Ծանօթ է մեր ընթերցողներուն, թէ «Այիա Սոֆիա» տաճարը մզկիթի վերածելու թուրք պետութեան որոշումէն անմիջապէս ետք, առաջին հակազդողներէն եւ անընդունելի որոշումը դատապարտողներէն եղաւ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. Կաթողիկոս, որու յայտարարութիւնը միջազգային արձագանգ ունեցաւ, ինչպէս նաեւ տարածուեցաւ Յունաստանի լրատուական միջոցներէն։
Իր յայտարարութեան մէջ, Վեհափառ Հայրապետը կը նշէր, թէ Օսմանեան կայսրութեան այլամերժ քաղաքականութիւնը կը շարունակէ թափանցել արաբական աշխարհէն մինչեւ արեւմուտք, միջազգային ընտանիքի լռութեան տակ։
Նորին Սրբութիւնը նաեւ հարց կու տար, թէ ուր էին արեւմտեան աշխարհի քաղաքական եւ կրօնական ղեկավարութիւնները, երբ Հայոց ցեղասպանութենէն ետք հայկական եկեղեցիները վերածուեցան ագարակներու եւ հանրային վայրերու։
Միջազգային տարողութիւն ստացած «Այիա Սոֆիա»ի խնդիրին առնչութեամբ, Արամ Ա. Կաթողիկոս յատուկ նամակ ուղարկեց Յունաստանի վարչապետ Քիրիաքոս Միցոթաքիսին, որուն մէջ Վեհափառը կը դատապարտէ Թուրքիոյ ապօրէն եւ անբարոյ որոշումը եւ կը մատնանշէ, որ Եւրոպան պէտք չէ լուռ մնայ այս արարքին դիմաց։
Արամ Ա. Վեհափառը, իր նամակին մէջ կը վստահեցնէ, թէ Հայաստանեայց եկեղեցին եւ հայ ժողովուրդը կը կանգնին Յունաստանի եւ բոլոր անոնց կողքին, որոնք կը դատապարտեն Թուրքիոյ ապօրինի քայլը եւ կոչ կ՚ուղղեն թրքական պետութեան վերատեսելու իր որոշումը։
Նամակին կցուած է նաեւ Վեհափառի առաջին յայտարարութեան անգլերէն օրինակը։
Ստորեւ, կը հրատարակենք Յունաստանի վարչապետին ուղղուած նամակը, որուն պատճէնը ղրկուած է նաեւ Յունաստանի արտաքին գործոց նախարար Նիքոս Տենտիասին։
ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԱՐԱՆ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ
Անթիլիաս, Լիբանան
Εξοχότατο
Πρόεδρο της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Κυριάκο Μητσοτάκη
Κοινοποίηση: Υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Δένδια
Εξοχότατε κ. Πρωθυπουργέ,
Θεωρούμε πως η απόφαση της Τουρκίας περί μετατροπής του ιστορικού Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος αποτελεί παράνομη, αντιθρησκευτική, ανήθικη και απαράδεκτη πράξη. Πράξη που είναι καταδικαστέα από όλα τα έθνη, τις θρησκείες και τα κράτη.
Με την ενέργεια αυτή, η Τουρκία δείχνει για άλλη μια φορά την πάγια πρακτική της αδιαφορίας της προς αξίες και της περιφρόνησης του διεθνούς δικαίου. Η διεθνής κοινότητα, κυρίως δε η ευρωπαϊκή κοινότητα, δεν πρέπει να παραμείνει σιωπηλή για αυτήν την πράξη της Τουρκίας.
Επισυνάπτουμε σε αυτήν την επιστολή την δήλωσή μας σχετικά με τούτη την καταδικαστέα πράξη.
Σας διαβεβαιώνουμε πως η Αρμενική Αποστολική Ορθόδοξη Εκκλησία και ολόκληρος ο αρμενικός λαός βρίσκονται στο πλευρό σας και υποστηρίζουν όλους εκείνους που όχι μόνο καταδικάζουν αυτήν την αθέμιτη πράξη της Τουρκίας, αλλά και την καλούν να επανεξετάσει την απόφασή της.
Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στην αποστολή σας.
Με τα πολλής της εν Χριστώ Αγάπης και Τιμής
Ο Προκαθήμενος του
Αρμενικού Πατριαρχείου του Μεγάλου Οίκου της Κιλικίας
Καθολικός ΑΡΑΜ Α΄