Անտրամաբանական արարքին… տրամաբանութիւնը

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ

Ա­մե­րի­կեան ծո­վու­ժը Ուր­բաթ՝ 7 Ապ­րի­լին, «­Թո­մա­հոք» տի­պի 59 հե­ռա­հար հրթիռ­նե­րով, հա­րո­ւա­ծեց ­Սու­րիոյ օ­դու­ժի Շ­հէյ­րաթ ռազ­մա­կա­յա­նը: ­Միա­ցեալ ­Նա­հանգ­նե­րը պնդե­ցին, որ հրթի­ռա­կո­ծու­մը հա­կա­դար­ձու­թիւն մըն է Իտ­լի­պի մէջ քի­միա­կան զէն­քի գոր­ծա­ծու­թեան: ­Մէկ օր ետք, ա­մե­րի­կեան ծո­վու­ժի «­Քարլ ­Վին­սըն» տոր­մի­ղը, ո­րուն մաս կը կազ­մեն օ­դա­նա­ւա­կիր մը եւ թե­ւա­ւոր հրթիռ­նե­րով զի­նո­ւած եր­կու մար­տա­նա­ւեր, ­Սին­կա­փու­րէն ուղ­ղո­ւե­ցաւ քո­րէա­կան թե­րակղ­զիի շրջան: Աշ­խար­հագ­րա­կան եր­կու տա­րածք­նե­րուն մէջ ար­ձա­նագ­րո­ւած զար­գա­ցում­նե­րը զու­գա­դի­պու­թիւն չեն:
­Միա­ցեալ ­Նա­հանգ­ներ ի­րենց մար­տա­նա­ւե­րը քո­րէա­կան թե­րակղ­զի ու­ղար­կե­լով կը հա­կա­դար­ձէին ­Չո­րեք­շաբ­թի՝ 5 Ապ­րի­լին ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յի կող­մէ մի­ջին հա­սո­ղու­թեամբ հե­ռա­հար հրթի­ռի մը փոր­ձարկ­ման: Բռ­նա­տի­րա­կան ու խիստ ռազ­մա­կա­նա­ցած նշեալ եր­կի­րը մէկ ա­միս ա­ռաջ եւս 4 հե­ռա­հար հրթիռ­ներ փոր­ձար­կած էր: Ա­ւե­լի՛ն, ­Շա­բաթ օր ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յի մէջ պի­տի նշո­ւի երկ­րի հիմ­նա­դիր եւ ներ­կայ բռնա­տէ­րի մեծ հայր ­Քիմ Իլ-­Սուն­կի ծննդեան 105րդ ­տա­րե­դար­ձը: ­Փիոն­կեանկ ա­ւան­դա­բար այդ տա­րե­դար­ձը կ­՛օգ­տա­գոր­ծէ հրթիռ­նե­րու փոր­ձար­կում կա­տա­րե­լու հա­մար: Այլ խօս­քով` ա­մե­րի­կեան քայ­լը ո՛չ միայն հա­կա­դար­ձու­թիւն է, այլ նաեւ հրթիռ­նե­րու փոր­ձարկ­ման կան­խար­գիլ­ման փորձ:
Ա­հա այս ծի­րին մէջ պէտք է դի­տել ­Սու­րիոյ մէջ ա­մե­րի­կեան անտ­րա­մա­բա­նա­կան գոր­ծո­ղու­թեան… թայ­մինկն (ժա­մաճշ­դու­մը) ու ի­մաս­տը: Ո­ւա­շինկ­թըն չսպա­սեց Իտ­լի­պի մէջ քի­միա­կան զէն­քի օգ­տա­գործ­ման դէպ­քին շուրջ հե­տաքն­նու­թեան մը ար­դիւն­քին եւ ան­մի­ջա­պէս, յան­ցան­քը ­Դա­մաս­կո­սի ու­սե­րուն բեռց­նե­լով, այդ դէպ­քը օգ­տա­գոր­ծեց ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յին յղե­լու հա­մար յստակ պատ­գամ մը, որ կը թո­ւի հա­սած ըլ­լալ. ­Փիոն­կեանկ ան­մի­ջա­պէս յայ­տա­րա­րեց, որ այդ­պի­սի յար­ձա­կու­մէ մը չի վախ­նար եւ կրնայ շատ ու­ժեղ կեր­պով հա­կա­դար­ձել: ­Միա­ցեալ ­Նա­հանգ­նե­րու ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար ­Ռեքս ­Թի­լըր­սըն հաս­տա­տեց այդ պատ­գա­մին գո­յու­թիւ­նը, երբ «Էյ.­Պի.­Սի.» պատ­կե­րաս­փիւ­ռի կա­յա­նի «­Տիս Ո­ւիք» յայ­տագ­րի ըն­թաց­քին յայ­տա­րա­րեց.- «­Պատ­գա­մը, որ ո­րե­ւէ եր­կիր կրնայ ստա­նալ, այն է, թէ ե­թէ մի­ջազ­գա­յին ար­ժե­չա­փե­րը ոտ­նա­հա­րես, ե­թէ մի­ջազ­գա­յին հա­մա­ձայ­նու­թիւն­նե­րը ոտ­նա­հա­րես, ե­թէ յանձ­նա­ռու­թիւն­նե­րուդ տէր չըլ­լաս, ե­թէ ու­րիշ­նե­րուն սպառ­նա­լիք դառ­նաս (այս պա­րա­գա­յին ­Ճա­փո­նի, ­Հա­րա­ւա­յին ­Քո­րէա­յի եւ ­Միա­ցեալ ­Նա­հանգ­նե­րու), հա­ւա­նա­կան է, որ պա­տաս­խան քայլ մը առ­նո­ւի»: Ան ա­ւել­ցուց, որ ­Սու­րիոյ հրթի­ռա­կո­ծու­մը ա­նուղ­ղայ վար­չա­կարգ մը հա­րո­ւա­ծե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թեան գո­յու­թեան փաստն է: Ն­շենք, որ վեր­ջերս նաեւ հա­ղոր­դո­ւե­ցաւ, թէ Թ­րամփ ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յի հիւ­լէա­կան ծրա­գի­րը քան­դե­լու զի­նւո­րա­կան ծրա­գիր­նե­րու մշա­կու­մը հրա­հան­գած է: ­Սու­րիոյ դէմ ա­մե­րի­կեան հա­րո­ւա­ծը հիմ­նո­ւած է «աղ­ջիկս քե­զի ը­սեմ, հարսս դուն հասկ­ցիր» սկզբուն­քին վրայ: Ա­մե­րի­կեան վար­չա­կազ­մին հա­շուար­կով՝ այդ ա­րար­քով ­Ռու­սիա-Մ. ­Նա­հանգ­ներ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն հաս­ցո­ւած վնա­սը ժա­մա­նա­կա­ւոր է միայն ու սահ­մա­նա­փակ, մա­նա­ւանդ երբ նկա­տի ու­նե­նանք այն տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը, թէ ա­մե­րի­կեան կող­մը նա­խօ­րօք տե­ղեակ պա­հած է ­Ռու­սիան, ո­րուն հի­մամբ ալ ­Սու­րիան իր պա­տե­րազ­մա­կան օ­դա­նա­ւերն ու սպա­ռա­զի­նու­թիւ­նը հե­ռա­ցու­ցած է ա­մե­րի­կեան ցու­ցադ­րա­կան հա­րո­ւա­ծի թի­րա­խը ըլ­լա­լիք վայ­րէն: ­Սու­րիան հա­րո­ւա­ծե­լու ճամ­բով ­Հիւ­սի­սա­յին ­Քո­րէա­յին յղո­ւած ա­մե­րի­կեան պատ­գա­մին լրջու­թիւնն ու ար­ժէ­քը յստակ կ­՛ե­րե­ւին ­Ռու­սիոյ հետ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը վտան­գե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թեան եւ 59 «­Թո­մա­հոք»նե­րուն ար­ժած հսկայ գու­մա­րին մէջ: Ա­յո՛, ­Սու­րիոյ դէմ ա­մե­րի­կեան հա­րո­ւա­ծը սու­րիա­կան տագ­նա­պին պրիս­մա­կէն դի­տո­ւած անտ­րա­մա­բա­նա­կան է, եւ Թ­րամ­փի վար­չա­կազ­մը կը թո­ւի ըլ­լալ ան­կան­խա­տե­սե­լի ու ա­նոր վա­րած քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը` հա­կա­սա­կան, սա­կայն կար­կի­նը ա­ւե­լի լայն բա­նա­լու պա­րա­գա­յին տե­սա­նե­լի կը դառ­նայ ա­ռա­ջին հա­յեաց­քով անտ­րա­մա­բա­նա­կան թո­ւա­ցող այդ ա­րար­քին… տրա­մա­բա­նու­թիւ­նը: