե­լու երկ­րի ամ­բողջ տա­րած­քին։ ­Ներ­քին քա­ղա­քա­ցիա­կան ա­հա­ւոր պա­տե­րազ­մի մը ոտ­նա­ձայ­նե­րը կը լսո­ւին…։
­Խա­ղաղ քայ­լար­շաւ­նե­րու ըն­թաց­քին դժբախ­տա­բար կա­ռա­վա­րու­թեան ու յատ­կա­պէս զի­նուո­րա­կան­նե­րուն կող­մէ տե­ղի կ’ու­նե­նան անն­կա­րագ­րե­լի վայ­րա­գու­թիւն­ներ, սպա­նու­թիւն­ներ, կրա­կոց­ներ, գո­ղու­թիւն­ներ, ահ ու սար­սափ եւ այլ տե­սա­կի ան­մարդ­կա­յին գժտու­թիւն­ներ։ ­Ցայ­սօր ար­ձա­նագ­րո­ւած են ա­ւե­լի քան 50 մե­ռեալ­ներ, 600-700 վի­րա­ւոր­ներ, հա­րիւ­րա­ւոր ան­յայտ կո­րած­ներ, ինչ­պէս նաեւ ա­ռանց պատ­ճա­ռի բան­տար­կո­ւող­ներ։ ­Մէկ խօս­քով՝ եր­կի­րը ան­կա­յուն, փխրուն եւ շա՜տ վտան­գա­ւոր հանգ­րո­ւա­նի մէջ կը գտնո­ւի։
­Ժո­ղո­վուր­դը կը տա­ռա­պի սո­վէ, աղ­քա­տու­թե­նէ, ա­նօ­թու­թե­նէ, դե­ղե­րու եւ ու­տե­լի­քի չգո­յու­թե­նէ, ան­գոր­ծու­թե­նէ. ամ­սա­կան­նե­րը չնչին են, եր­կի­րը օ­րէ օր ա­նա­պա­հով կը դառ­նայ, ա­մէ­նու­րեք՝ գո­ղու­թիւն, վայ­րա­գու­թիւն­ներ եւ այլ տե­սա­կի ան­մարդ­կա­յին ա­րարք­ներ։ Օ­տար եւ տե­ղա­կան ըն­կե­րու­թիւն­ներ, դես­պա­նա­տու­ներ, հաս­տա­տու­թիւն­ներ ար­դէն իսկ փա­կած են ու կը շա­րու­նա­կեն փա­կել ի­րենց գրա­սե­նեակ­նե­րը կամ գոր­ծա­րան­նե­րը, եւ ա­մէ­նէն ա­րագ մի­ջո­ցով կը հե­ռա­նան երկ­րէն, նկա­տի ու­նե­նա­լով երկ­րի ծանր, տագ­նա­պա­լի ու մա­նա­ւանդ ան­յոյս վի­ճա­կը։
Ե­րե­ւա­կա­յե­ցէ՛ք, ­Վե­հա­փառ ­Տէր, այս բռնա­կա­լու­թեանց ու տագ­նա­պա­հար վի­ճա­կին մէջ, զինեալ­նե­րը նոյ­նիսկ ­Վե­նե­զո­ւե­լա­յի կա­թո­լիկ ե­կե­ղեց­ւոյ ­Կար­տի­նալ Ար­քե­պիս­կո­պո­սին տու­նը կո­ղոպ­տե­ցին, ինք­նա­շար­ժը քար­կո­ծե­ցին, Ա­ւագ ­Չո­րեք­շաբ­թի օ­րով, ա­րա­րո­ղու­թեանց ըն­թաց­քին Աս­տու­ծոյ տու­նը վե­րա­ծե­ցին վայ­րա­գու­թեանց կեդ­րո­նի եւ փոր­ձե­ցին ­Կար­տի­նա­լին ու ա­նոր կող­քին գտնո­ւող հո­գե­ւոր հայ­րե­րուն վնաս հասցնել…։ Օ­րէ օր լա­րո­ւա­ծու­թիւ­նը ա­ւե­լի կը սրի ու կը յա­մե­նայ։
Այս բո­լո­րին կող­քին, դժբախ­տա­բար, ­Վե­նե­զուե­լա­հայ գա­ղու­թը եւս կ’ազ­դո­ւի եւ ար­դէն իսկ ազ­դո­ւած է, իր ե­կե­ղե­ցիով, իր ­Հայ ­Կեդ­րո­նով ու մա­նա­ւանդ իր ժո­ղո­վուր­դով։ Այլ խօս­քով՝ գա­ղու­թը նօս­րա­ցած վի­ճա­կի մէջ կը գտնո­ւի. փոքր գա­ղութ ըլ­լա­լով հան­դերձ՝ հայ ըն­տա­նիք­նե­րու քա­նա­կը զգա­լիօ­րէն նո­ւա­զած է, նկա­տի ու­նե­նա­լով երկ­րին ա­նա­պա­հով ու տագ­նա­պա­լի վի­ճա­կը։ ­Մեծ թի­ւով հայ ըն­տա­նիք­ներ ու­նե­նա­լով ա­մե­րի­կեան եւ այլ տե­սա­կի եւ­րո­պա­կան վի­զա­ներ՝ ար­տա­գաղ­թած են ու կը շա­րու­նա­կեն ար­տա­գաղ­թել։
Ա­ւե­լին, գա­ղու­թը պա­հող բա­րե­րար­նե­րէն շա­տեր, ի­րենց գոր­ծա­տե­ղի­նե­րը փա­կե­լով, ծա­խե­լով, վա­ճա­ռե­լով ար­դէն իսկ հե­ռա­ցած են երկ­րէն…։ Այս ահ ու սար­սա­փին մէջ, ե­կե­ղեց­ւոյ ­Կի­րա­կի օ­րուան ­Սուրբ ­Պա­տա­րագ­նե­րը կը շա­րու­նա­կո­ւին»։
­Յայտ­նենք, որ ­Մե­ծի ­Տանն ­Կի­լի­կիոյ ­Կա­թո­ղի­կո­սու­թեան միա­բան­նե­րէն Ս­տե­փա­նոս Վրդ. ­Փա­շա­յեան հո­գե­ւոր տե­սուչն է ­Վե­նե­զո­ւե­լա­յի հայ գա­ղու­թին։ ­Հայր ­Սուր­բը պա­տաս­խա­նա­տո­ւու­թեամբ եւ ծա­ռա­յա­կան ո­գիով, հե­տե­ւե­լով ­Նո­րին Սր­բու­թեան ցուց­մունք­նե­րուն՝ կը կա­տա­րէ իր հո­վո­ւա­կան աշ­խա­տան­քը, միշտ ներ­կա­յու­թիւն դառ­նա­լով ժո­ղո­վուր­դին կեան­քէն ներս։