­Մա­յիս 4ին, Հ.Հ. սփիւռ­քի նա­խա­րա­րու­թեան մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ «­Հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին ար­ժէք­նե­րը հա­րե­ւան եր­կիր­նե­րու եւ ­Մեր­ձա­ւոր Ս­փիւռ­քի մէջ» թե­մա­յով քննար­կու­մը, ո­րուն գլխա­ւոր բա­նա­խօսն էր հայ­կա­կան ճար­տա­րա­պե­տու­թիւ­նը ու­սում­նա­սի­րող հիմ­նադրա­մի ղե­կա­վար, յու­շար­ձա­նա­գէտ ­Սա­մո­ւէլ ­Կա­րա­պե­տեան: Այս մա­սին կը հա­ղոր­դէ Հ.Հ. սփիւռ­քի նա­խա­րա­րու­թեան մա­մու­լի վար­չու­թիւ­նը։ Ող­ջու­նե­լով ներ­կա­նե­րը` Հ.Հ. սփիւռ­քի նա­խա­րար Հ­րա­նոյշ ­Յա­կո­բեան նշեց.- «­Սա­մո­ւէլ ­Կա­րա­պե­տեան ազ­գա­նու­նը ներ­կա­յաց­նե­լու կա­րիք չկայ, քա­նի որ ան­կա­խա­ցու­մէն քա­նի մը տա­րի անց, ան սկսաւ իր աշ­խոյժ գոր­ծու­նէու­թիւ­նը, ո­րուն իբ­րեւ ար­դիւնք՝ մենք ճանչ­ցանք եւ ի­մա­ցանք աշ­խար­հի տար­բեր եր­կիր­նե­րու եւ յատ­կա­պէս մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նին մէջ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին հին ու նոր ար­ժէք­նե­րուն մա­սին: ­Փոքր տա­րի­քէն հե­տաքրք­րո­ւե­լով հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րու ծա­գում­նա­բա­նու­թեամբ եւ ներ­կայ վի­ճա­կով` ­Սա­մո­ւէլ ­Կա­րա­պե­տեան իր հայ­րե­նա­նո­ւէր ու հե­տե­ւո­ղա­կան գոր­ծու­նէու­թեամբ կրցաւ ստեղ­ծել հան­րա­գի­տա­րա­նա­յին նշա­նա­կու­թեան աշ­խա­տու­թիւն­ներ»:
­Նա­խա­րա­րը կոչ ը­րաւ դահ­լի­ճին մէջ ներ­կայ սփիւռ­քա­հա­յե­րուն` մտա­ծե­լու, թէ ո՛վ ինչ­պէ՜ս կրնայ օգ­տա­կար դառ­նալ իր բնա­կու­թեան երկ­րին մէջ գտնո­ւող հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րու պահ­պա­նու­թեան գոր­ծին: «­Մենք հա­ւա­քած եւ մէկ գիր­քի մէջ ամ­բող­ջա­ցու­ցած ենք ամ­բողջ աշ­խար­հի մէջ գտնո­ւող ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան նո­ւի­րո­ւած յու­շար­ձան­նե­րը եւ խաչ­քա­րե­րը, սա­կայն, հարկ է, որ անձ­նագ­րա­ւո­րո­ւին բո­լոր յու­շա­կո­թող­ներն ու ե­կե­ղե­ցի­նե­րը»,- նշեց Ս­փիւռ­քի նա­խա­րա­րը:
Այ­նու­հե­տեւ ­Սա­մո­ւէլ ­Կա­րա­պե­տեան ներ­կա­յա­ցուց հայ­կա­կան ճար­տա­րա­պե­տու­թիւ­նը ու­սում­նա­սի­րող հիմ­նադ­րա­մի ստեղծ­ման պատ­մու­թիւ­նը, ի­րա­կա­նա­ցու­ցած աշ­խա­տանք­նե­րը, ա­տոնց ար­դիւն­քով տպագ­րո­ւած գիր­քե­րը:
­Խօ­սե­լով «Ատր­պէյ­ճա­նը քա­ղա­քակր­թու­թե­նէն դուրս» ե­ռա­լե­զու գիր­քին մա­սին` բա­նա­խօ­սը ներ­կա­նե­րուն ու­շադ­րու­թիւ­նը հրա­ւի­րեց աշ­խա­տու­թեան քա­ղա­քա­կան նշա­նա­կու­թեան ու կա­րե­ւո­րու­թեան վրայ, ուր տեղ գտած նիւ­թե­րը կը վե­րա­բե­րին 4-20րդ ­դա­րե­րու 120 յու­շար­ձան­նե­րուն: ­Յու­շար­ձա­նա­գէ­տը նշեց, որ գիր­քի լու­սան­կար­նե­րուն մեծ մա­սը ինք նկա­րած է, մէկ մա­սը տիե­զեր­քէն առ­նո­ւած է, իսկ ո­րոշ լու­սան­կար­ներ ալ օ­տար­ներ փո­խան­ցած են ի­րենց կազ­մա­կեր­պու­թեան:
­Կա­րա­պե­տեան ընդգ­ծեց, որ օ­տա­րազ­գի ու­սում­նա­սի­րող­նե­րուն կը հե­տաքրք­րեն Ատր­պէյ­ճա­նի այ­սօ­րո­ւան տա­րած­քին գտնո­ւող հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րը: «Ս­քոթ­լան­տա­ցի ու­սում­նա­սի­րող մը 3 շաբ­թո­ւան վի­զա ու­նէր, սա­կայն հնա­րա­ւո­րու­թիւն չու­նե­ցաւ աշ­խա­տե­լու ­Նա­խի­ջե­ւա­նի մէջ, քա­նի որ 3 օ­րէն ա­նոր հասկ­ցու­ցին, թէ պէտք է հե­ռա­նայ: ­Հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րը մեր անձ­նա­գիր­ներն են, Ատր­պէյ­ճան կը վախ­նայ մեր անձ­նա­գիր­նե­րէն»,- նշեց ­Կա­րա­պե­տեան: ­Յու­շար­ձա­նա­գէտն անդ­րա­դար­ձաւ նաեւ տա­րա­ծաշր­ջա­նի միւս եր­կիր­նե­րու՝ Հնդ­կաս­տա­նի, ­Մեր­ձա­ւոր եւ ­Մի­ջին Ա­րե­ւել­քի եր­կիր­նե­րուն մէջ գտնո­ւող հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րուն: