Եր­կու­շաբ­թի՝ 24 Ապ­րի­լի կէ­սօ­րէ ետք ժա­մը 5ին, ­Նէա Զ­միռ­նիի ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան նա­հա­տա­կաց յու­շար­ձա­նին շուրջ հա­մախմ­բո­ւե­ցաւ հոծ թի­ւով հա­յու­թիւն՝ հո­գե­ւո­րա­կան ա­րա­րո­ղու­թեամբ եւ պաշ­տօ­նա­կան շու­քով ո­գե­կո­չե­լու հա­մար սրբա­դա­սո­ւած մեր բիւ­րա­ւոր նա­հա­տակ­նե­րուն ան­մահ յի­շա­տա­կը։
Ո­գե­կոչ­ման ա­րա­րո­ղու­թեան հան­դի­սա­պե­տեց յու­նա­հա­յոց թե­մա­կալ ­Կա­թո­ղի­կո­սա­կան ­Փո­խա­նորդ ­Կո­մի­տաս Արք. Օ­հա­նեան՝ իր կող­քին ու­նե­նա­լով հայ կա­թո­ղի­կէ եւ հայ ա­ւե­տա­րա­նա­կան յա­րա­նո­ւա­նու­թեանց հո­գե­ւոր ա­ռաջ­նորդ­նե­րը՝ ­Յով­սէփ ­Ծայ­րա­գոյն ­Վար­դա­պետ ­Պէ­զա­զեան եւ ­Վե­րա­պա­տո­ւե­լի ­Վի­գէն ­Չո­լա­քեան, ինչ­պէս նաեւ՝ հո­գե­ւոր հայ­րեր ­Խո­րէն ­Վար­դա­պետ Ա­ռա­քե­լեան, ­Վահ­րիճ ­Վար­դա­պետ ­Ղա­րա­խա­նեան եւ ­Նա­րեկ ­Քա­հա­նայ ­Շա­հի­նեան։
­Պաշ­տօ­նա­կան անձ­նա­ւո­րու­թեանց շար­քին ներ­կայ գտնո­ւե­ցան ­Յու­նաս­տա­նի մօտ ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան դես­պան պրն. ­Ֆա­դէյ ­Չար­չօղ­լեան՝ Հ.Հ. հիւ­պա­տո­սի, Հ.Հ. զի­նո­ւո­րա­կան կցոր­դի եւ ­Յու­նաս­տա­նի մէջ Հ.Հ. ու­սա­նող սպա­նե­րու պա­տո­ւի­րա­կու­թիւ­նը։ ­Ներ­կայ ե­ղան ­Նէա Զ­միռ­նիի մեթ­րո­պո­լիտ ­Սի­մէոն եւ Խ­րի­սոս­թո­մոս ­Հայ­րե­րը, ինչ­պէս նաեւ՝ Ա­թէն­քի հրեայ հա­մայն­քի ­Րա­վի­նոս ­Րաբ­բին։ ­Պե­տա­կան-քա­ղա­քա­կան անձ­նա­ւո­րու­թեանց շար­քին պա­տո­ւոյ կար­գը գրա­ւած էին ­Մարզ­պե­տա­րա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Ա­կե­լի­քի ­Լե­վեն­տի, Հ.Յ.Դ. ­Յու­նաս­տա­նի Կ. ­Կո­մի­տէի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ ըն­կեր ­Քե­րով­փէ Է­քի­զեան, յու­նա­հա­յոց թե­մի Ազ­գա­յին ­Վար­չու­թեան ա­տե­նադ­պիր ընկ. ­Թագ­ւոր ­Յո­վա­կի­մեան։ ­Նոյն­պէս՝ ­Նէա Զ­միռ­նիի քա­ղա­քա­պետ պրն. Ս­տաւ­րոս ­Ծու­լա­քիս, փոխ-քա­ղա­քա­պետ­ներ ­պարոններ Վա­կե­լիս ­Խա­չա­տու­րեան, Եո­րեոս Ք­րիք­րիս, Իոան­նիս ­Տի­մա­քիս, տիկ. Իոան­նա ­Քա­րիո­ֆի­լի եւ քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի խորհր­դա­կան ­տիկ. Նո­րա ­Ղա­լա­նո­փու­լու։ ­Ներ­կայ ե­ղան նաեւ ­Նէա ­Տի­մոք­րա­թիա­յի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ պրն. ­Սա­քիս Իոան­նի­տիս եւ Է­վէլ­փի­տոն դպրո­ցի փոխ-գնդապետ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ ­Խա­րա­լամ­պոս ­Քա­նա­թաս։
Ո­գե­կոչ­ման հան­դի­սու­թեան իր մաս­նակ­ցու­թիւ­նը բե­րաւ ­Նէա Զ­միռ­նիի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի նո­ւա­գա­խում­բը՝ պրն. Փ­սա­րիա­նո­սի ղե­կա­վա­րու­թեամբ։
Ո­գե­կո­չու­մի հո­գե­ւո­րա­կան ա­րա­րո­ղու­թե­նէն ետք, օ­րո­ւան հան­դի­սա­վար ընկ. ­Սեր­գօ ­Գափ­լա­նեան ներ­կա­նե­րուն ուղ­ղեց հան­դի­սու­թեան նա­խա­գա­հի իր խօս­քը՝ շեշ­տե­լով.
«­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 102րդ ­տա­րո­ւան ո­գե­կո­չա­կան մեր ձեռ­նարկ­նե­րու շար­քը այ­սօր մեզ կը հա­մախմ­բէ հոս՝ ­Նէա Զ­միռ­նիի մէջ, ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան ան­մեղ զո­հե­րու յի­շա­տա­կին նո­ւի­րո­ւած յու­շար­ձա­նին առ­ջեւ։
«Ար­դէն եր­կու տա­րի է, որ բո­լո­րած ենք ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100ա­մեա­կը, որ ­Հայ ­Դա­տի պայ­քա­րը նո­րո­վի ի­մաս­տա­ւո­րեց, քա­նի որ մենք ար­դէն թե­ւա­կո­խած ենք հա­յոց ի­րա­ւունք­նե­րու վե­րա­տի­րաց­ման նոր ու աշ­խոյժ փուլ։ ­Յայտ­նի է, թէ այս նոր սահ­մա­նը, ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան ճա­նաչ­ման եւ դա­տա­պարտ­ման պա­հան­ջէն կ’անց­նի հա­տուց­ման պա­հան­ջա­տի­րու­թեան։
«Ազ­գա­յին դատ ու­նինք, եւ այս ուղ­ղու­թեամբ՝ հայ ժո­ղո­վուր­դը իր ա­ռա­քե­լու­թեան կը գի­տակ­ցի եւ իր ներ­կա­յու­թեամբ ու գոր­ծօն մաս­նակ­ցու­թեամբ, այ­սօր, հա­ւաք կը կա­տա­րէ, ցոյց կը կազ­մա­կեր­պէ, դէ­պի թրքա­կան դես­պա­նա­տուն կ’ուղ­ղո­ւի, ամ­բողջ աշ­խար­հի մէջ, մեր բո­լո­րին ազ­գա­յին պայ­քա­րը յա­ռաջ տա­նե­լով։
«­Մենք ի­րա­ւա­տէր կը մնանք, վճռա­կան ու մար­տու­նակ, ­Հա­յաս­տա­նի ու Ար­ցա­խի ­Հան­րա­պե­տու­թիւն­նե­րով, Ս­փիւռ­քի գա­ղութ­նե­րով, միաս­նա­կան ձայ­նով ու կը պա­հան­ջենք մեր ի­րա­ւունքն ու ար­դա­րու­թիւ­նը:
«- Ո­րով­հե­տեւ, հա­ւա­տա­ցէ՛ք, մեր մշա­կու­թա­յին Ե­ղեռ­նը կը շա­րու­նա­կո­ւի ու պի­տի շա­րու­նա­կո­ւի, քա­նի որ ցե­ղաս­պա­նը ան­պա­տիժ կը մնայ:
«- ­Ցե­ղաս­պա­նու­թիւ­նը կը շա­րու­նա­կո­ւի, երբ քա­ղա­քա­կիրթ հա­սա­րա­կու­թեան կող­մէ այդ քան­դու­մին հան­դէպ լուռ հան­դուր­ժո­ղու­թիւն կը ցու­ցա­բե­րո­ւի:
«- ­Ցե­ղաս­պա­նու­թիւ­նը կը շա­րու­նա­կո­ւի, երբ ազ­գի մը հա­ւա­քա­կան յու­շը, յի­շո­ղու­թիւ­նը սպան­նե­լու, ոչն­չաց­նե­լու փորձ կը կա­տա­րո­ւի:
«- ­Ցե­ղաս­պա­նու­թիւ­նը կը շա­րու­նա­կո­ւի, երբ Ար­ցա­խի հե­րո­սա­կան ժո­ղո­վուր­դը ռազ­մա­յին յար­ձա­կում­նե­րու կ’են­թար­կո­ւի։
«- ­Ցե­ղաս­պա­նու­թիւ­նը կը շա­րու­նա­կո­ւի, երբ ժխտո­ղա­կա­նու­թիւ­նը կ’ա­ւել­նայ:
«­Հա­յաս­տանն ու հա­յու­թիւ­նը ի­րենց ներ­կան ու ա­պա­գան մեծ յոյ­սի ակն­կա­լու­թեամբ ապ­րե­լու ի­րա­ւունք ու­նին: Այդ յոյսն ու ար­դա­րու­թեան հան­դէպ հա­ւատքն է, որ մեզ կ’ա­ռաջ­նոր­դեն դէ­պի պայ­քա­րի նոր ու­ղի­ներ։
«­Մենք ներ­կա՛յ ենք կ’ը­սենք»։ Այ­նու­հե­տեւ ­Մարզ­պե­տա­րա­նի կող­մէ հա­կիրճ ե­լոյթ ու­նե­ցաւ տի­կին Ա­կե­լի­քի ­Լե­վեն­տի, որ շեշ­տեց ցե­ղաս­պա­նու­թեան օ­րի­նա­կով ծան­րակ­շիռ յան­ցա­գոր­ծու­թիւն­նե­րը մո­ռա­ցու­թեան չտա­լու եւ ար­դար դա­տաս­տա­նի են­թար­կե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը, որ­պէս­զի նման ո­ճիր­ներ չկրկնո­ւին այ­լեւս։
­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան մեծ ո­ճի­րը եւ թրքա­կան պե­տու­թեան կրած ան­ժաման­ցե­լի պա­տաս­խա­նա­տո­ւու­թիւ­նը շեշ­տող բա­նա­խօ­սու­թեամբ իր խօս­քը ուղ­ղեց ­Կո­մի­տաս Արք. Օ­հա­նեան։ ­Յու­նա­հա­յոց թե­մա­կալ ­Կա­թո­ղի­կո­սա­կան ­Փո­խա­նոր­դին խօս­քը ամ­բող­ջու­թեամբ լոյս կ­՚ըն­ծա­յենք յա­ջոր­դիւ։
Ո­գե­կոչ­ման ա­ւար­տին՝ ­Նէա Զ­միռ­նիի ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան նա­հա­տա­կաց յու­շար­ձա­նին դափ­նեպ­սակ­ներ զե­տե­ղե­ցին՝
— ­Յա­նուն յու­նա­հա­յու­թեան՝ պրն. ­Յո­վիկ ­Ներ­սէ­սեան։
— Հ.Հ. դես­պան պրն. ­Ֆա­դէյ ­Չար­չօղ­լեան։
— ­Նէա Զ­միռ­նիի քա­ղա­քա­պետ պրն. Ս­տաւ­րոս ­Ծու­լա­քիս։
— ­Մարզ­պե­տա­րա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ տիկ. Ա­կե­լի­քի ­Լե­վեն­տի։