Յունիս 12ի այս օրը ծնած է հայկական գեղանկարչութեան եւ գծագրական արուեստի տաղանդաւոր դէմքերէն Արա Վաղինակի Պեքարեան, որուն անունը արժանացած է մեծն Մարտիրոս Սարեանի եւ մեծատաղանդ Յակոբ Կոջոյեանի կողքին՝ իբրեւ կրտսեր սերունդի ներկայացուցիչի յիշատակուելու պատիւին։
Իր գեղարուեստական տաղանդով եւ մանաւանդ հանրագիտական ճանաչողութեամբ, Արա Պեքարեան հանդիսացաւ հայկական կերպարուեստի մեծավաստակ ուսուցիչներէն մէկը, որուն յիշատակին հայրենի մշակութային գործիչ մը վերջերս կարեւորութեամբ կ’ընդգծէր, թէ՝
«Այսօր մոդա է՝ բոլորը պրոֆեսորներ են, բայց այն ժամանակ նկարչութեան մէջ կային մի քանի պրոֆեսորներ, որոնցից մէկը Արա Բեքարեանն էր»։
Կենսագրական ուշագրաւ տուեալ է, որ Արա Պեքարեան ծնած է Աֆիոն Գարահիսար (ներկայիս Թուրքիա), Մեծ Եղեռնէն երկու տարի առաջ, քաղաքի հայկական վարժարաններուն մէջ դասատու՝ վաստակաւոր ուսուցիչներ Պեքարեաններու ընտանեկան յարկին տակ։
Հանրագիտական տեղեկութիւնները ժլատ են հռչակաւոր նկարիչի կենսագրութեան մանրամասնութեանց վերաբերեալ։ Ծանօթ է, որ 1932ին Արա Պեքարեան աւարտած է Երեւանի «Գեղարդ Տեխնիկում»ը՝ Վ. Գայֆէջեանի եւ Ս. Առաքելեանի մօտ։ Բարձրագոյն ուսումը շարունակած է Լենինկրատի Գեղարուեստի Ակադեմիային մէջ, որմէ վկայուած է 1939 թուին։ Անմիջապէս զինուորագրուած է խորհրդային բանակ, որուն շարքերէն ներս ծառայած է Երկրորդ Աշխարհամարտի ամբողջ տեւողութեան՝ յատկապէս Ֆիննական ռազմաճակատին վրայ։
Բ. Աշխարհամարտի աւարտէն եւ զօրացրումէն ետք, վերադարձած է Հայաստան եւ 1945էն մինչեւ իր մահը՝ 1986ին, դասախօսական պաշտօն ստանձնած է Երեւանի Պետական Գեղարուեստական-Թատերական Ինստիտուտի մէջ։ Հասցուցած է գեղանկարիչներու եւ գծագրիչներու ամբողջ սերունդ մը։ 1945ին արժանացած է Հայաստանի «Արուեստի Վաստակաւոր Գործիչ»ի կոչման, 1964ին ստացած է Փրոֆեսորի տիտղոս, իսկ 1965ին պարգեւատրուած է Հայաստանի «Ժողովրդական Նկարիչ»ի կոչումով։
Արա Պեքարեան սկսած է նկարել շատ կանուխ տարիքէն։ Առաջին անգամ իր գործերը ցուցադրուած են 1930 թուականին, երբ հազիւ 17 տարեկան էր։ Անհատական ցուցահանդէսով իր գործերը առաջին անգամ հանրութեան ներկայացուցած է Երեւանի մէջ, 1947ին։ Նոյնպէս անհատական ցուցահանդէսով հանդէս եկած է Մոսկուայի մէջ՝ 1964ին։ Կանոնաւորաբար մասնակցած է հաւաքական ցուցահանդէսներու՝ ինչպէս Երեւանի ու Մոսկուայի, նոյնպէս եւ արտասահմանի տարածքին, արժանանալով արուեստի քննադատներու եւ հանրութեան գնահատանքին ու ջերմ ընդունելութեան։
Իր ստեղծած գործերուն լաւագոյն նմոյշները մնայուն ցուցադրութեան արժանացած են Հայաստանի Ազգային Պատկերասրահին, ինչպէս նաեւ Հայաստանի Գեղարուեստական Ֆոնդին ու Հայաստանի մշակոյթի նախարարութեան Ֆոնդին մէջ։ Մեծ է թիւը մասնաւոր հաւաքածոներու մէջ պահուող Արա Պեքարեանի ստեղծագործութիւններուն, ի Հայաստան թէ սփիւռս աշխարհի։
Գեղանկարչութեան կողքին Արա Պեքարեան յատուկ կարեւորութեամբ իր արուեստն ու ժամանակը նուիրած է գիրքերու ձեւաւորման ու նկարազարդումին։ Հայ դասական գրականութեան շարք մը գլուխ-գործոցներու գեղարուեստական ձեւաւորումը կապուած է Արա Պեքարեանի անունին, ինչպէս Եղիշէ Չարենցի «Երկիր Նայիրի»ն, Յակոբ Պարոնեանի «Մեծապատիւ Մուրացկաններ»ը եւ Յովհաննէս Թումանեանի «Քաջ Նազար»ը։
Հռչակաւոր են Արա Պեքարեանի «Վահան Տէրեան»ի դիմանկարն ու «Աշտարակ» եւ «Օշական» կտաւները։
Ինչպէս խորհրդային լուծի տակ ստեղծագործած իր սերունդին մեծամասնութիւնը, Արա Պեքարեան իր կարգին տուրք վճարեց պոլշեւիկեան վարչակարգի գովքին։ Բայց միշտ ալ գտաւ ուժն ու առիթը՝ իր մէջ վառ պահուած ազգայինն ու ազատախոհը կտաւին յանձնելու եւ սերունդներու ազգային յիշողութեան ներարկելու իբրեւ ինքնաճանաչման կենարար աւիշ։
Գեղանկարիչ Էդվարդ Վարդանեանի վկայութեամբ՝ «Նա մշակոյթի գիտակ էր, հանրագիտարանային գիտելիքներով լցուած մարդ: Նկարիչների միութեան կէսից աւելին Բեքարեանի ձեռքի տակով է անցել: Ստեղծագործութիւնները բանաստեղծութիւններ են, նա գեղանկարչութեան Վահան Տէրեանն է: Նկարները լաւատեսական են, գեղեցիկ, բարի, ազնիւ: Նա սիրահարուած էր իր աշխատանքներին, իր փոքրիկ Հայաստանն անհամեմատելի էր»:
Ազգային տաղանդաւոր արժէքի պատուանդանին արժանացած հայ շնորհալի նկարիչը վախճանեցաւ 1986ի Յունիս 18ին, Երեւան։
