ՄԻՀՐԱՆ ԱԼԵՔՍԱՆԵԱՆ
Վերջապէս… «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի գլխաւոր մարզիչ Ժոզէ Մոուրինհօն վերջապէս հասկացաւ, որ անիմաստ է գնել թանկարժէք զարդ եւ այն պահել պահարանում կամ ձեռք բերել ամենագնաց, բայց սար բարձրանալ սեդանով: Պորտուգալացի մասնագէտը կարողացաւ օգտագործել իր տրամադրութեան տակ գտնուող ռեսուրսների (միջոցները-Խմբ.) ողջ պոտենցիալը:
Խօսքն, իհարկէ, հայազգի կիսապաշտպան Հենրիկ Մխիթարեանի մասին է: Օրերս կայացած «Լեսթեր»-«Մանչեսթեր Իւնայթեդ» խաղը լաւագոյնս ընդգծեց Մխիթարեանի խաղային դիրքի ճիշդ ընտրութեան դրական հետեւանքները՝ գոլ, գոլային փոխանցում, հանդիպման լաւագոյն ֆուտբոլիստ եւ յաղթանակ 3-0 հաշուով:
Mediamax Sport-ը ուշադիր հետեւել է ՄԻՒում կատարուող փոփոխութիւններին ու ներկայացնում է դրանք:
ԽԱՂԱՅԻՆ ՍԽԵՄԱՅԻ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹԻՒՆ
Ժոզէ Մոուրինհօն ողջ կարիէրայի (ասպարէզի-Խմբ.) ընթացքում հաւատարիմ է մնացել իր մարզչական սկզբունքներին: Դրանք են՝ յստակ սահմանուած խաղային սխեմա, մեկնարկային կազմի մինիմում ռոտացիա (նուազագոյն կարգի հերթափոխութիւն-Խմբ.) եւ ամուր պաշտպանութիւն: Պարադոքսալ (տարաբանական-Խմբ.) է, բայց մինչեւ վերոյիշեալ «Լեսթեր»-«Մանչեսթեր Իւնայթեդ» խաղը, այս բոլոր կէտերը բացակայում էին պորտուգալացի մասնագէտի թիմում: Այս հանդիպումը կարող է բեկումնային լինել՝ հաշուի առնելով տեղի ունեցած ունիկալ (եզակի-Խմբ.), բայց միեւնոյն ժամանակ շատ հասարակ փոփոխութիւնները: Մինչ այս խաղը Մոուրինհօն օգտագործում էր իր համար արդէն մոռացուած 4-3-3 տակտիկական (մարտավարական-Խմբ.) դասաւորութիւնը՝ երբ դաշտի կենտրոնում խաղում էին 3 նոմինալ (անուանական-Խմբ.) կենտրոնական կիսապաշտպաններ՝ Պոգբա, Կարիկ, Էրերա:
Այս անգամ Ժոզէն մեկնարկային 20 րոպէների ընթացքում մի քանի անգամ փոխեց թիմի խաղային սխեման: «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ը հանդիպումը սկսեց հետեւեալ դասաւորութեամբ.
Դասական 4-4-2, որտեղ Իբրահիմովիչն ու Ռեշֆորդը խաղում են յարձակման կենտրոնում, կիսապաշտպանութեան ձախ եզրում Մխիթարեանը, աջ եզրում՝ Մատան, իսկ կենտրոնում՝ Պոգբան եւ Էրերան:
Այս դէպքում «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի ֆուտբոլիստների Օ.Գ.Գ.ն կամ ֆուտբոլային լեզուով ասած Տ.Տ.Գ.ն (Տեխնիկատակտիկական գործողութիւններ) նուազում է:
Մարկուս Ռեշֆորդի արագութիւնը չի օգտագործւում, քանի որ Մոուրինհոյի թիմը դիրքային գրոհների ժամանակ չի խաղում երկար փոխանցումներով: Մխիթարեանը, լինելով ձախ եզրում, կորցնում էր խաղը ղեկավարելու հնարաւորութիւնը:
Այսքանից յետոյ, Ժոզէն որոշ անհասկանալի փորձարկումներ կատարեց, ինչպիսիք են, օրինակ՝ Իբրահիմովիչը՝ ենթայարձակուողի դիրքում, կամ Մատան՝ կենտրոնական կիսապաշտպանի դիրքում: Հասկանալով, որ ֆուտբոլը հասարակ խաղ է, սակայն հասարակ խաղալը՝ շատ դժուար, Մոուրինհօն «կոտրեց կոտոշներն» ու անցաւ իր համար աւանդական դարձած 4-2-3-1ին՝ վառ արտայայտուած 10 համարով: Դասաւորութիւն, որի շնորհիւ ժամանակին իր իսկ գլխաւորութեամբ փայլել են Ֆրենկ Լեմպարդը, Ուեսլի Սնէյդերը եւ Մեսութ Օզիլը: Այս պարագայում հերթը Հենրիկ Մխիթարեանինն էր: Գրեթէ ամբողջ ֆուտբոլային աշխարհը սպասում էր Ժոզէի այս քայլին: Արդիւնքում՝ «Լեսթեր»ի դէմ խաղի 25րդ րոպէից սկսած, «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի ֆուտբոլիստները խաղադաշտում դասաւորուել էին հետեւեալ կերպ.
Դասական 4-2-3-1, որտեղ Մխիթարեանը խաղում է առաջ քաշուած կենտրոնական կիսապաշտպանի, կամ որ նոյնն է՝ 10 համարի դիրքում:
Սա ամենաօպտիմալ (յարմարագոյն-Խմբ.) տարբերակն է «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի համար: Հայ ֆուտբոլիստն ունի անհրաժեշտ բոլոր որակներն այս դիրքում խաղալու եւ արդիւնաւէտութեամբ փայլելու համար: Դաշտը տեսնելը, առանցքային փոխանցումներ կատարելը, արագութիւնը, տեխնիկան եւ ստեղծագործելու իւրօրինակ երեւակայութիւնը թոյլ են տալիս Մխիթարեանին լաւագոյնս կազմակերպել իր թիմի խաղը: Բացի այդ, Հենրիկը մագնիսի պէս իր կողմն է ձգում մրցակցի մի քանի ֆուտբոլիստների՝ այդպիսով ազատ տարածութիւն ստեղծելով խաղընկերների համար:
Այս դէպքում ստեղծած ազատ տարածութիւնից օգտուեց Խուան Մատան: Խաղարկելով գնդակը Մխիթարեանի հետ՝ իսպանացին դուրս եկաւ հարուածային դիրք: Իսկ Հենրիկի կատարած գոլային փոխանցումն արժանի է ֆուտբոլային Օսկարի:
Ոչ մի չափազանցութիւն: Գրեթէ վստահ եմ, եթէ Հենրիկի փոխարէն լինէր մէկ այլ ֆուտբոլիստ, ապա կը հարուածէր դարպասին կամ կը փոխանցէր Պոգբային:
ԿԻՍԱՊԱՇՏՊԱՆԱԿԱՆ ԳԾԻ ԾԱՆՐԱԲԵՌՆՈՒԱԾՈՒԹԻՒՆԸ
Կարծում եմ, որ այս խաղից յետոյ Ժոզէ Մոուրինհօն կը հասկանայ, որ սխալ է միաժամանակ մեկնարկային կազմում ընդգրկել Պոգբա, Էրերա, Կարիկ, Մխիթարեան քառեակին:
Այսինքն՝ եթէ խաղում է Մխիթարեանը՝ չպէտք է խաղայ Կարիկը: Այս քառեակի միաժամանակ խաղադաշտում լինելը սահմանափակում է նրանցից իւրաքանչիւրի գործողութիւնները:
Երբ խաղում են Մխիթարեանը, Պոգբան եւ Էրերան, նրանց դերերը բաշխւում են հետեւեալ կերպ. Էրերան կարգավարում է խաղը սեփական կիսադաշտում, Պոգբան գնդակներ է խլում մրցակցի կիսադաշտում, իսկ Մխիթարեանը կազմակերպում է գրոհները:
Վերը թուարկուած բոլոր գործողութիւնները տեսանելի էին «Լեսթեր»ի դէմ խաղի ընթացքում:
ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹԻՒՆ
Ընթացիկ մրցաշրջանում «Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի խփած գոլերի 61 տոկոսը ստեղծուել է դիրքային գրոհներից, 21 տոկոսը՝ ստանդարտ դիրքերից եւ 18 տոկոսը՝ հակագրոհներից:
Հետեւութիւն. պաշտպանութիւնից յարձակում դուրս գալը մեծ ժամանակ է խլում, որի արդիւնքում տուժում է հակագրոհների արդիւնաւէտութիւնը:
«Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի բաց թողած գոլերի 39 տոկոսն առաջացել է ստանդարտ դիրքերից:
Հետեւութիւն. թերանում է պաշտպանական գիծը: Այստեղ մեղքի մի մասն էլ ընկած է Մոուրինհոյի վրայ, քանզի այս 7 ամսիսների ընթացքում պորտուգալացին դեռեւս չունի յստակ կազմաւորուած պաշտպանական քառեակ:
«Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի ֆուտբոլիստները Պրեմիէր լիգայի ընթացիկ մրցաշրջանում ամենաշատն են յայտնուել խաղից դուրս իրավիճակում։
«Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի ֆուտբոլիստները Պրեմիէր լիգայի ընթացիկ մրցաշրջանում ամենաշատն են ռէալ գոլային պահեր փչացրել։
Հետեւութիւն. ֆուտբոլիստների միջեւ խաղակցուածութեան եւ համագործակցութեան ցածր մակարդակ:
«Մանչեսթեր Իւնայթեդ»ի գրոհները՝ ըստ դիրքերի. աջ եզր՝ 38 տոկոս, կենտրոն՝ 24 տոկոս, ձախ եզր՝ 38 տոկոս։
Իսկ «Լեսթեր»ի դէմ խաղում գրոհների 22 տոկոսն էր կազմակերպուել դաշտի կենտրոնով: Պարզապէս յիշեցնեմ, որ Մխիթարեանը «Լեսթեր»ի դէմ հանդիպման ընթացքում դաշտի կենտրոնում խաղացել է ընդամէնը 50 րոպէ:
Յուսանք, որ «Մանչեսթէր Իւնայթեդ»ի գլխաւոր մարզիչ Ժոզէ Մոուրինհոյի փորձարկումներն այսքանով կ՛աւարտուեն, իսկ Մխիթարեանը կը ցուցադրի այն արդիւնաւէտութիւնը, որն ունէր «Բորուսիա»ի կազմում անցկացրած վերջին մրցաշրջանում:
